پارکینسون یک بیماری پیشرونده و نوسانی است، داروهای ضد پارکینسونی نیز علائم را به صورت موقتی کاهش می دهد؛ بنابراین مداخلات کاردرمانی نیاز دارد تا کارها و زمان‌هایی که علائم دوباره پدیدار می‌شود یا با حضور مقدار مناسب دارو و یا درمان‌های عصبی (نورولوژیکال) باز هم علائم حضور دارد را پیدا کند. برای بسیاری از مشکلات عملکردی گزارش شده توسط افراد مبتلا به پارکینسون، کاردرمانگر نیاز خواهند داشت تا نقش‌ها و عملکردهای اساسی دوپامین و هسته‌های قاعده‌ای را به عنوان تنظیم زودتر در این بیماری بدانند طبیعت متغیر و طیف علائم حرکتی و غیر حرکتی و درجات زیاد و زمان‌های طولانی در پارکینسون آشکار شده است. خدمات توانبخشی در مرکز تخصصی دکتر صابر در زمینه کاردرمانی در منزل پارکینسون و گفتاردرمانی پارکینسون به صورت کاملا حرفه ای فعالیت می نماید.
جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.
کاردرمانی در پارکینسون برای شروع و نگه‌داری حرکت
همه مهارت‌های حرکتی که توسط فرد به خوبی یاد گرفته شده‌اند ممکن است زمانی که بیان یک توانایی خاص مورد نیاز باشد، دچار توقف شود. هسته‌های قاعده‌ایی (که سوخت آنها از دوپامین تامین می‌شود) همراه با سایر مناطق مغزی، کنترل انتخاب مهارت حرکتی مورد نیاز و فعال‌سازی آن از طریق یک فرآیند مضاعف را برای مجوز دادن به مهارت عملکردی مطلوب، توالی حرکتی و انجام فعالیت در اختیار دارند.
برای مثال، به یک جابه‌جایی کوچک در منزلتان فکر کنید. که شامل اراده برای انجام حرکاتی چون بلند شدن از حالت نشسته، راه رفتن مستقیم به جلو، چرخیدن به گوشه‌ها و پایین و بالا رفتن از پله‌ها می‌شود. هر یک از این اعمال توسط طرح حرکتی مجزا اداره می‌شوند. پردازش به کار‌انداختن این فعالیت‌ها و تغییر هموار از یک طرح یا مهارت حرکتی به طرح و مهارتی دیگر نیاز به عملکرد کلید مانند دوپامین دارد. آماده‌سازی شروع، تعیین توالی و زمان درست برای شروع فعالیت‌هایی که به خوبی توسط فرد آموزش دیده شده، همه و همه توسط هسته‌های قاعده‌ایی سازماندهی می‌شود. هسته‌های قاعده‌ایی است که اجازه می‌دهد توجهی آگاهانه بر روی ” کاری که مشغول انجام دادن آن هستیم ” داشته باشیم و شناخت مناسبی را از حرکات خود داشته باشیم؛ برای مثال، راه رفتن یا چرخیدن در داخل رخت‌خواب یا انجام فعالتی خودکار بدون تكيه اساسي بر روی توجه فعال.
برای افراد سالم انجام همزمان پنج فعالیت یا بیشتر بدون تکیه بر توجه آگاهانه، امری دور از ذهن نیست. در مغزهای طبیعی، یک فاز کوتاه پیش از شروع فعالیت حرکتی وجود دارد ( به مدت 200/1 ثانیه) که در طی آن فعالیت از پیش آموخته شده ویژه آن یا توالی حرکتی مورد نیاز برای انجام صحیح آن قبل از اقدام کردن به آنها، آماده‌سازی می‌شود. این اتفاق به طور عمده در گروهی از ساختارهای مغزی رخ می‌دهد که به طور عمده به منطقه هسته‌های قاعده‌ایی مرتبط است، از جمله مرحله پیش از شروع حرکت، حسی حرکتی و نواحی مکمل حرکتی که در قشر مغز جای گرفته‌اند. مجموعه‌ایی از مدارهای عصبی شکل تحریک مهاری یا “شتاب دهنده” و “ترمز مانند”، مکانیزم‌های بازخورد، وجود دارد که با سرعت و در سطح ناخودآگاه عمل می‌کند. مرحله‌ی پیش عملیاتی عملکرد روان و هموار را تضمین می‌کند، به همراه آن تنظیم مناسب و قابل قبول درجه‌بندی فعالیت یا کاری را که اکنون به صورت یک فعالیت آموخته شده محسوب می‌شود، صورت می‌دهد. بسته به نیروی مورد نیاز و شرایط انجام عمل، انتخاب مخصوص یک دوک عضلانی به همراه گروه عضلانی ویژه‌ای ممکن است برای مشارکت کردن در یک عملکرد مورد استفاده قرار گیرد. این مورد اجازه می‌دهد تا به درجات مختلفی از نیرو در طول عملکرد نیمه خودکار مهارت‌های حرکتی یا در طی فعالیت دسترسی داشته باشیم.
در بیماری پارکینسون، عملکرد نادرست هسته‌های قاعده‌ایی مربوط به عدم دسترسی به هسته‌های قاعده‌ایی است که سبب مشکلاتی سازمان یافته، همراه با کاهش توانایی انتخاب خودکار، برنامه‌ریزی، آماده‌سازی، توالی و اجرا صحیح عملکرد مورد نظر، توالی مهارت‌های حرکتی و حرکت می‌شود.
تغییرات عصبی شیمیایی در بیماری پارکینسون به نظر می‌رسد که سبب کاهش توانایی یادگیری شود و همچنین دریافت مفاهیم جدید و فرآیندهای جدید با پیشرفت بیماری پارکینسون مشکل می‌شود. اختلال در فرآیندهای اساسی که در بالا شرح داده شد می‌تواند شبیه “شکست خلبان خودکار هواپیما” تلقی شود. آنچه که در بیماران پارکینسون نمایان است، کاهش بیان فکر و حرکت، افزایش خطاها ( میزان آنها) و قواعد تخریب شده‌ای در انجام حرکات ارادی، که منجر به کاهش جریان‌های حرکتی ساخته شده در طول انجام فعالیت‌های حرکتی توسط بیماران پارکینسون می‌شود.
اصول درمان برای بیماران پارکینسون
دانش کنونی درباره‌ی نقش هسته‌های قاعده‌ای و عدم عملکرد صحیح آنها که در بیماران پارکینسون دیده می‌شود، بنیاد و اساسی را برای بکارگیری از راهبردهای درمانی شناختی و حسی در بیماریهای خاص فراهم می‌کند. افزایش دانش در مورد مغز و ماهیت بیماری پارکینسون از این مداخلات حمایت می‌کند و اقدامات بیشتر و برای تولیدات کاربردی و سطح بالایی از مستندات همچنان در جریان است.
برای داشتن یک کاردرمانی پارکینسون صحیح با افراد دارای پارکینسون بایستی سه کلید اصولی درک شود و در تمام طول مراحل درمان تا حد امکان گنجانده شود:
- توجه آگاهانه برای انجام مهارت‌های حرکتی آموخته شده و توالی حرکتی انجام شده خودکار قبل ازشروع حمله پارکینسون مورد نیاز است. با استفاده از سطح بالایی از منابع توجه، بایستی در حین انجام یک فعالیت جدید استفاده شود که این مورد باعث می‌شود فعالیت‌های فیزیکی توسط مکانیزم‌های کنترل شده اداره شوند، که به طور موثر سبب دخالت کمتر مغز می‌شوند. استفاده از توجه متمرکز به نظر می‌رسد برای کاهش وابستگی به سیستم‌های غیرکارامد موثر باشد، و افراد دارای بیماری پارکینسون را قادر می‌سازد تا کنترل مستقیم‌تری بر روی عملکردهای حرکتی داشته باشند.
- نسبت به ارزش تمرین‌های چندگانه به جای یک کار چندگانه آگاهی داشته باشید. فعالیت‌های چندگانه اجازه می‌دهد تا برنامه‌های حرکتی که به خوبی آموزش دیده شده به بهترین نحو اجرا شوند. این امر در واقع بسیار پیچیده است و بسیار وابسته به عملکرد صحیح هسته‌های قاعده‌ای در سیستم خلبان خودکار مغز است. یکی از مشخصه‌های متضاد پارکینسون قابل انعطاف بودن در برابر اثرات بسیاری از فعالیت‌هایی است که خواهان کم‌ترین وابستگی به توجه و خاصیت خودکار بودن فعالیت است. برای مثال، در حالت ایستاده و حرف زدن، تعادل را تحت تاثیر قرار دهید یا حالت و وضعیت وی را بهم بزنید. مشکلات بلع قرص، خوردن و نوشیدن بهتر است به دلیل خطر افتادن یا مشکلات بلع، در حالت نشسته انجام شود.
آزمایش کوچکی توسط کانین و همکاران انجام شد که تمرینات چندگانه و همزمان را دارای ارزش علمی و پایدار برای بیماران سطح خفیف تا متوسط قلمداد می‌کند و این تمارين را پیشنهاد می‌دهد.احتی و حسی رها شدن از این نشانه ها به
٣. او را به استفاده از نشانه‌های شناختی و حسی رها شدن از این نشانه‌ها به وسیله‌ی عملکرد حرکتی و ایده‌های موجود، تشویق کنید. نشانه‌ها در زمان واقعی اتفاق می‌افتد و عملکرد یک مکانیسم جبرانی است که با استفاده از مدارهای سطح بالاتر مغزی، دسترسی با وجود کمبود دوپامین عمل می‌کند. در طی دوره‌ای از زمان (چندین سال در بسیاری از موارد) اثر روش انتخاب شده ممکن است کاهش پیدا کند. اگر چنان چه این اتفاق افتاد، فاز دیگری از آزمایش مورد نیاز خواهد بود و معمولاً از * مختلفی از تحریکات و نشانه‌ها استفاده می‌گردد.
راهبردهای شناختی و تجربه حسی به نظر می‌رسد از مسیرهای جایگزین برای رسیدن به یک هدف استفاده کند. مکانیسم دقیقی که هنگام استفاده از روش جایگزین استفاده می‌کنیم همچنان ناشناخته باقی مانده است. اعتقاد بر این است که هدایت پیام‌های عصبی از مناطق غیر پاتولوژیک مغزی هدایت می‌شود که همه آنها با هم ممکن است از هسته‌های قاعده‌ای عبور نکنند و از مدارهای عصبی از سطوح بالاتری از مغز استفاده شود مانند مسیرهایی که برای پاسخهای حفظ بقا و پاسخ‌هایی در سطح واکنش خودکار وجود دارد. تجارب بالینی و سطح بالایی از اصول دانش این نظر را دارند که استفاده از راهبردهای شناختی و توجه حسی می‌تواند بسیار مفید باشد و می‌توانید بسیار ارزان و ساده از آن استفاده کنید. از اینرو این موارد منابع مداخله‌ای بسیار ارزشمندی را برای کاردرمانگران فراهم می‌کنند که طی آن می‌توانند افرادی با بیماری پارکینسون را مدیریت کنند همچنین گاهی اوقات ممکن است راهکارهایی یافت شود که بسیار برای افرادی که با فردی دارای پارکینسون سر و کار دارند، مفید است.
راهبردهای شناختی و تجربه حسی به نظر استفاده کند. مکانیسم دقیقی که هنگام این مانده است. اعتقاد بر این است که هدایت به حسی به نظر می رسد از مسیرهای جایگزین برای رسیدن به یک هدف که هنگام استفاده از روش جایگزین استفاده می کنیم همچنان ناشناخته باقی که هدایت پیام‌های عصبی از مناطق غیر پاتولوژیک مغزی هدایت می‌شود که همه آنها با هم ممکن است از هسته‌های قاع استفاده شود مانند مسیرهایی که برای پاسخهایمان هسته‌های قاعده ایی عبور نکنند و از مدارهای عصبی از سطوح بالاتری از مغز تجارب بالینی و سطح بالایی از اصول دانش این نظرهایی که برای پاسخهای حفظ بقا و پاسخ‌هایی در سطح واکنش خودکار وجود دارد.
و بالاتر از اصول دانش این نظر را دارند که استفاده از راهبردهای شناختی و توجه حسی می‌تواند بسیار مفید باشد و می توانید بسیار ارزان و ساده از آن استفاده کنید. از آن.. . . و بسیار ارزشمندی را برای کاردرمانگران فراهم می‌کنند که طی آن می توانند افرادی با بیماری پارکینسون با مدیریت کنند همچنین گاهی اوقات ممکن است راهکارهایی یافت شود که بسیار برای افرادی که با فردی دارای پارکینسون سر و کار دارند، مفید است.