یکی از عوارض لکنت زبان کودکان/نوجوانان که در رابطه با همسالانشان مواجه می‌شوند قلدری است. در روانشناسی لکنت زبان احتمال اینکه کودکان دارای لکنت،قلدری و مسخره شدن را تجربه کنند،بیشتر از سایر کودکان می باشد.این مسئله که عوارض لکنت زبان چیست باید توسط روانشناسی لکنت زبان در کودکان مورد بررسی قرار بگیرد و درمان روانشناسی لکنت زبان مناسب با مشکلات کودک برنامه ریزی شود. مرکز درمان لکنت زبان دکتر صابر در حیطه روش های درمان عوارض لکنت زبان و گفتاردرمانی لکنت زبان در تهران فعالیت می نماید.
جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.
عوارض لکنت زبان کودکان
- 59 درصد از کودکان دارای لکنت، گزارش مورد قلدری قرار گرفتن در مورد گفتارشان را می دهند.
- 56 درصد از کودکان دارای لکنت زبان، مورد قلدری قرار گرفتن برای حداقل یک بار در هفته گزارش می دهند.
- 75 درصد از بزرگسالان دارای لکنت زبان گزارش می دهند که مورد قلدری قرار گرفتن در امور تحصیلشان مداخله کرده است.
همسالان ممکن است کودکان/نوجوانانی که لکنت زبان می کنند به دلایل زیادی آزار دهند،چراکه در روانشناسی لکنت زبان اشاره شده است که رفتارهای لکنت توجه آنها را جلب می کند و به صورت غیر قابل پیش بینی تغییر می کند. قلدری به خصوص برای کودکان دارای لکنت زبان بسیار آزار دهنده است، چرا که پاسخ دادن شفاهی برای آنها سخت میباشد (بخشی از این سختی به علت عواطف زیادی است که قلدری برای فرد بر می انگیزاند.
تفاوت قلدری و تمسخر در روانشناسی لکنت زبان در کودکان
باید در نظر داشت که قلدری و تمسخر متفاوت هستند. مسخره کردن شامل طعنه زدن و یا شوخی کردن بی ضرر از جانب افراد خانواده و یا دوستان است. روانشناسی لکنت زبان، قلدری کردن را شامل تلاش آگاهانه برای اذیت کردن و کنترل کردن فرد دیگری می نامند. قلدری باعث ایجاد آسیب در فرد شده و قابل قبول نیست.
افرادی که در فرایند قلدری درگیر هستند شامل فرد قلدر، فردی که مورد قلدری قرار می‌گیرد و تماشاگران هستند. که در یک طرح جامع درمان روانشناسی لکنت زبان در کودکان برای درمان باید همه این افراد و همه موقعیت هایی که فرد درچار عوارض لکنت زبان می شود، می تواند اتفاق بیفتد ،در نظر گرفته شوند.
دلیل رفتار کودکان با کودک مبتلا به لکنت زبان
بسیاری از افراد قلدر،دارای عزت نفس پایینی هستند و با قلدری کردن احساس قوی تر بودن میکنند. بعضی از قلدر ها،کودکان محبوبی هستند که تحمل کمی نسبت به تفاوت‌های دیگران دارند و افرادی که متفاوت هستند را برای قلدری کردن انتخاب می کنند. بسیاری از قلدر ها،فاقد مهارت های اجتماعی پایه و حس همدلی و درک متقابل دیگران هستند.
نقش تماشاچی ها
تماشاچی ها نیز ممکن است با قلدر همراهی کنند چرا که نمی خواهند خودشان مورد قلدری قرار گیرند. زمانی که روانشناس کودک از آنها در این مورد سوال می کند،بیان می کنند که قصد اذیت کردن فرد دیگر را نداشته اند. حتی ممکن است با فردی که مورد قلدری قرار گرفته دوست باشند، اما می ترسند و نمی دانند باید چه کاری انجام دهند. حتی زمانی که تماشاچی ها با رفتار غلط دیگر کودکان همراه نمی شوند،عدم حمایت آنها آزار دهنده است. در این حالت فردی که مورد قلدری قرار می‌گیرد،احساس جدایی و تنهایی از دیگران می کند. با این اوصاف،تماشاچی ها نقش مهمی در ادامه یافتن مشکل و یا حل آن دارند.
عوارض لکنت زبان در چه کودکانی دیده می شود ؟
قلدرها کودک لکنت زبان را در مورد چیزی که آنها را آزار می‌دهد،اذیت می کنند. قلدرها به دنبال تفاوت های افراد می گردند و سپس بر اساس آن تفاوتها افراد را مورد حمله قرار می‌دهند. آنها به دنبال هر تفاوتی نیستند،بلکه مجذوب چه تفاوت هایی می شوند که برای خود آن افراد آزار دهنده است. و این تفاوت را بر اساس واکنش های افراد نسبت به تفاوت شان انتخاب می کنند. اگر یک فرد قلدر،فردی را به واسطه تفاوتی که او را آزار نمی دهد،برای قلدری انتخاب کند،واکنش منفی که به دنبال آن است را دریافت نمی کند.
لکنت و عوارض آن در کودک
قلدری،باعث افزایش افکار منفی،اضطراب،اجتناب و تنش می شود.و همه این عوامل باعث افزایش لکنت زبان شده که خود مجدداً احتمال قلدری را افزایش می‌دهد و در نهایت منجر به کاهش پیشرفت در درمان میگردد.
علاوه بر این عوارض لکنت زبان در کودکان باعث انزوای اجتماعی در فرد دارای لکنت می‌شود. بنابراین پرداختن به این موضوع توسط دکتر لکنت در درمان از اهمیت و اولویت بالایی برخوردار می باشد.
۶ گام برای کاهش عوارض لکنت زبان
- آموزش به کودکان/نوجوانان در مورد لکنت زبان
- آموزش به کودکان/نوجوانان در مورد قلدری
- کمک به کودکان/نوجوانان تا در مورد لکنت زبان متفاوت فکر کنند.
- کمک به کودکان/نوجوانان تا نسبت به قلدری واکنش متفاوتی نشان دهند.
- کمک به کودکان/نوجوانان در آموزش همسالان خود در مورد لکنت زبان و قلدری
- آموزش والدین،معلمان و دیگران در مورد لکنت زبان
- آموزش به کودکان/نوجوانان در مورد لکنت زبان
هرچقدر کودکان/نوجوانان اطلاعات بیشتری در مورد لکنت زبان داشته باشند،احساس عدم امنیت کمتری می کنند. این امر به آنها قدرت رویارویی با لکنت شان و نظرات افراد قلدر و یا تماشاچی ها را می دهد.
حقایق کلیدی در مورد عوارض لکنت
- هیچکس در ایجاد لکنت زبان مقصر نیست؛لکنت زبان یک اختلال گفتاری است که منشا ژنتیکی و نورولوژیک دارد.لکنت زبان در اثر یادگیری به وجود نمی آید و یک مشکل روانشناختی نیست. در ایجاد لکنت زبان،والدین مقصر نیستند و به علت اشتباهات کودک/نوجوان به وجود نمی‌آید.
- لکنت زبان متغیر است؛رفتار لوکن در زمان ها و موقعیت های مختلف متفاوت است.
- درمان لکنت آسان نیست؛تغییر یک مشکل غیر ارادی کار آسانی نیست و نیاز به تلاش زیاد و مداوم دارد.
آموزش به کودکان/نوجوانان در مورد روانشناسی لکنت زبان
هرچقدر کودکان/نوجوانان اطلاعات بیشتری در مورد قلدری داشته باشند،کمتر فکر میکنند که قلدری دیگران تقصیر آنهاست. همچنین باعث می‌شود احساس شان در مورد لکنت زبان و قلدری را از هم جدا کنند و به آنها قدرت بیشتری برای موقعیت‌هایی که مورد قلدری قرار می‌گیرند می‌دهد.
حقایق کلیدی در مورد برخورد کودکان
- قلدری تقصیر آنها نیست.
- تمسخر و قلدری با هم فرق میکنند.
- افراد قلدر به خاطر مشکلاتی که دارند قلدری میکنند.
- افراد قلدر دوست دارند واکنش منفی را در فرد دیگر ایجاد کنند.
- قلدری کردن به هیچ وجه کار درستی نیست.
- کودکان/نوجوانان می توانند کارهایی انجام بدهند که قلدری کردن کاهش پیدا کند.
کمک به کودکان در مورد درمان روانشناسی لکنت زبان
لکنت زبان ایجاد شرم می کند،به همین علت است که افراد نسبت به لکنت زبان خود واکنش نشان می‌دهند.آنها در مورد خود احساس بدی دارند و فکر میکنند که قلدری کردن دیگران کار به حقی است. اگر کودک کمتر در مورد لکنت زبان خود خجالت زده شود،می تواند به نحو بهتری نسبت به لکنت واکنش نشان دهد،متعاقب آن فرد قلدر،واکنش منفی دلخواهش را دریافت نمی کند و از قلدری در مورد کودک/نوجوان دارای لکنت زبان دست می کشد. در روانشناسی لکنت زبان اغلب به کودکان که مورد قلدری قرار می‌گیرند،گفته می شود که «فقط آن را نادیده بگیر»یا «سخت نگیر» در حالی که برای کودکان/نوجوانان نادیده گرفتن نظرات آزاردهنده در مورد چیزی که شخصی است و به دیگران مربوط نیست،بسیار سخت است.
بیشتر درمان روانشناسی لکنت زبان ،آموزش،حساسیت زدایی و تمرینات پذیرش به کاهش ترس،خجالت و شرمی که کودکان/نوجوانان به علت لکنت شان تجربه می کنند کمک می کنند. این تمرینات،به طور کامل ترس را حذف نمی کنند ولی آن را کاهش می دهند. همینطورکه کودکان/نوجوانان در مورد لکنت زبان کمتر نگران و بیشتر پذیرا می گردند. این کار پایه و مبنایی برای آنها ایجاد می کند تا زمانی که مورد قلدری قرار می‌گیرند کمتر به صورت احساسی به آن پاسخ دهند.علاوه بر این تمرینات بازسازی شناختی به مراجعان کمک می کند تا به صورت متفاوتی نسبت به لکنت زبان فکر کنند.
کمک به کودکان با لکنت زبان تا نسبت به واکنش دیگران به لکنت آنها
روانشناس کودک می‌توانند به کودکان کمک کنند تا یاد بگیرند به نظرات آزاردهنده که توسط دیگران ایجاد می‌شود به شیوه‌ای پاسخ دهند که احتمال قلدری بیشتر را در آینده کاهش دهند. اگر آنها با عواطف منفی کمتری پاسخ دهند،فرد قلدر رضایت کافی را از قلدریش پیدا نخواهد کرد و در نهایت،به سمت هدف بعدی حرکت خواهد کرد. روانشناسی لکنت زبان در کودکان بیان می کند که در واقع ما نمی‌توانیم به راحتی خود قلدری را از بین ببریم،بلکه می‌توانیم توجه قلدر را از لکنت زبان و فرد دارای لکنت منحرف کنیم.
برای کاهش نظرات توسط قلدرها،کودکان دارای لکنت زبان می توانند یاد بگیرند با نظرات ساده و حقیقی که برای قلدر ها مشخص میکند آنها به واکنش های منفی که دنبال آن هستند نمی رسند،پاسخ دهند.
مثال ها: شامل:
- اقرار به لکنت زبان («بله،تو درست می‌گویی،من لکنت می کنم»)
- علامتی که نشان دهد نظرات، واضح یا خسته کننده هستند («آره،من می دونم» یا «این را که قبلا گفتی» یا به سادگی،«که چی؟»).
- درخواست ادامه نظرات «دیگه چی میخوای بگی؟»
توجه کنید که احتمالاً بسیاری از چنین پاسخ هایی در جهت تغییر توجه فرد قلدر است. چرا که فرد با اختلال رفتاری عادت به دریافت واکنش‌های منفی از کودک/نوجوان دارای لکنت زبان دارد. همچنین،ممکن است برای کودک دارای لکنت زبان ،فراهم کردن چنین پاسخ هایی به علت لکنت کردن سخت باشد (لازم نیست که فرد قادر به پاسخ دادن با گفتار روان باشد. روانی گفتار تعیین کننده موفقیت در این فرایند نیست. بلکه ضروری است که کودک قادر به تولید پاسخ هایی در یک شیوه باز و روحی با فرد قلدر باشد و از طریق پذیرش لکنت زبان ارتباط برقرار کند). درمانگران می‌توانند به کودکان و نوجوانان کمک کنند تا این پاسخ ها را در درمان روانشناسی لکنت زبان تمرین کنند. مثلا از طریق استفاده از استراتژی های بارش فکری و حل مسئله، نقش بازی کردن و تکرار تمرین، کودکان/نوجوانان دارای لکنت زبان می توانند چگونگی پاسخ به قلدرها را تعیین کنند و خود را در استفاده از چنین پاسخ هایی در موقعیت های واقعی آماده کنند.