از بهترین روش ها برای تقویت توجه و تمرکز کودکان، بازی ها می باشند و نکته مهم برای اثر گذاری بیشتر بازی با کودکان، جذاب بودن آن می باشد. با توجه به سن کودک و هم چنین میزان کمبود توجه و تمرکز در او، از بازی های گوناگونی می توان استفاده کرد. توجه مداوم یا گوش به زنگی توانایی حفظ توجه به یک محرک منفرد یا یک تکلیف در دوره ای از زمان می باشد و بطور ذاتی با برانگیختگی در ارتباط است. بیشترین طول زمانی که فرد می تواند توجه خود را حفظ کند اغلب گستره ی توجه نامیده می شود. جهت درمان توجه و تمرکز در کودکان می توان از تمرینات کاردرمانی توجه و اتاق تاریک استفاده نمود. کلینیک کاردرمانی دکتر صابر با درنظر گرفتن تمرینات متنوع برای تقویت توجه و تمرکز در کودکان و هم چنین روش های درمانی نشانه های عدم تمرکز در کودکان در غرب و شرق تهران فعالیت می کند.
جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.
سطح توجه مداوم حتی برای یک تکلیف متفاوت است. در رانندگی، توجه مداوم در دوره ای از زمان ما را قادر می کند تا جاده را بازبینی کرده و هر تغییری را که نیاز به عمل دارد تشخیص دهیم. هشدار محدوده ی مسیر خطکشی شده یا حضور یک وسیله ی نقلیه توجه را تا سطح مورد نیاز برای تصمیم گیری و انتخاب پاسخ بالا می برد.
توجه انتقالی و تقویت توجه در کودکان
توجه انتقالی، توانایی انتقال توجه بین دو یا چند محرک یا تکلیف می باشد. تمرکز توجه ما دائماً با ویژگی های محیط و تکلیفی که انجام می دهیم تغییر می کند. ما توجه مان را به مکان های مختلف- به محرک های موجود در اتاق یا در خیابان به اشیا و به افراد و بدنمان هدایت می کنیم. این نوع از توجه به توانایی تغییر تمرکز بین تکلیف در یک روش تطابق یافته و انعطاف پذیر با نیازهای شناختی مختلف وابسته است. توجه انتقالی در پاسخ به یک محرک محیطی، که ممکن است یک صدا یا نور یک تصویر در حال حرکت در محیط میدان بینایی باشد، رخ می دهد. صدای غیرمنتظره، حرکت رفلکسی سر را به سمت منبع صدا تحریک می کند. در بینایی، توجه توسط حرکت تصویر و حرکت چشم ها در مسیری که به سمت تصویر می رود با تمرکز روی فرورفتگی رتینا تحریک می شود. این انتقال های سریع توجه به یک مکام جدید خودکار هستند و می توانند با یا بدون حرکات چشم اتفاق بیفتد. زمانی که توجه به یک مکان جدید انتقال می یابد، پردازش «بالا به پایین» توجه را در آن مکان حفظ می کند. انتقال هایی که بر پایه ی شی هستند، در عملکرد تکلیف با اشیاء مختلف رخ می دهد. حتی حرکت ساده ی ریختن آب از کتری به داخل فنجام شامل توجه به کتری و سپس انتقال توجه به فنجان می باشد. در برخی شرایط، انتقال توجه مخفی رخ می دهد، برای مثال زمانی که درسینما به فردی که دیر رسیده بدون حرکت چشم ها از پرده راه می دهیم. بررسی انتقال توجه در سه مرحله توصیف شده است: عدم درگیر شدن، انتقال و درگیری شدن، که نواحی مختلف مغز درگیری می باشند. فقدان آشکار انتقال توجه در افرادی که آسیب مغزی دارند ممکن است به عنوان حرکات تصادفی چشم، یک نگاه ثابت و عدم توانایی برای انجام حرکات ارادی چشم بروز کند، یا سبب انعطاف ناپذیری شناختی، بسته به وسعت و مکان ضربه گردد. با انجام روش های کاردرمانی و تقویت توجه و تمرکز در کودکان می توان به تقویت توجه انتقالی کودک نیز کمک کرد.
چند تکلیفی و درمان عدم تمرکز
توجه تقسیم شده، توانایی توجه به دو یا چند محرک یا تکلیف در یک زمان می باشد، که اغلب به عنوان چند تکلیفی از آن یاد می شود. در زندگی روزمره، ما اغلب بیشتر از یک کار را در یک زمان انجام می دهیم. چند تکلیفی، ویژه زندگی در محل کار و خانه برای بیشتر افراد می باشد. در این مورد، ما باید توجه مان را بین دو یا چند فعالیت رقیب تقسیم کنیم. تکالیفی که توسط شبکه های مغز در مناطق اناتومیکی نزدیک تنظیم می شوند، با هرکدام از تکالیفی که توسط نواحی فضایی کنترل می شوند تداخل خواهند داشت، که بعنوان فرضیه ی فاصله ی عملکردی شناخته شده است، که نشان می دهد توجه نامحدود می باشد و بنابراین در هر زمانی در حال رقابت می باشد. آنهایی که تئوری های ظرفیت را حمایت می کنند، پیشنهاد کرده اند که مغز پردازنده های گوناگونی دارد که می تواند به انواع مختلف محرک های وارد شونده سازماندهی گردند. اگر دو تکلیف به منبع یکسان وابسته باشند، عملکرد هریک یا هر دو در پدیدهی تداخل کاهش می یابد. با این حال، اگر منابع پردازشی مختلف برای هر تکلیف مورد استفاده قرار گیرند، با هم تداخل نمی کنند و عملکرد تکالیف دوگانه زمانی که هرتکلیف به تنهایی تکمیل شود، می تواند خوب باشد. روش های درمانی مختلفی برای تقویت توجه چند تکلیفی یا همان توجه تقسیم شده وجود دارد که به کودک در تقویت توجه و تمرکز نیز کمک می کند.
توجه تقسیم شده
بیشتر مطالعات اخیر بر روی عملکرد رانندگی، حمایت این یافته ها را آشکار ساخته است، که پیشنهاد می دهند عملکرد رانندگی به ماهیت تکلیف دوگانه وابسته است، شامل درجه ای که آن ها همان مدالیته ی حسی و سطح نیاز توجهی را تقسیم می کنند. برای مثال، مکالمات مسافران بر روی رانندگی مؤثر نمی باشد. با این حال، استفاده از گوشی موبایل و نوشتن پیامک به طور پیشروند های تاثیر مشخصی روی عملکرد می گذارد. مکالمات رانندگان با گوشی موبایل بی توجهی را نشان داده و نسبت به راننده ای که در مکالمات تلفن همراه درگیر نمی شود کمتر از 50 درصد اطلاعات در محیط پردازش می شوند. توانایی انجام چند تکلیف یک مهارت پسندیده می باشد، که منجر به بهبود کارایی می گردد. شواهد نشان می دهد که نگرش هایی به سمت چند تکلیفی وجود دارد، و ارزش آن ها که به بافتار و فعالیت هایی که ممکن است استفاده شوند، بستگی دارد. Phil Cooke، در یک نقد از چندتکلیفی، پیشنهاد کرد که یکی از موارد ارزشمند در قرن 21، توجه تقسیم نشده خواهد بود. برخی فرضیات رایج این ادعا را دارند که افراد محقق بیشتر یا کمتر از دیگران در چندتکلیفی مهارت دارند، و این سؤال مطرح میشود که چگونه افراد با هم تفاوت دارند. این تفاوت ها ممکن است توسط تاثیر تمرین شرح داده شود، چرا که با تکرار تکلیف، عملکرد برای تکالیف پیچیده و ساده مانند خواندن در حین نوشتن دیکته بهبود می یابد. گزارش تکالیف کاری پیچیده این مسئله را مطرح کرده است که متخصصان آموزش دیده مثل خلبان ها در چند تکلیفی مهارت دارند به خاطر این که آن ها در اجرای تکالیف به طور وسیعی تجربه دارند. یک توضیح دیگر اغلب تفاوت در عملکرد چند تکلیفی را ارائه داده است که مربوط به جنسیت می باشد. Mantyla در سال 2013 این مسئله را مطرح کرد، که یافته های وی فرضیات ظرفیت بالای زنان را برای انجام تکالیف چندگانه حمایت نمی کند. شرایط تحقیقات بیرونی، ممکن است این نتایج را نفی کنند. یافته های Schneider و Offier در سال 2011، در مورد این که مادرهای در مقایسه با پدرها در هفته 10 ساعت بیشتر صرف انجام مهارت های چند تکلیفی می کنند، و آن که این مهارت ها با کارهای خانه و مراقبت از کودک در ارتباط هستند، ممکن است اختلاف این تکالیف خاص را نشان دهد.
سیستم های توجهی و تقویت تمرکز
خلاصه برای برخی فعالیت ها آشکار است که چند تکلیفی تأثیر معناداری روی عملکرد ندارد، در حالی که برای دیگران می تواند بشدت عملکرد را مختل سازد. این مسئله به نواحی آناتومیکال درگیر در تکالیف، ظرفیت اخیر و نیازهای سیستم توجهی وابسته می باشد. به نظر می رسد که عملکرد می تواند توسط تأثیر یک تمرین در حالی که تلاش توجهی لازم است تعدیل گردد. تاکنون بر اجزای مختلف توجه و پایه ای بودن آن برای تمام عملکردهای شناختی تأکید شد. روانشناسان نقش توجه را در شناخت از پایان قرن نوزدهم در زمانی که William James بین دو نوع توجه تفاوت قائل شد در نظر دارند. روش فعال شامل پردازش «بالا به پایین» وابسته به اهداف و انتظارات فرد می باشد، و روش غیرفعال، واکنش به محرک های خارجی در یک شیوه ی «پایین به بالا» است. بسیاری از تحقیقات در مورد توجه، این مسئله را مورد توجه قرار داده اند که ما چگونه محرک ها را تشخیص داده و به آن ها در محیط بیرونی پاسخ می دهیم. شما می توانید با انجام روش های مختلف درمانی به تشخیص محرک ها پاسخ داده و آن ها را تقویت کنید و هم چنین به تقویت تمرکز کمک کنید.
