هر کودک با سرعت منحصر به فرد خود مسیر رشدش را طی می کند و محدوده رشد طبیعی بسیار وسیع می باشد. تشخیص نشانه های تاخیر در رشد می تواند به تشخیص به موقع و درمان آن کمک کند. کمتر از نیمی از کودکان مبتلا به اختلال که دچار تاخیر در رشد یا تاخیر در تکلم هستند، قبل از شروع سن مدرسه تشخیص داده می شوند. انواع مختلفی از تاخیر در رشد کودکان وجود دارد از جمله تاخیر در زبان و کلام، تاخیر در مهارت های حرکتی، تاخیر در مهارت های اجتماعی و… . یکی از علل شایع تاخیر در تکلم و درک پایین کودک در مسیر طبیعی رشد و تکامل کودک، اوتیسم می باشد که باید به سرعت شناسایی و درمان شود، البته علل دیگر نظیر مشکلات ژنتیکی، وراثتی و ساختاری نیز موجب تاخیر در تکلم کودک می شوند که باید بررسی و درمان گرددند. کلینیک تخصصی توانبخشی دکتر صابر، بهترین مرکز اوتیسم در تهران، با استفاده از روش هایی همچون کاردرمانی اوتیسم، گفتاردرمانی برای درک پایین کودک ، رفتاردرمانی، کاردرمانی درکی حرکتی و… به درمان درک پایین کودک می پردازد.
جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.
آپراکسی غیرکلامی
آپراکسی دهانی غیر کلامی به مشکل در تقلید یا توالی قصدمند حرکات دهانی که ربطی به گفتار ندارد، اشاره دارد مثل درهم کشیدن لب ها یا لیس زدن لب ها. کودکان با این اختلالات اغلب در مهارت های تقلیدی آسیب دیده اند. برخی گفتاردرمانان برای درک پایین کودک معتقدند که آپراکسی یک اختلال در برنامه ریزی حرکتی است، آپراکسی یک درماندگی برای بسیاری از کودکان جهت رشد گفتار محسوب می شود اما هنوز در مورد آن بحث وجود دارد. آپراکسی در کودکان به آسیب در توانایی برنامه ریزی و اجرای حرکات در غیبت مشکلات حرکتی اشاره دارد. این اختلال در کودکان با مشکل در توالی صدا های گفتاری، گروه بندی و کاهش قابلیت فهم، خیشومی شدگی، موقعیت یابی های خاموش، خطا های غیر ثابت و غیر نرمال مرتبط است.
درک پایین کودک در زبان
علاوه بر مشکلات زبان بیانی، اغلب مشکلات زبان درکی هم در کودکان مبتلا به اختلالات طیف اوتیسم وجود دارد. پیگیری جنبه های زبان درکی ممکن است به فهم درون داد زبانی و مقاصد ارتباطی کمک کند:
- کاهش پاسخ به گفتار دیگران (نمی تواند به نام خودش واکنش نشان دهد)
- پیگیری دستورات ساده
- مشکل در، تفسیر سرنخ های غیر کلامی مثل ژست ها، حالات چهره ای و سرنخ های فرازبانی مثل تن صدا
مشکلات درک زبان در سطوح بعدی زبانی هم ادامه دارد. در واقع درک می تواند بیشتر از بیان در میان کودکان با اختلال که کلام دارند، آسیب دیده باشد. درک زبان مبهم (استعاره ای) شامل ضرب المثل، جوک، تشبیه و استعاره می تواند چالش بزرگی برای کودکان مبتلا به اوتیسم باشد زیرا در این اشکال، ارتباط خیلی کمی بین شکل و معنا یشان وجود دارد. این کودکان در پذیرش این که کلمه ای می تواند معانی چندگانه ای داشته باشند، دچار مشکل اند.
راهنمایی هایی برای ارزیابی اوتیسم و درک پایین کودک
- برای کودکان مبتلا به اوتیسم که در مرحله قبل از قصدمندی یا پیش زبانی هستند، گفتاردرمانی می تواند استفاده کودک از پاسخ های غیر زبانی مثل توجه به شیء اشاره شده و پیروی از دستورات مستقیم ساده را بررسی کند.
- در مرحله کلمات ابتدایی، کودک باید سوالات Wh و ترکیب کلمات را متوجه شود.
- در مرحله ترکیب کلمه و جمله کودک باید گفته ها را با تکیه کمتر بر استراتژی های پاسخ غیر کلامی متوجه شود.
- در سطح زبانی، گفتاردرمانی برای درک پایین کودک باید توانایی کودک را در تفسیر و یکپارچه سازی سرنخ های غیر کلامی مثل ژست و بیانات چهره ای و سرنخ های فرازبانی مثل تن صدا ارزیابی کند.
پائول پیشنهاد می کند که پیگیری حیطه ها برای ارزیابی درک کودکان در مرحله زبانی پیشرفته برای کودکان دارای کلام و اوتیسم سطح بالا، شامل موارد زیر باشد:
-فهم زبان غیر مستقیم شامل اصطلاحات، جوک، استعاره و کلمات با معانی چندگانه
-فهم زبانی که شامل اطلاعات ارجاع شده است علاوه بر آن چـه کـه بـه صـورت صریح بیان می شود
