مرکز گفتار درمانی اختلالات صوت در تهران با در اختیار داشتن تیم گفتار درمانی مجرب در زمینه درمان اختلال صدا زیر نظر دکتر صابر در دو شعبه غرب و شرق تهران به گفتار درمانی اختلال صوت می پردازند. از خدمات دیگر مرکز گفتار درمانی ما ارائه خدمات گفتار درمانی در منزل در زمینه درمان مشکلات صوت می باشد.
جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.
علائم اختلال صوت- مشکلات اختلالات صدا
- کیفیت نفس آلود و نیمه نجوایی صدا به علت خروج زیاد هوا از چاکنای.
- کیفیت خشن،پرفشار و ناصاف صدا به علت آواسازی نامنظم،ارتفاع بم غیرقابل پذیرش،و تنش حلقی زیاد در اختلالات صوت.
- کیفیت گوشخراش،تیز و فلزی صدا به علت آواسازی نامنظم، ارتفاع بم غیرقابل پذیرش،و تنش حلقی زیاد.
- کیفیت بیش خیشومی و ناله گونه صدا همراه با خیشومی شدگی نامناسب واکه ها و تولید ضعیف انفجاری ها و سایشی ها.
- کیفیت کم خیشومی و خفه صدا،مانند زمان سرماخوردگی در اختلال صدا.
- کیفیت گلوئی در اختلالات صدا ،غران و توخالی صدا همراه با ارتفاع بم عادتی غیرقابل پذیرش و تنش حلقی زیاد.
- کیفیت نازک،سطحی و ضعیف صدا که غالباً با سن و جنس گوینده تطابق ندارد.
- فقدان توجه و تنوع عاطفی در گفتار همراه با یکنواختی و کلیشه‌ای بودن مشخصه‌های نواختی در اختلالات صوت هستند.
- افزایش یا کاهش غیر قابل پذیرش سطح ارتفاع عادتی گفتار.
- تاثیر گذاری صدا بر ارتباط گوینده در موقعیت های روزمره از نظر شنوندگان و گفتار درمان.
- تلقی صدا به عنوان یک آسیب اجتماعی یا حرفه‌ای از دید گوینده.
اهداف گفتار درمانی اختلالات صوت
- آگاهی از عوامل صوتی آواسازی،ارتفاع صدا،تشدید،و نوای گفتار در گفتاردرمانی اختلال صوت.
- استفاده از آواسازی کار کردی،ارتفاع عادتی قابل پذیرش،تشدید متعادل،و نوای مناسب گفتار در محاوره.
- حفظ برنامه بهداشتی مناسب توسط گفتاردرمانی از طریق ایجاد آگاهی نسبت به رفتار ها و الگو های مضر برای صدا.
- ایجاد و افزایش مهارت های خود بازبینی حس عمقی و شنوایی برای تمایز گذاری بین رفتارهای صوتی کارا و غیر کارا.
نکات قابل توجه در گفتار درمانی اختلال صدا گفتار
- برای مراجعه به متخصص گوش و گلو و بینی،به مراجعین اختلالات صوت کمک کنید.
- با متخصص گوش و گلو و بینی درباره عضوی بودن اختلال صدا و درمان پزشکی برای اختلال صوت،یا عملکردی بودن آن و نیاز به درمان رفتاری،مشورت کنید،این اطلاعات را به مراجعین اختلالات صوت انتقال دهید.
- اطلاعات پزشکی مرتبط با کاربرد روزانه مراجعین اختلال صدای گفتار از صدا،مانند عفونت مکرر تنفسی فوقانی،مشکلات لوزه طرفی یا لوزه سوم یا استفاده زیاد از دخانیات و الکل را کسب نمایید.
- اطلاعات مربوط به کاربرد روزانه مراجعین اختلالات صوت از صدا را در محل کار(آیا مراجعین اختلالات صوت دارای حرفه ای مثل مربیگری یا آموزش آیروبیک است که نیازمند صداسازی است یا با صدای بلندتر از صدای دستگاه موجود در محل کار صحبت می کند؟)،مدرسه (آیا مراجعین اختلالات صوت با صدای بلند در زمین بازی یا غذاخوری صحبت می کند؟)،و خانه (آیا مراجعین اختلالات صوت مکرراً داد می زنند یا با صدای بلندتر از صدای محیط صحبت می کنند؟)،کسب کنید.
- گفتاردرمانی در اختلال صدا باید ارزیابی صدا را انجام دهد. آوا سازی،زیر و بمی،تشدید و نواخت گفتار و تعامل این عوامل را تحلیل کنید. از طریق ضبط خواندن و گفتار خود انگیخته،سطح پایه عملکرد را به دست آورید،رفتارهای موجد این اختلال را تعیین کرده و مشخص نمایید که آیا می‌توان با استفاده از روش‌های تسهیلی گوناگون،موارد اختلال را درمان کرد.
- گفتاردرمان بازخورد هایی از نتایج ارزیابی صدا به مراجعین اختلالات صوت بدهد،آن دسته از رفتارهای صوتی را که باید اصلاح شوند،انتخاب کرده و درباره برنامه کلی درمان اختلال صدا با مراجعین اختلالات صوت یا والدین او بحث کنید.
- به مراجعین اختلالات صوت کمک کنید که رفتارهای نامناسب (سوء استفاده های) صوتی خویش (از جمله داد کشیدن زیاد،صحبت با تنش حلقی فراوان،صحبت کردن بلند در زمین بازی،صحبت کردن با صدایی بلند تر از سر و صدای زمینه ،و پاک کردن گلو به طور مکرر) را تعیین کند.
- در مرکز گفتاردرمانی اختلال صوت با استفاده از یک دفترچه یادداشت کوچک،روش ثبت فراوانی سوء استفاده های صوتی در طول روز را به مراجعین اختلالات صوت آموزش دهید.
- مجموعه ای از تمرینات آرامش سازی را به مراجعین اختلالات صوت آموزش دهید(مثلاً در حالی که به آرامی صدای را تولید می‌کند،سرش را بچرخاند،از طریق سفت کردن ارادی عضلات گردن و شانه و سپس رها کردن آنها،تقابل میان تنش و آرمیدگی را تشخیص دهد)
- با الگوی «خمیازه-آه » و با استفاده از گلوی کاملا باز و رها کردن آرام هوا در زمان گفتن ، به مراجعین اختلالات صوت آموزش دهید که چگونه تنش بیش از حد حنجره را کاهش دهد،از مراجعین اختلالات صوت بخواهید که «خمیازه-آه » شل را تکرار و تثبیت نمایند.
- درصورتی که مراجعه اختلالات صوت،کودک است، در مرکز گفتاردرمانی کودکان مفهوم «صدای ناصاف» و «صدای صاف» را به او آموزش دهید،هر کدام از آنها را به منظور تقابل سازی،الگو دهی کرده و از کودک بخواهید تقلید کند،بابا داشتن کودک به ساخت عبارات و جملات یا توصیف تصاویر در حال بازی های نوبتی،استفاده از صدای صاف را تثبیت کنید.
- در گفتاردرمانی اختلال صدا، نزدیک شدن چین های صوتی مراجعین اختلالات صدا را افزایش دهید تا فرار هوا از چاکنای کاهش یابد و برای این کار از وی بخواهید دستهایش را در مقابل میز قرار دهد و در حالی که به طور محکم «آ» را تولید می کند،به شدت به میز فشار وارد کند،این عمل را چند بار تکرار کنید.
- روش های تنفسی شکمی-دیافراگمی صحیح را به مراجعین اختلالات صوت آموزش دهید،تنفس را با تنفس شانه های سطحی مقایسه کنید،وقتی مراجعین اختلالات صدا توانستند به طور مداوم تنفس شکمی-دیافراگمی را تکرار کند،از آن در بیان عبارات و جملات استفاده کنید.
- با به کارگیری واژه های آغازگر هجاها و کلمات،تولید ( a ) به روش «خمیازه-آه » را به سایر واژه ها (مثل ( o/ a / و u ) تعمیم دهید،به تدریج ویژگی های اغراق آمیز «خمیازه-آه» را حذف کرده و در جلسات گفتاردرمانی طول گفته را به سطح عبارت و جمله افزایش دهید.
- از مراجعین اختلالات صوت بخواهید با خواندن متون حاوی تعداد زیادی واکه شل مثل تنش بیش از حد حنجره را کاهش دهد
- در حالی که مراجعین اختلالات صدا دستانش را در مقابل میز قرار داده و همزمان با فشار آوردن شدید آن، صدای ( a ) را به صورت محکم بیان می کند، به او آموزش دهید که در طی شمردن اعداد یا بیان حروف الفبا کم عملکردی حنجره را بهبود بخشد،این کار را چند بار تکرار کند، در حال فشار آوردن،عبارات کوتاه را به تمرین وارد کنید،در حالی که برخورد شدید چاکنایی را در زمان صحبت کردن حفظ می کنید،فشار دادن را حذف کنید.
- با استفاده از پیانو یا نی،پایین ترین تون زمزمه مراجعین اختلالات صوت بدون جز جز چاکنایی شدید را تعیین کنید،از مراجعین اختلالات یادگیری بخواهید 2.5 گام موسیقی ( فاصله 1.4 ) زمزمه کند و سپس ارتفاع را 5 گام افزایش را کاهش دهد تا ارتفاع راحت ترین زمزمه مراجعین اختلالات صوت (که ارتفاع بهینه خواهد بود)تعیین شود.
- در گفتاردرمانی از مراجعین که قادر به تطبیق صدای خود با پیانو یا نی نیستند، بخواهید ( mm, hmm ) را زمزمه کنند، هجای دوم، ارتفاع بهینه مراجعین اختلالات صوت خواهد بود،از مراجعین اختلالات صوت بخواهید که با درخواست شما،ارتفاع بهینه را به کار گیرد.
- چنانچه مراجعین اختلال صدا شما کودک است،مفاهیم «صدای زیر» « صدای بم» و صدای کاملاً صحیح» را با الگو دادن هرکدام و تقلید کودک از آنها،به او آموزش دهید،در حال بازی نوبتی با درخواست از کودک برای بیان عبارات و جملات یا توصیف تصاویر با «صدای کاملا صحیح » کاربرد این صدا را تثبیت کنید.
- با واداشتن مراجعین اختلالات صوت به زمزمه با ( m ) یا ( n ) ،کاربرد ارتفاع بهینه را تثبیت کنید،از این صداها به عنوان آغازگر در هجاها و کلمات استفاده کنید ( مثلا ( m ) در «ما» و سپس «من» طول گفته را از سطح کلمه تا جمله افزایش دهید.
- اطلاعاتی درباره ساختار و تعامل حفرات بینی،دهان و حلق و چگونگی تغییر اندازه و شکل آنها در هنگام گفتار برای ایجاد انواع تشدید صوت به مراجعین اختلالات صوت بدهید (یعنی انواع مختلف تشدید صوت را الگودهی کنید: خیشومی ،عدم خیشومی،گلویی و نازک ) و از او بخواهید در زمان الگو دادن،تشدید های متفاوت را به طور صحیح در قالب جفت های متقابل (مثلاً خیشومی در مقابل غیر خیشومی،نازک در مقابل گلویی) تشخیص دهد.
- برای افزایش تجدید دهانی و کاهش غیرمستقیم تشدید خیشومی،به مراجعین اختلالات صوت آموزش دهید که شدت صوت و باز بودن دهان را در هنگام گفتار افزایش دهد.
- به مراجعین اختلالات صوت آموزش در این که با استفاده از آینه،حرکات نرمکام را در زمان تولید اصوات خیشومی و غیر خیشومی مشاهده کند،از مراجعین اختلالات صوت بخواهید با باد کردن گونه ها و نگه داشتن آن،هوا را در حفره دهان حفظ کرده تا نرمکام را در مقابل دیواره خلفی حلق قرار داده و سپس با تولید جفت های کمینه (نظیر «پا- ما» و « پاش- ماش» ،حرکت نرم کام و تقابل اصوات خیشومی و غیر خیشومی را حس کند.
- با آموزش قرار دادن زبان در جلوی حفره دهانی،اندازه حلق حنجره ای مراجعه این اختلالات صوت را کاهش داده و تعادل حفرات دهان و حلق را بهبود بخشید،با واداشتن مراجعین اختلالات صوت برای خواندن فهرست کلمات حاوی واژه های زبانی-لثوی(نظیر نی ، تی) ،نوک زبان او را در پشت دندان های پیشین فوقانی قرار داده و جایگیری قدامی زبان را تسهیل کنید.
- با فشار دادن غضروف تیروئید از طریق انگشتان به سمت بالا،مستقیماً اندازه حلقه مجرایی مراجعین اختلالات صوت را کاهش دهید،از مراجعین اختلالات صوت بخواهید در حالیکه غضروف تیروئید را نگه داشته‌اید، آواسازی کند و تفاوت کیفیت صوت را یادداشت نمایید.
- جایگیری خلفی زبان را به مراجعین اختلالات صوت آموزش دهید تا ابعاد حفره دهانی افزایش یابد،با تمرین روی واکه های افتاده پسین فرهنگ و کلمات حاوی این واژه ها در موقعیت آغازین،جایگیری خلفی زبان را تثبیت کنید.
- در گفتاردرمانی اختلال صدا با فشار دادن غضروف تیروئید به سمت پایین،مستقیماً اندازه حلق حنجره ای مراجعین اختلالات صوت را افزایش دهید. از مراجعین اختلالات صوت بخواهید،در حالی که غضروف تیروئید را نگه داشته‌اید،آواسازی کنید و تفاوت کیفیت صوت را یادداشت نمایید.
- با واداشتن مراجعین اختلالات صوت به خواندن متون حاوی کلمات فاقد واج خیشومی،به مراجعین اختلالات صوت آموزش دهید که بین خیشومی شدگی را کاهش دهد، یکی از مراجعین اختلالات صدا بخواهید با علامتگذاری هجا هایی که خیشومی می شوند، راجع به گفتار خودش قضاوت کند.
- خواندن متون حاوی واکه های پیشین و صداهای نوک زبانی مراجعین اختلالات صوت را ضبط کنید تا تعادل تشدیدی حفرات دهان و حلق بهبود یابد،با افزایش طول متون،از مراجعین اختلالات صوت بخواهید که به نوار گوش داده و کلماتی را که به طور غیر معمول گلویی هستند، علامت گذاری کند.
- خواندن متون حاوی واکنش های پسین بیمار را ضبط کنید،در حالی که طول متون را افزایش می دهید،از بیمار بخواهید کلماتی را که به طور غیر معمول با کیفیت نازک تولید شده‌اند،علامت گذاری کند.
- به مراجعین در روند درمان اختلالات صوت آموزش دهید که چگونه مشخصه‌های نواختی تغییر زیر و بمی،شدت و سرعت باعث افزایش بیان و توجهات عاطفی گفتار می شود.
- از مراجعین اختلالات صدا بخواهید کلمات مورد تاکید در متن را علامت گذاری کند و سپس با الگو دهی رفتاری،استفاده از شدت بیشتر صوت را برای تاکید بیشتر در گفتار آموزش دهید،تاثیرات بیانی مراجعین اختلالات صوت را مورد نقد و بررسی قرار دهید.
- در جلسات گفتاردرمانی اختلال صدا تعداد کلمات خوانده شده مراجعین اختلالات صوت در یک دقیقه را بشمارید،چنانچه تعداد آن بیش از ۱۸۰ یا کمتر از ۱۵۰ کلمه در دقیقه بود،با استفاده از زمان سنج،از مراجعین اختلالات صوت بخواهید سرعت را تنظیم کرده و آنرا به محدوده ۱۵۰ تا ۱۸۰ کلمه در دقیقه برساند.
- از مراجعین اختلالات صوت بخواهید متن را با الگوهای مختلف آهنگین علامت گذاری کند و سپس با الگو دهی رفتاری،الگو های گوناگون آهنگین (نظیر جملات اخباری،پرسشی و عبارات درونه ای را آموزش دهید،تاثیرات بیانی مراجعین اختلالات صوت را مورد نقد و بررسی قرار دهید.
- نمایش های مختلف را با مراجعین اختلالات صوت اجرا کنید (نظیر خرید و فروش یا رفتن به رستوران) ،مواردی را که مراجعین اختلالات صوت به طور موثر از رفتارهای صوتی جدید استفاده می کند،یادداشت کنید و سپس او را در بیرون از کلینیک همراهی کنید و میزان استفاده مداوم از صدای جدید را ثبت کنید. این فعالیت را به طور متناوب در خارج از کلینیک ادامه دهید تا صدای جدید تعمیم یابد.