جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتار درمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

کاهش آسیب لکنت زبان در کودکان

کاهش آسیب لکنت شامل کمک به کودک نوجوان در یادگیری اين است که روانتر صحبت کند. همان طور که قبلاً ذکر شد بیشتر روشهایی که برای رسیدن به این هدف طراحی شده اند، شامل تغییراتی در زمان بندی و تنش تولید گفتار میباشند.

علاوه بر اين، کاهش آسیب، شامل کمک به کودک در تغییر رفتارهای لکنتش است تا جایی که در برقراری ارتباط کمتر مخرب باشند.

به یاد داشته باشیم، قبل از اینکه ما راهکارهای بهبود روانی را ارائه دهیم ، باید از اینکه کودک به ابزارهایی برای تغییر لحظات لکنت زبان مجهز است ، مطمئن شویم. چرا که بدون چنین ابزارهایی ، اگر کودک با ناروانی های موقعیتی  که به واسطه ی پیش بینی و ترس از لکنت به وجود می آید راحت نباشد. در معرض خطر بازگشت قرار خواهد گرفت.

تغییر لکنت

زمانی که کودکان / نوجوانان لکنت می کنند می توانند به شیوه های متفاوتی این کار را  انجام دهند. آنها می‌توانند میزان زیادی تنش فیزیکی را نشان دهند، یا می توانند با تنش کمتری لکنت کنند.

هر چه تنش بیشتری در حین لکنت نشان می دهند وقفه های بیشتری را در ارتباط با تجربه می‌کنند. لکنت (آسان‌تر) ارتباط را کمتر تحت تاثیر قرار می دهد بنابراین علاوه بر این که درمانگران به کودکان / نوجوانان کمک می‌کنند که یاد بگیرند راحت تر صحبت کنند، می توانند به آنها کمک می کنند تا با  راحت تر لکنت کردن، ارتباطشان را بهبود بخشند.

تغییر تنش فیزیکی می تواند دشوار باشد. حتی اگر کودکان / نوجوانان از این که در حین لکنت زبان به صورت فیزیکی تنش دارند آگاه باشند (به خصوص در حین کشیده گویی یا قفل ها) ، ممکن است متوجه نشوند که چگونه تنش به وجود می‌آید (مثلاً کدام یک از عضلات درگیر هستند). و چگونه آنها می‌توانند تنش را در حین صحبت کردن کاهش دهند.

والدین و درمانگران ممکن است به آنها گفته باشند که عضلات شان را (آرام) سازند. اما ممکن است کودکان / نوجوانان علیرغم فهم این موضوع در عمل نتوانند این کار را انجام دهند بنابراین اولین گام مهم در کمک به کودکان / نوجوانان در یادگیری تغییر تنش در حین لکنت، کمک به آنهاست که درست یاد بگیرند در لحظه چه کاری باید انجام دهند.

بعضی از کودکان / نوجوانان عضلات فک را منقبض می کنند در حالی که سایرین عضلات حنجره را منقبض می‌کنند و عده‌ای از عضلات تنفسی شان را منقبض می کنند. آنها ممکن است سایر رفتارهایی نظیره حرکات چشم، جمع کردن لب ها و سایر حرکات تنش فیزیکی را بروز دهند. مسلماً هرچه بیشتر بفهمند که چگونه این عضلات را منقبض می کنند بیشتر قادر به تغییر آن تنش خواهد بود.

یک راه برای یادگیری اینکه  کودک چگونه لکنت می کنند (شناسایی) لحظه ی لکنت و توضیح آنچه با دهان، گلو و مکانیزم تنفسی وقتی لکنت می کنند انجام می‌دهند است.

برای کمک به آنها برای انجام این کار، کودکان / نوجوانان می توانند خودشان را در حین لکنت کردن با استفاده از آینه یا ضبط ویدیویی ببینند.

یا می‌توانند لکنت زبانشان را با استفاده از (لکنت کاذب) تقلید کنند. بعد از یادگیری در مورد (ماشین گفتار) بخش هایی از بدنشان که در صحبت کردن درگیر می شوند.

کودکان / نوجوانان می توانند بحث کنند که چگونه بخش‌های ماشین گفتار در حین گفتار روان با یکدیگر کار می کنند چگونه در حین گفتار دارای لکنت در تقابل با یکدیگر منقبض میشوند.

از دیرباز ابزارهای کاهش تنس بدنی در طول لکنت راهکارهای «اصلاح لکنت» نامیده میشدند. در مقابل راهکارهای اصلاح لکنت راهکارهایی هستند که «اصلاح گفتار» نامیده میشوند که به صورت مستقیم برای بهبود روانی گفتار مورد استفاده قرار میگیرند.

در درمان جامع از ترکیب روشهای اصلاح گفتار و اصلاح لکنت برای کمک به بهبودی لکنت کودکان / نوجوانان در برقراری ارتباط استفاده میشود.

آموزش دادن راهکارهایی برای تغییر لکنت به کودکان/ نوجوانان مانند ایجاد یک تور ایمنی برای کمک به آنها در مواردی است که راهکارهای روانی آنها شکست می خورده یا آنها خود را در موقعیتی می یابند که استفاده از راهکارهای روانی سخت تر است، یا اینکه با لکنتشان راحت هستند و از راهکارهای روان تر صحبت کردن استفاده نمی کنند.

ایجاد جعبه ابزار

سال‌های متمادی درمانگران و افراد دارای لکنت به روش های اصلاح لکنت ون رایپر متکی بودند.

ابزار های اصلاح لکنت

• ابطال (حذف ، کنسل کردن ، اصلاح بعد از وقفه )
• رهایی (خروج آسان ، اصلاح حین وقفه )
• آماده سازی (ورود آسان ، اصلاح قبل از وقفه )

این راهکارهای اصلاح لکنت برای کمک به کاهش تنش یا تقلای افراد دارای لکنت هنگام صحبت کردن طراحی شده اند. در واقع این روش ها نه تنها به افراد کمک می کنند که راحت تر صحبت کنند بلکه به آنها کمک می کنند تا مهارت های مانیتورینگ / نظارت بر خود را بهبود ببخشند و به توانایی خود در مدیریت لکنت پی ببرند و از همه مهمتر راهکارهایی هستند که به افراد دارای لکنت در زندگی کمک می کنند تا بعد از اتمام درمان به صورت دراز مدت بتوانند با واقعیت های جدید روبرو شوند.

منطق جعبه ابزار

برای اطمینان از موفقیت ابزارهای ارائه شده درمانگران و کودکان / نوجوانان باید از منطق پشت آن آگاه شوند برای کمک به کودکان / نوجوانان برای فهم این منطق، توضیحاتی در مورد هر شیوه داده می شود که به این پرسش ها پیرامون هر روش پاسخ میدهند :

• این روش چیست ؟
• چه زمان میتوانم از آن استفاده کنم؟
• چگونه باید آن را انجام دهم ؟
• چه مزایایی در این روش برای من وجود دارد ؟
• چه چیزهایی دیگری باید بدانم ؟

فهمیدن منطق درمان به کودکان کمک می‌کند تا مهارت های فرا گرفته شده را در موقعیت های دیگر تعمیم دهند. این توضیحات همچنین به ما گفتاردرمانان برای آموزش دادن والدین ، معلمان و دیگران در مورد روش های درمان کمک می‌کند .

نتیجه‌گیری:

دکتر مهدی صابر در این مقاله تأکید میکند که اصلاح لکنت زبان نه یک مسیر خطی، بلکه فرایندی چندبُعدی است که نیازمند ترکیب روشهای گفتاردرمانی، حمایت روانی و فناوری‌های نوین است. وی با اشاره به تجربه‌های بالینی خود، توضیح میدهد که شناخت علل زمین‌های لکنت (مانند اضطراب یا عوامل ژنتیکی) اولین گام برای انتخاب روش درمانی مناسب است. دکتر صابر خاطرنشان میکند که همراهی خانواده و جامعه در این مسیر، کلید دستیابی به گفتاری روان و اعتمادبه نفس پایدار است. در نهایت، یادآوری میشود که لکنت یک محدودیت نیست، بلکه چالشی است که با صبر و دانش میتوان بر آن غلبه کرد.

سوالات متداول:

1-آیا استفاده از آواز خوانی به زبان خارجی میتواند لکنت را کاهش دهد؟
آواز خواندن به هر زبانی (حتی ناآشنا) ریتم گفتار را بهبود میبخشد. این روش با فعال کردن نیمکره راست مغز، فشار بر نواحی سنتی گفتار را کم کرده و روانی کلام را افزایش میدهد.

2-جدیدترین فناوری‌های مورد استفاده در اصلاح لکنت زبان چیست؟
نرم‌افزارهای تشخیص لحظه‌های لکنت، اپلیکیشنهای تمرین گفتار با بازخورد صوتی و دستگاه‌های بیوفیدبک که تنش عضلانی را اندازهگیری میکنند، از فناوری‌های نوین در این حوزهاند.