مرکز تشخیص و درمان دیستروفی عضلانی
جناب آقای دکتر صابر با دارا بودن دو مرکز کاردرمانی و گفتاردرمانی شرق تهران با 48 نیروی متخصص- کاردرمانی و گفتاردرمانی غرب تهران با در اختیار داشتن 39 نیروی کاردرمان ، گفتار درمان و روانشناس با سابقه در زمینه درمان و توانبخشی کودکان دیستروفی عضلانی فعالیت می نماید. وجود امکانات پیشرفته درمانی روز دنیا در دیستروفی عضلانی و سابقه بالینی درمان بیماران دیستروفی عضلانی، مرکز توانبخشی دکتر صابر را به یکی از بهترین مراکز درمان دیسترفی عضلانی در تهران مبدل ساخته است. مرکز کاردرمانی دکتر صابر در زمینه درمان انواع دیستروفی عضلانی دوشن- بکر و دیستروفی میوتونیک و… فعالیت میکند.
جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتار درمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.
دیستروفی عضلانی دوشن
تاریخچه دیستروفی های از عضلانی با نام دوشن پزشکی که اولین بار به بیماری عضلانی دوشن را توصیف کرد آغاز میشود. دوشن پدر کاربردهای تشخیصی و درمانی الکتریسیته در پزشکی در سال ۱۸۰۶ در فرانسه متولد شد و در پاریس به تحصیل پزشکی پرداخت. دکتر دوشن علاقه زیادی به مطالعه بیماری‌های عصبی – عضلانی داشت او همچنین با انجام کالبد شکافی، خصوصیات بافتی عضله را مطالعه کرد و علاوه بر آن برای اولین بار روش مکرر در بیوپسی عضله با ابداع یک سوزن نیز ارائه داد و تکنیکی به کار برد که میزان درد و خونریزی را به حداقل برساند این وسیله جدید او را قادر ساخت بافت عضلانی را در مراحل مختلف بیماری مورد مطالعه قرار دهد دکتر دوشن وسیله ای نیز برای سنجش نیروی عضلانی ساخت تا بتواند قدرت عضلانی بیماران را اندازه گیری نماید و در نتیجه به میزان ضعف آنها پی ببرد.
دیستروفی عضلانی مادرزادی
حدود 30 نوع دیستروفی عضلانی شناخته شده است که هر کدام بسته به نوع درگیری عضلانی خود و زمان بروز علایم و روند پیشرفت بیماری متفاوت می باشند.از انواع دیستروفی می توان به دیستروفی بکر، دوشن، دیستروفی لیمب گیردل و دیستروفی عضلانی میوتونیک اشاره نمود. بیماری دیستروفی به علت اختلال در پروتین سازی عضلات ایجاد می شود که به علت یک جهش ژنتیکی ایجاد شده است.
علائم و نشانه های دیستروفی های عضلانی
موارد زیر ممکن است نشان دهنده بیماری دیستروفی عضلانی باشند :
ضعف
منظور از اختلال در ظرفیت انجام یک حرکت ارادی به دلیل از بین رفتن قدرت عضلانی است. ضعف ماهیچه ای به ویژه در عضلات ابتدایی اندام ها یکی از نشانه های شایع در بیشتر بیماری های عضلانی می باشد که به خاطر آن بیماران در پوشیدن لباس، راه رفتن، بلند شدن ازحالت نشسته و بالا رفتن از پله ها مشکل دارند. این ضعف عضلانی به صورت قرینه و آهسته پیشرفت کرده و منجر به از بین رفتن عملکرد حرکتی عضلات می گردد. درجه بندی ضعف عضلانی با استفاده از معیارهای استاندارد، امکان ثبت دقیق شدت ضعف و مقایسه بین معاینات در نوبت های مختلف را فراهم می سازد. در رایج ترین مقیاس درجه بندی، درجات نیروی عضلانی را به این ترتیب مشخص می‌کنند که نیروی طبیعی را معادل ۵ و فلج کامل را صفر در نظر می گیرند. بر این اساس، نیروی عضلانی بیمار را بر حسب درجه ضعف با اعداد ۱،۲،۳،۴ مشخص می نمایند و آن را به صورت 1/5،2/5،3/5،4/5 نمایش می دهند. درجات خفیف تر ضعف را می توان با یک علامت مثبت(+) یا منفی(-) مشخص کرد، برای مثال ۴+ یعنی ضعف خفیفی که به سختی قابل کشف است.
گرفتگی عضلانی
هنگام سختی ماهیچه ای پس از فعالیت های شدید عضلانی یکی از شکایت های بیماران ممکن است گرفتگی های دردناک عضلانی باشد. بیماران مبتلا به دیستروفی های بکر و کمربند اندامی که فعالیت عضلانی دارند دچار گرفتگی شدید ماهیچه ها می شوند.
خستگی پذیری
خستگی به درک ناتوانی فکری یا فیزیکی به دنبال تلاش فکری یا فیزیکی یا حتی قبل از آن ها گفته می شود. خستگی عضلانی موضعی، در اغلب موارد نشان دهنده یک اختلال موضعی یا اشکال در اعصاب یا عضلات موضعی است. مبتلایان به بیماری‌های عضلانی زودتر از دیگران خسته می شوند و معمولاً در تمام اوقات روز ضعف ماهیچه ای دارند. گاهی خستگی پذیری ماهیچه های فک به ناتوانی در غذا خوردن می‌انجامد به گونه ای که بیمار پس از جویدن چند لقمه مجبور میشود چانه اش را با دست خود حرکت دهد.
آتروفی عضلانی
تحلیل ماهیچه های یکی از شاخص های مفید بیماری های عصبی عضلانی است. در بیماری های دیستروفیک مانند دوشن بکر و کمربند اندامی ماهیچه‌های اطراف لگن و شانه دچار آتروفی می شوند به طوری که کتف بیمار بیرون زده و به حالتی به نام کتف بالدار پدید می‌آید. در میوپاتی های نوروژنیک (دنرواسیون نخاعی یا عصبی) شدت آتروفی به اندازه میوپاتی های دیستروفیک نیست.
هیپرتروفی عضلانی
ممکن است بزرگ شدن ماهیچه ها نتیجه بیش فعالی مداوم(هیپرتروفی کار) و یا نشانه زودرس نوعی دیستروفی باشد. معمولاً در دیستروفی ها بزرگ شدن عضله نتیجه افزایش بافت همبند و چربی است که عضله را در حالت ضعف نگه میدارد و آن را هیپرتروفی کاذب می نامند. در میوتونی مادرزادی، ماهیچه ها هیپرتروفی حقیقی پیدا می کنند ولی در دیستروفی دوشن و بکر و کمبود اسید مالتاز معمولاً هیپرتروفی کاذبی در پشت ساق پا دیده میشود.
چهره میوپاتیک
چهره میوپاتیک بی حال، افتاده و بی تفاوت می باشد. در بیماران میوپاتیک ممکن است محکم بستن چشم ها و غنچه کردن لب ها به خوبی صورت نگیرد و پلک ها افتاده باشد.
میوتونی
میوتونی یعنی انقباض عضلانی با انبساط طولانی و کند برای مثال اگر بیمار دست خود را مشت کند و بخواهد به سرعت آن را باز نماید این عمل به کندی صورت می‌گیرد. این مسئله را گاهی در پلک ها نیز می توان مشاهده نمود. بدین صورت که بیمار چشم هایش را محکم می بندد ولی نمی تواند آنها را به سرعت باز کند دیستروفی میوتونیک هیپوتروییدی و بیماری تامسن سبب میوتونی میشوند.
اختلال در راه رفتن
اغلب بیماری های عضلانی بیمار شبیه اردک راه می رود بدین صورت که بیمار هنگام راه رفتن برای بلند کردن پاهایش از ماهیچه‌های تنه استفاده میکند چون عضلات ناحیه سرین قادر به حمایت مفصل ران نیستند سر پنجه ای راه رفتن نیز در شروع بیماری ها دیده می شود.
تغییر شکل تنه و اندام ها
ستون مهره ها و اندامها در بیماری های عضلانی پیشرفته معمولاً تغییر شکل پیدا می کنند برای مثال در دیستروفی عضلانی دوشن می‌توان تغییر شکل پاها انحناء تنه سینه را در مراحل پیشرفته بیماری مشاهده کرد.
افتادگی پلک ها
در برخی بیماری های ماهیچه ای مانند دیستروفی میوتونیک و میوپاتی چشمی پیش رونده، پلک های بیمار دچار افتادگی کامل یا ناقص می گردد. در دیستروفی های عضلانی این افتادگی پلک ها دارای نوسان روزانه نیست بلکه ثابت بوده و به ندرت شدید و کامل است.
اختلال در بلع و تکلم
اختلال بلع در دیستروفی هایی که ماهیچه های گلو و حنجره را گرفتار می‌کنند شایعه است. صدای تودماغی نیز بیشتر در میوپاتی حلقی – چشمی و میاسنتی بروز می نماید. وضعیت سخن گفتن در بعضی بیماران مبتلا به دیستروفی دوشن طبیعی نیست و لکنت زبان دارند.
کاهش یا از بین دفتر بازتاب ها
در میوپاتی های نوروژنیک و دیستروفی ها بازتاب ها کاهش یافته، یا از بین می روند. رفلکس آشیل از بازتاب هایی است که در دیستروفی های پیشرفته نیز ممکن است باقی بماند.
تشخیص دیستروفی عضلانی دوشن
در مرحله بدون علامت دیستروفی دوشن که هیچگونه نشانه‌ای از بیماری دیده نمی شود فقط با بررسی بافت عضلانی، غیرطبیعی بودن آن مشخص میشود. استفاده از روش‌های مولکولی، تشخیص قبل از تولد بیماری را در سه ماهه اول بارداری میسر ساخته است.
سن شروع بیماری
والدین معمولاً تا زمانی که کودک راه رفتن را آغاز کند متوجه هیچ گونه علائمی نمی‌شوند. کودک مبتلا مهارت های حرکتی اولیه مانند غلتیدن، نشستن و ایستادن را معمولاً در سن مناسب و یا فقط با مختصری تاخیر به دست می‌آورد. راه رفتن معمولاً در سن عادی آن یعنی حدود ۱۲ ماهگی شروع می شود اما ممکن است در بعضی موارد از ۱۸ تا ۳۶ ماهگی به تاخیر افتد. اولین آثار بیماری معمولاً در دوران شیرخوارگی یا کودکی ظاهر می شود به طوری که حدود ۹۰٪ بیماران قبل از پنج سالگی علائم بیماری را نشان می دهند. والدین بیمار نخست متوجه اختلال در راه رفتن، زمین خوردن پیاپی، ناتوانی در بالا رفتن از پله ها و ناتوانی در برخاستن از حالت نشسته می شوند. یک بررسی کلینیکی بر روی ۶۵ بیمار دوشن نشان داد که سن شروع علائم بیماری در بیماران متغیر است. در ۷۴ ٪ موارد سن شروع علائم بیماری قبل از چهار سالگی است که ۳۵ ٪ آنها زیر ۲ سال بوده است.
بزرگ شدن کاذب عضلات
بارزترین ویژگی بیماران در مراحل اولیه بیماری بزرگ شدن بزرگ شدن هیپرتروفی کاذب عضلات ساق پا می باشد. که اندازه عضلات بزرگتر از حد طبیعی به نظر می رسد. پس از ساق پا، عضلات ساعد، عضلات اطراف شانه و زبان شایع ترین محل های ایجاد هیپرتروفی می باشند. سایر عضلات بدن مثل عضلات ران، لگن، شانه و بازو دچار آتروفی (تحلیل عضلانی) می شوند بزرگ شدن کاذب عضله نتیجه از بین رفتن الیاف عضلانی و جانشینی آن توسط همبند و چربی است که موجب ضعف قدرت عضله می شود و به همین دلیل هیپرتروفی کاذب خوانده می شود. در بیش از ۹۵ ٪ بیماران مبتلا به دیستروفی دوشن این ویژگی بالینی مشاهده شده است. باید توجه داشت که هیپرتروفی کاذب مختص بیماری دوشن نیست و در اشکال دیگر دیستروفی عضلانی و حتی گاهی در آتروفی عضلانی نخاعی دیده می شود.
علائم گاورس
یکی دیگر از علائم بالینی بیماران دیستروفی دوشن علامت گاورس است. این بیماران به علت ضعف عضلات انبساطی چهار سر ران و زانو قادر به برخاستن از وضعیت نشسته نیستند و هنگام بلند شدن با دست های خود از پاها بالا می‌روند تا بایستند. معمولاً کمک گرفتن از دست ها برای بلند شدن از زمین بعد از ۵-۴ سالگی ظاهر می شود که در سنین بالاتر می توان آن را به طور کامل مشاهده کرد.
ضعف عضلانی پیشرونده
ممکن است اولین نشانه ضعف در بیماری دوشن ناتوانی در کنترل سر در دوران شیرخوارگی باشد. ضعف بازوها یک نشانه معمول در مراحل ابتدایی بیماری نیست بلکه ابتدا ضعف اندام های تحتانی مشاهده می شود با پیشرفت بیماری عضلات بالا تنه نیز درگیر میشوند. ضعف اندام های تحتانی در مراحل اولیه بیماری اختلال در راه رفتن از زمین خوردن پیاپی منجر می گردد. به تدریج ماهیچه های اطراف کتف ها و بازوها به اندازه‌ای کم توان می‌گردند که بیمار قادر نخواهد بود دست های خود را از پهلو ها بالا ببرد. پیشرفته اجتناب ناپذیر است ضعف به تدریج او را زمین گیر می سازد و پس از آن عضلات تنفسی، حلق و عضله قلب گرفتار ضعف عضلانی می شوند. در بیماری دوشن ابتلا عضلات همیشه به صورت دو طرفی و متقارن صورت می‌گیرد و شروع تحلیل عضلات در مراحل اولیه به این ترتیب است که اندام های تحتانی بیش از اندام های فوقانی و عضلات پروگزیمال اندام ها بیش از عضلات انتهایی دچار ضعف می گردند. علاوه بر این الگوی ابتلا هر عضله نیز بسیار دقیق و اختصاصی است. مثلا ممکن است تخریب در یک سر عضله بیش از دولت بیش از سر دیگر آن صورت بگیرد و در عضله دیگر عکس آن اتفاق بیافتد.
اختلال در راه رفتن
معمولاً سن راه رفتن عادی است اما امکان دارد ضعف خفیف کمربند لگنی را حتی از سال دوم مشاهده کرد. کودکان برای جبران این این شکل یک وضعیت لوردوتیک به خود می‌گیرند یعنی کمر تو رفتگی و شکم برآمدگی پیدا میکند. چون عضلات ناحیه سرینی قادر به حمایت مفصل ران نیستند راه رفتن بیمار شبیه راه رفتن اردک می شود و بیمار هنگام راه رفتن برای بلند کردن پاهایش از ماهیچه‌های تنه استفاده میکند راه رفتن سرپنجه نیز در شروع بیماری معمول است. گروهی از ۸-۷ سالگی محدود به صندلی چرخدار می شوند اما اکثر بیماران تا ۱۰ سالگی قادر به راه رفتن هستند بعضی از بیماران نیز تا ۱۳ سالگی هنوز راه می روند. سن استفاده از صندلی چرخدار با سن شروع بیماری ارتباط معناداری ندارند اما باسن فوت بیمار ارتباط معناداری دارد به این مفهوم که به ازای هر یک سالی که دیرتر از صندلی چرخدار استفاده کنند زمان مرگشان یک سال به تاخیر می‌افتد.هنگامی که بیمار دیگر قادر به راه رفتن نباشد احساس استقلال خود را از دست می دهد و دچار افسردگی روانی میشود. ادامه راه رفتن برای به تاخیر انداختن این حالت روانی مهم است. از طرف دیگر تا هنگامی که بیمار قادر به راه رفتن است انحنای جانبی ستون فقرات عارضه مهمی محسوب نمی شود اما پس از محدود شدن بیمار به صندلی چرخدار اسکولیوز به سرعت پیشرفت خواهد کرد.
تغییر شکل تنه و اندام ها
با پیشرفت بیماری شکل ظاهری فرد نیز تغییر می کند در مراحل اولیه بیماری برای جبران ضعف عضلات سرینی تغییر شکل لورودتیک عارض می شود که به آن لوردوز جبرانی می‌گویند. وقوع اسکولیوز که علت آن ضعف عضلات اطراف مهره‌ای است نیز شایع است. تغییر شکل ستون فقرات و قفسه سینه پس از محدود شدن بیمار به صندلی چرخدار بیشتر خواهد شد. که موجب میشود ظرفیت ریوی کاهش یابد و فشار بیشتری به قلب وارد شده و ماهیچه های اطراف شانه بزرگ میشود که کتف بالدار نامیده میشود.
نارسایی تنفسی
نارسایی تنفسی در بیماران دوشن ناشی از ضعف عضلات بین دنده‌ای و دیگر عضلات وابسته می باشد. ظرفیت حیاتی بیمار در سال‌های اول عمر با از دیاد سن و رشد او افزایش می‌یابد اما در اوایل دهه دوم تقریباً ثابت می ماند و سپس دچار یک کاهش پایدار می گردد. عملکرد دستگاه تنفسی بیمار به کمتر از ۲۵ ٪ میزان طبیعی آن در مراحل نهایی در افراد سالم می رسد. درگیری عضلات تنفسی معمولاً به صورت سرفه خفیف، عفونت های مکرر تنفسی و کاهش ذخیره تنفس ظاهر می شود. اسکولیوز ظرفیت ریوی را کاهش می‌دهد و تصحیح آن با جراحی از اقداماتی است که برای پیشگیری این عارضه انجام می شود. نارسایی تنفسی در خواب پنومونی و گاهی آسپیراسیون و انسداد راه‌های هوایی علت مرگ بیماران میباشد. شایع‌ترین علت مرگ بیماران نیز عفونت های ریوی می باشد.
نارسایی قلبی
علائم کار دیو میوپاتی معمولاً به صورت بالینی مشاهده نمی‌شود و فقط بررسی نوار قلب است که غیر طبیعی بودن عملکرد قلب را نشان می دهد. امواج R بلند در V1 وV2 و امواجQ عمیق V5وV6 در الکتروکاردیوگرام نشان از بیماری قلب دارند. شدت گرفتاری قلب همیشه نسبت مستقیمی با شدت ضعف عضلات اسکلتی ندارد در زمان کاردیومیوپاتی قلب بزرگ شده و نقص‌های هدایتی و نارسایی احتقانی پدید می آید. نارسایی احتقانی قلب یکی از علت های مرگ بیماران می باشد.
کاهش قوای هوشی
همراهی کاهش قوای هوشی با بیماری دوشن از سال ۱۹۵۰ شناخته شده بود اما علت آن از فقدان فرصت های آموزشی برای بیماران و ناتوانی فیزیکی آنها می‌دانستند. مطالعات روانشناسی روی بیماران دوشن از سال ۱۹۸۱- ۱۹۶۰ نشان داد که میانگین ضریب هوشی (IQ) در جمعیت بیماران حدود ۸۵ است در مقایسه با میانگین ضریب هوشی در جمعیت های طبیعی که حدود ۱۰۵ میباشد ۲۰ واحد کاهش مشاهده میشود. به طور کلی در ضریب هوشی فقط در ۳۰ ٪ بیماران کمتر از ۷۵ است که عقب ماندگی ذهنی محسوب میشوند ضریب هوشی بعضی از بیماران بالای ۱۱۰ می باشد که از حد متوسط بالاترند.مطالعات متعدد نشان داد که این عقب ماندگی ذهنی در دیستروفی دوشن غیر پیشرونده است و بین ضریب هوشی بیمار با سن و شدت میوپاتی ارتباطی وجود ندارد کشف این واقعیت معلوم کرد که باید در مراحل اولیه نمو رخ داده باشد و نتوانی فیزیکی عامل مهمی در کاهش قوای هوشی نیست چنانکه در بیماران مبتلا به آتروفی عضلانی – نخاعی که دچار ناتوانی شدید فیزیکی میشوند، هیچ گونه کاهش قوای هوشی مشاهده نمی شود. پروتئین دیستروفین علاوه بر سلول های عضلانی در سلول های مغزی نیز یافت می شود. ژن دیستروفن دارای یک پروموتور اختصاصی برای سلول های مغزی است و چنانچه اختلالی در کار این پروموتور به وجود آید بیان این ژن در آن سلول ها متوقف می شود و بیمار به نوعی عقب ماندگی ذهنی وابسته به کروموزوم x مبتلا می گردد.
درمان دیستروفی عضلانی
این بیماری درمان قطعی ندارد و تنها می توان عوارض آن را تا حدی درمان کرد تا بیماران وضعیت بهتری داشته باشند. داشتن تغذیه خوب برای بیمار مفید است ولی نباید بیماران مقادیر زیادی ویتامین مصرف کنند زیرا ممکن است عوارض جانبی داشته باشد. درمان توانبخشی و کاردرمانی می تواند در به تعویق افتادن سفتی عضله های و مفاصل همچنین کاهش عوارض بیماری موثر باشد. کاردرمانی تحت نظر یک متخصص توانبخشی با سابقه در حیطه دیستروفی عضلانی می تواند در درمان این کودکان کمک کننده باشد. تمرینات ارائه شده در زمینه تقویت عضلانی نباید به گونه ای انجام گیرد که موجب تحلیل قوای کودک گردد به همین علت حتما باید تحت نظر درمانگران متخصص انجام شود. کلینیک توانبخشی دکتر صابر در زمینه دیستروفی عضلانی به صورت علمی مشغول به فعالیت می باشد. جهت اطلاع از درمان های مختلف به قسمت درمان دیستروفی عضلانی مراجعه فرمایید.
بخش های درمانی کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی شرق تهران- کاردرمانی و گفتار درمانی غرب تهران
کاردرمانی جسمی در دیستروفی عضلانی(دوشن- بکر)
کاردرمانی جسمی در جهت تقویت قدرت عضلانی،تون عضلانی، اصلاح پوسچر و انحرافات ستون فقرات و مفاصل،جلوگیری از ایجاد کوتاهی، تسهیل روند رشد حرکتی از جمله نشستن، راه رفتن و….
کاردرمانی ذهنی در بهترین مرکز درمان دیستروفی
کاردرمانی ذهنی در زمینه مفاهیم شناختی، کارکرد های اجرایی نظیر حافظه، توجه، حل مسئله و… فعالیت می کند. درباره عقب مانده ذهنی نیز مطالعه کنید.
آب درمانی در دیستروفی عضلانی
آب درمانی یکی از درمان های تاثیر گذار در حیطه کودکان با اختلالات حرکتی و اختلالات حسی می باشد. تمرینات آب درمانی به افزایش قدرت عضلانی در بیماران کمک می کند
اتاق تاریک
در کودکان دیسترفی عضلانی که دچار مشکلات نقص توجه می شوند بخش اتاق تاریک مرکز کاردرمانی در زمینه توجه بینایی، ادراک بینایی و اختلالات یادگیری کودکان دیستروفی عضلانی دوشن و بکر فعالیت می کند.
ماساژ درمانی
ماساژ درمانی با تحریک سیستم عصبی بر رشد و آگاهی مغزی در کودک شده کمک می کند. ماساژ درمانی جهت بهبود حس عمقی و رفع کوتاهی عضلات در بیماران دیستروفی عضلانی کاربرد دارد.
اتاق تعدیل حسی
اتاق تعدیل حس با ارائه محرک های حسی جهت بهبود اختلالات حسی در کودکان دیستروفی عضلانی به کار می رود.
گفتاردرمانی کودکان
به علت ایجاد مشکلات تکلمی و مشکلات بلع در کودکان دچار دیسترفی عضلانی گفتاردرمانی یکی از درمان های مفید در حیطه توانبخشی این بیماران می باشد.
گفتاردرمانی در منزل
گفتار درمانی در منزل در بیماران دیستروفی عضلانی مانند دیستروفی دوشن و بکر که توانایی جا به جایی به مراکز گفتار درمانی برای آنان دشوار می باشد می تواند کمک کننده باشدد.
اتاق شنیداری
جهت پرورش و تقویت مهارت های شنیداری، نظیر توجه شنیداری در کودکان دیستروفی عضلانی از وسایل دیجیتالی و پیشرفته این بخش استفاده می شود.
بخش آموزشی
به علت مشکلات جسمی و ذهنی کودکان با دیستروفی عضلانی، کودکان نیاز به آموزش و تقویت مهارتهای تحصیلی خود دارند که در این بخش توسط متخصصان روانشناس مرکز انجام می شود.
کاردرمانی در مهارت های دستی
تقویت مهارتهای دستی در کودکان یکی از پایه های اصلی ایجاد مهارت های مهم دیگر مانند نوشتن و مراقبت از خود می باشد که در کودکان با دیستروفی عضلانی کاربرد دارد.
کاردرمانی در منزل
در کاردرمانی در منزل در زمینه تقویت و بهبود قدرت عضلانی همچنین آموزش روش های صحیح جا به جایی در محیط منزل و انجام فعالیت های روزمره میتواند موثر باشد.
مطالب مرتبط
تاریخچه کاردرمانی
تاریخچه کاردرمانی
مرکز درمان فلج مغزی
ارزیابی سیستم عصبی کودک
مهارت های نوشتن
میکروسفالی- ماکروسفالی
آپراکسی چیست
علایم سکته مغزی
کاردرمانی ذهنی
رشد مهارت های ریز دست
آب درمانی در کودکان
سنجش پیش دبستانی
کاردرمانی جسمی
ماساژ درمانی
رشد مهارت های دستی
کاردرمانی دست کودکان
آب ریزش دهان
مشکلات نوشتاری در کودکان فلج مغزی
پیش نیاز های نوشتن
آسیب سیستم مغزی در سکته مغزی
آسیب مغزی و ضربه مغزی
درمان دیستروفی عضلانی
تشخیص دیستروفی عضلانی
اتاق تعدیل حسی
اختلال پردازش حس لامسه
حس بینایی
هوش چندگانه
اختلال بینایی
حس عمقی
خود آگاهی و بادی ایمیج
حس تعادل یا وستیبولار
اختلالات مرتبط با یکپارچگی حسی
تدافع لمسی
درمان اختلال پردازش حسی
توانبخشی شناختی
مهارت های تعادلی
آب درمانی در اوتیسم
سنسوری روم
تعدیل شنیداری
کاردرمانی ذهنی
سنجش پیش دبستانی
بازی درمانی
مقیاس هوش وکسلر
تست هوش کودکان
اتاق تاریک
بهترین مرکز درمان بیش فعالی و نقص توجه
انواع توجه
توجه وهوشیاری
اختلال یادگیری
ناخن جویدن در کودکان
روانشناسی کودک
اختلال خواب در کودکان
لکنت زبان
آپراکسی چیست
ناروانی گفتار
آب ریزش دهان
دیزآرتری
زبان و گفتار
متد بازی درمانی در اختلالات یادگیری
ارزیابی سیستم عصبی کودک
تست ورود به پیش دبستانی
سکته مغزی
اختلال تیک در کودکان
روانشناسی کودک
آپراکسی چیست
اختلال خواب در کودکان
ناخن جویدن در کودکان
میکروسفالی- ماکروسفالی
آسیب سیستم اجرایی مغز
رژیم حسی چیست؟
کاردرمانی در نابینایان
بهترین مراکز درمان دیستروفی عضلانی در شرق تهران
مرکز دیستروفی عضلانی در شرق تهران – بهترین کلینیک دیستروفی عضلانی در تهران- بهترین کلینیک دیستروفی عضلانی در تهرانپارس-درمان دیستروفی عضلانی در نیاوران-کلینیکدرمان دیستروفی عضلانی در پاسداران-کلینیک درمان دیستروفی عضلانی در شمال تهران-بهترین مرکز دیستروفی عضلانی در شرق تهران-بهترین مرکز دیستروفی در پونک-بهترین کلینیک درمان دیستروفی عضلانی در فرمانیه- کاردرمانی دیستروفی عضلانی در شریعتی–مرکز گفتار درمانی در پاسداران–مرکز درمان دیستروفی عضلانی در تهرانپارس–مرکز گفتاردرمانی در شرق تهران–کلینیک کاردرمانی شرق تهران -کاردرمانی در هنگام- کاردرمانی در رسالت- کاردرمانی در میدان سپاه- مرکز کاردرمانی شرق تهران-کاردرمانی در طالقانی- کاردرمانی در مشیریه- کاردرمانی در مسعودیه-کاردرمانی در نارمک- کاردرمانی در مجیدیه- کاردرمانی در سراج- کاردرمانی شرق تهران -کاردرمانی در فرجام- کاردرمانی در افسریه- کاردرمانی در پاسدار گمنام- کاردرمانی در پیروزی- بهترین مرکز کاردرمانی در شرق تهران -کاردرمانی در باقری-کاردرمانی در سیزده آبان- کاردرمانی در آهنگ- کاردرمانی در پرستار- کاردرمانی در چهارصد دستگاه- کاردرمانی در خیابان کرمان- کاردرمانی شرق تهران -کاردرمانی در وحیدیه- کاردرمانی در شرق تهران -کاردرمانی در سرخه حصار-کاردرمانی در امامت- کاردرمانی در امام حسین- کاردرمانی در سید خندان- بهترین مراکز کاردرمانی شرق تهران –کاردرمانی در دردشت-کاردرمانی در گلبرگ- کاردرمانی در خیابان اشراقی- کاردرمانی در زاهد گیلانی- کاردرمانی در صفا- کاردرمانی در مولوی- کاردرمانی درسبلان-کلینیک توانبخشی شرق تهران -کاردرمانی در هفت حوض- کاردرمانی در سعدی- کاردرمانی در خیابان تختی- کاردرمانی در سهره وردی- کاردرمانی در بهشتی-کاردرمانی در فردوسی- کاردرمانی در بهارستان- کاردرمانی در مطهری- کاردرمانی در مفتح- کاردرمانی خوب در شرق تهران – کاردرمانی در دروازه شمیران- کاردرمانی در تختی- کاردرمانی در کریمخان- کاردرمانی در هفت تیر- کاردرمانی در هرندی- کاردرمانی در قیام- کاردرمانی در بلوار پروین-کاردرمانی در اتحاد- کاردرمانی در خیابان ایران- کاردرمانی در هفده شهریور- کاردرمانی در نظام آباد -کاردرمانی در شهدا-بهترین مرکز کاردرمانی شرق تهران – کاردرمانی در نیرو هوایی- کاردرمانی در بلوار ابوذر- کاردرمانی در میدان خراسان- کاردرمانی در مدائن- کاردرمانی درفدک- کاردرمانی در شمیران- کاردرمانی در تسلیحات- کاردرمانی در نبرد- کاردرمانی در محلاتی -کاردرمانی در لواسان-کاردرمانی در فشم- کاردرمانی در حکیمیه – بهترین کلینیک توانبخشی در شرق تهران – کاردرمانی در شمیرانات- کاردرمانی در بنی هاشم- کاردرمانی در علم و صنعت-کاردرمانی در قنات کوثر- کاردرمانی در شهرک امید- کاردرمانی در شیان- کاردرمانی در لویزان- کاردرمانی در مهران- کاردرمانی در خاقانی- کاردرمانی در امجدیه- کاردرمانی در ارامنه- کاردرمانی در خیابان دبستان- کاردرمانی در عباس آباد- کاردرمانی در اندیشه- کاردرمانی در خیابان قصر- مرکز توانبخشی شرق تهران -کاردرمانی در کاج- کاردرمانی در نامجو- کاردرمانی در شهید قندی- بهترین مرکز توانبخشی در شرق تهران – کاردرمانی در میدان فرخی یزدی- کاردرمانی در مسجد جامع- کاردرمانی در ساقدوش – مراکز کاردرمانی در شرق تهران -کاردرمانی شرق -کاردرمانی در شهید عراقی-بهترین کاردرمانی شرق تهران-کاردرمانی در هروی- کاردرمانی در قلهک-کاردرمانی در سه راه ضرابخانه-کاردرمانی در استاد حسن بنا-کاردرمانی در میدان نبوت- کاردرمانی در بلوار دلاوران-کاردرمانی در سمنگان-کاردرمانی در شهید ثانی-کاردرمانی در جانبازان شرقی-کاردرمانی در جانبازان غربی- کاردرمانی در مدائن- کاردرمانی در اتوبان رسالت- کاردرمانی در میدان هلال احمر-کاردرمانی در میدان الغدیر- کاردرمانی در نیروی دریایی-کاردرمانی در آیت الله مدنی- کاردرمانی در خیابان گرگان-کاردرمانی در سبلان جنوبی- کاردرمانی در سبلان شمالی- کاردرمانی در گلشن دوست-کاردرمانی در خیابان اردیبهشت-
بهترین مراکز درمان دیستروفی عضلانی در شمال تهران
کاردرمانی دیستروفی عضلانی در پاسداران–مرکز درمان دیستروفی عضلانی در شرق تهران–مرکز دیستروفی عضلانی در شمال تهران–کلینیک درمان دیستروفی عضلانی در سعادت آباد–توانبخشی در دیستروفی عضلانی در تهرانپارس –کاردرمانی در غرب تهران–کاردرمانی در شریعتی–کاردرمانی در شهرک غرب–کاردرمانی در جنت آباد –کاردرمانی در فرمانیه– کاردرمانی در نیاوران– کاردرمانی در شمال تهران– مرکز گفتاردرمانی در شمال تهران–مرکز گفتار درمانی در نیاوران–مرکز گفتاردرمانی در فرمانیه–کاردرمانی در قیطریه- کاردرمانی در منظریه-کاردرمانی در آجودانیه- کاردرمانی در میرداماد- کاردرمانی در میدان محسنی- کاردرمانی در ظفر- کاردرمانی در خیابان نفت-کاردرمانی در اختیاریه- کاردرمانی در کامرانیه- کاردرمانی در خیابان دولت-کاردرمانی در دیباجی- کاردرمانی در اقدسیه- کاردرمانی در کودکان در مینی سیتی- کاردرمانی در نوبنیاد- کاردرمانی در بلوار ارتش- کاردرمانی شمس آباد- کاردرمانی در شمال تهران -کاردرمانی در ازگل-کاردرمانی در قلهک- کاردرمانی در خیابان یاسر- کاردرمانی در جماران- کاردرمانی در تجریش-کاردرمانی در میدان قدس- کاردرمانی در خیابان الهیه- کاردرمانی در فرشته- کاردرمانی در جردن- کاردرمانی در دارآباد- کاردرمانی در سعدآباد-کاردرمانی در جمشیدیه- کاردرمانی در دربند- کاردرمانی در گلابدره- کاردرمانی در امام زاده قاسم- کاردرمانی در چیذر-کاردرمانی در دزاشیب- کاردرمانی در زعفرانیه- کاردرمانی در سوهانک- کاردرمانی در شهرک محلاتی- کاردرمانی در شهرک نفت- کاردرمانی در کاشانک- کاردرمانی در محمودیه- کاردرمانی در خیابان دروس- کاردرمانی در ونک- کاردرمانی در آرژانتین- کاردرمانی در ساعی -کاردرمانی در امیرآباد-کاردرمانی در ایرانشهر- کاردرمانی در بهجت آباد- کاردرمانی در اندرزگو -کاردرمانی در زرگنده- کاردرمانی در باغ فردوس- کاردرمانی در آفریقا- کاردرمانی در خیابان باهنر- کاردرمانی در بلوار کاوه- کاردرمانی در اوین-کاردرمانی در بام تهران-کاردرمانی در پارک وی-کاردرمانی در نمایشگاه-کاردرمانی در فرحزاد-کاردرمانی در امام زاده داوود-کاردرمانی در کوهسار-کاردرمانی در شهرک کلاهدوز-کاردرمانی در خیابان کلاهدوز-کاردرمانی در شهرک شهید چمران-کاردرمانی در صاحبقرانیه- کاردرمانی در گل نبی-کاردرمانی در میدان نیاوران-کاردرمانی در چهار راه پاسداران- کاردرمانی در چالهرز- کاردرمانی در وفامنش-کاردرمانی در پناهی نیا-کاردرمانی در افشاری-کاردرمانی در حقانی- کاردرمانی در خیابان گیلان-کاردرمانی در خیابان یاسر- کاردرمانی در مقدس اردبیلی- کاردرمانی در ولیعصر-کاردرمانی در موحد دانش-کاردرمانی در صادقی قمی- کاردرمانی در خیابان دستگردی- کاردرمانی در رستم آباد- کاردرمانی در نارنجستان-کاردرمانی در نیستان- کاردرمانی در نگارستان-کاردرمانی در بوستان-کاردرمانی در گلستان-کاردرمانی در پورابتهاج-کاردرمانی در دشتستان- کاردرمانی در قبا-کاردرمانی در گاندی -کاردرمانی در نلسون ماندلا -کاردرمانی در خیابان نفت -کاردرمانی در میدان مادر -کاردرمانی در شیخ بهایی- کاردرمانی در ملاصدرا- کاردرمانی در جهان کودک- کاردرمانی در
بهترین مراکز درمان دیستروفی عضلانی در غرب تهران
کلینیک درمان دیستروفی عضلانی در سعادت آباد–مرکز کاردرمانی در دیستروفی عضلانی در شهرک غرب–مرکز درمان دیستروفی عضلانی در ستارخان–مرکز دیستروفی عضلانی در ولنجک–مرکز دیستروفی عضلانی در پونک–مرکز درمان دیستروفی عضلانی در غرب تهران–درمان دیستروفی عضلانی مرزداران–بهترین مرکز دیستروفی عضلانی در تهران-کاردرمانی در باغ فیض- کاردرمانی در شهرک اکباتان- کاردرمانی در شهر زیبا- کاردرمانی در گیشا- کاردرمانی در طرشت- کاردرمانی در حصارک- کاردرمانی در آزادی- کاردرمانی در شاهین شمالی – کاردرمانی در شاهین جنوبی – کاردرمانی در چهار باغ – کاردرمانی در بهنام – کاردرمانی در وحدت اسلامی – کاردرمانی در سازمان آب – کاردرمانی در کن- کاردرمانی در ورداورد- کاردرمانی در آریاشهر- کاردرمانی در صادقیه- کاردرمانی در شهرک آپادانا- کاردرمانی در غرب تهران- کاردرمانی در اشرفی اصفهانی- کاردرمانی در تهران ویلا- کاردرمانی در برق آلستوم- کاردرمانی در همایونشهر- کاردرمانی در ونک- کاردرمانی در آیت الله کاشانی- کاردرمانی در سازمان برنامه- مرکز کاردرمانی در غرب تهران- کاردرمانی در عدل- کاردرمانی در شهرک اندیشه- کاردرمانی در شهرک پرواز- کاردرمانی در شهرک کوهسار- کاردرمانی در شهرک نفت- کاردرمانی در شهرک ولفجر- مرکز توانبخشی در غرب تهران- کاردرمانی در بیمه- بهترین کاردرمانی در غرب تهران- کاردرمانی در کنکوری- کاردرمانی در آرژانتین- کاردرمانی در ساعی- کاردرمانی غرب تهران- کاردرمانی در امیر آباد- کاردرمانی در ایرانشهر- کاردرمانی در یوسف آباد- کاردرمانی در بهجت آباد- کاردرمانی در جمالزاده- کاردرمانی خوب در غرب تهران- کاردرمانی در خیابان شیراز- کاردرمانی در عباس آباد- کاردرمانی در فاطمی- کاردرمانی در قائم مقام- کاردرمانی در سنایی- کاردرمانی در غرب تهران- کاردرمانی در قزل قلعه – کاردرمانی در بلوار کشاورز غربی- کاردرمانی در بلوار کشاورز شرقی- کاردرمانی در کریمخان- کاردرمانی در هفت تیر – کاردرمانی در گاندی- کاردرمانی در میدان جهاد- بهترین مرکز کاردرمانی در غرب تهران- کاردرمانی در ولیعصر شمالی- کاردرمانی در ولیعصر جنوبی- کاردرمانی در هفت تیر- کاردرمانی در استاد معین – کاردرمانی در خیابان دکتر هوشیار- کاردرمانی در منزل غرب تهران- کاردرمانی در شمشیری- کاردرمانی در دستغیب- کاردرمانی در فتح- کاردرمانی در مهرآباد جنوبی- کاردرمانی در مهر آباد شمالی- کاردرمانی در بریانک- بهترین مراکز کاردرمانی غرب تهران- کاردرمانی در سلسبیل- کاردرمانی در کارون- کاردرمانی در هاشمی- کاردرمانی در خیابان زنجان- کاردرمانی در خیابان آذربایجان- کاردرمانی در خیابان امام خمینی- کاردرمانی در جیحون- کاردرمانی در خوش- کاردرمانی در دامپزشکی- کاردرمانی در رودکی- کاردرمانی در قصرالدشت- کاردرمانی در مالک اشتر- کاردرمانی در نواب -کاردرمانی در کمیل- کاردرمانی در انقلاب – کاردرمانی در شیخ هادی- کاردرمانی در امیریه- کاردرمانی در منیریه- کاردرمانی در اسکندری- کاردرمانی در دخانیات- کاردرمانی در جمهوری- کاردرمانی در میدان حر- کاردرمانی در میدان راه آهن- کاردرمانی در هلال احمر- کاردرمانی در پاستور- کاردرمانی در حسن آباد- کاردرمانی در گمرک- کاردرمانی در وحدت اسلامی- کاردرمانی در کارگر شمالی و کاردرمانی در کارگر جنوبی- کاردرمانی در بهارستان- کاردرمانی در فردوسی- کاردرمانی در پامنار- کاردرمانی در دروازه شمیران- کاردرمانی در امین حضور- کاردرمانی در پانزده خرداد- کاردرمانی در سعدی- کاردرمانی در لاله زار- کاردرمانی در یاخچی آباد- کاردرمانی در جوادیه- کاردرمانی در نازی آباد- کاردرمانی در خزانه- کاردرمانی در شهرک راه آهن- کاردرمانی در شهرک گلستان- کاردرمانی در شهرک فرهنگیان- کاردرمانی در رجایی- کاردرمانی در علی آباد- کاردرمانی در سه راه آذری- کاردرمانی در امام زاده حسن- کاردرمانی در یافت آباد- کاردرمانی در جلیلی- کاردرمانی در زهتابی- کاردرمانی در زمزم- کاردرمانی در گلچین- کاردرمانی در باغ خزانه- کاردرمانی در میدان قزوین- کاردرمانی در میدان بهاران- کاردرمانی در صاحب الزمان- کاردرمانی در تولیدارو- کاردرمانی در شاد آباد- کاردرمانی در ولیعصر- کاردرمانی درخلیج فارس شمالی- کاردرمانی در خلیج فارس جنوبی- کاردرمانی در شهرک ولیعصر- کاردرمانی در شهرک صاحب الزمان- کاردرمانی در خانی آباد- کاردرمانی در اسفندیاری- کاردرمانی در بهمنیار- کاردرمانی در میدان بهمن- کاردرمانی در نعمت آباد- کاردرمانی در اسماعیل آباد- کاردرمانی در دولت خواه- کاردرمانی در شهید کاظمی- کاردرمانی در عبدل آباد- کاردرمانی در دولت آباد- کاردرمانی در جوانمرد- کاردرمانی در 13آبان- کاردرمانی در باشگاه نفت- کاردرمانی در تهرانسر مرکزی- کاردرمانی در شهرک دریا- کاردرمانی در شهرک آزادی- کاردرمانی در شهرک استقلال- کاردرمانی در شهرک دانشگاه- کاردرمانی در شهرک 22 بهمن- کاردرمانی در ویلاشهر- کاردرمانی در شهرک غزالی- کاردرمانی در شهرک شهرداری- کاردرمانی در شهرک دانشگاه شریف- کاردرمانی در زیبا دشت بالا- کاردرمانی در زیبا دشت پایین- کاردرمانی در گلستان شرقی- کاردرمانی در گلستان غربی- کاردرمانی در دژبان- کاردرمانی در شهید باقری- کاردرمانی در آزادشهر – کاردرمانی در پیکان شهر- کاردرمانی در دریاچه چیتگر- کاردرمانی در تهرانسر غربی- کاردرمانی در تهرانسر شرقی- کاردرمانی در اسلامشهر- کاردرمانی در اکباتان- کاردرمانی در شهران – کاردرمانی در بلوار فردوس شرق- کاردرمانی در بلوار فردوس غرب- کاردرمانی در دهکده المپیک – کاردرمانی در سیمون بولیوار – کاردرمانی در چیتگر شمالی- کاردرمانی در چیتگر جنوبی – کاردرمانی در اسلام شهر – کاردرمانی در شهر آرا-کاردرمانی در حقانی- کاردرمانی در خیابان جی- کاردرمانی در بلوار سرو- کاردرمانی در خیابان پاکنژاد- کاردرمانی در میدان صنعت- کاردرمانی در بلوار دریا- کاردرمانی در بلوار شهرداری- کاردرمانی در میدان کتاب- کاردرمانی در ایران زمین- کاردرمانی در میدان کاج- کاردرمانی در بلوار 24 متری- کاردرمانی در صرافها- کاردرمانی در خیابان علامه- کاردرمانی در بلوار فرهنگ- کاردرمانی در بلوار فرحزادی- کاردرمانی در فرحزاد- کاردرمانی در بلوار مطهری- کاردرمانی در بلوار درختی- کاردرمانی در خیابان زرافشان- کاردرمانی در هرمزان- کاردرمانی در میدان توحید- کاردرمانی در نصرت- کاردرمانی در فرصت – کاردرمانی در انقلاب – کاردرمانی در ازادی -کاردرمانی در شادمان – کاردرمانی در بهبودی – کاردرمانی در حبیب الهی – کاردرمانی در دریان نو – کاردرمانی در دادمان – کاردرمانی در شهرک ژاندارمری – کاردرمانی در خیابان حسن سیف – کاردرمانی در شهرک بوعلی – کاردرمانی در ایوانک – کاردرمانی در بلوار حافظی – کاردرمانی در بلوار پیام – کاردرمانی در کوی فراز – کاردرمانی در شهرک قدس – کاردرمانی در قیصر امین پور – کاردرمانی در سئول – کاردرمانی در سیمای ایران –