بهترین راه برای درمان بهم ریختگی کودکان اوتیسم و نحوه آرام کردن کودکان اوتیسم، فعال بودن است. این تکنیک هم برای کودکان با اختلالات طیف اتیسم و هم برای کسانی که از آنها مراقبت میکنند، صادق است. یادگیری در محیط آرام اتفاق میافتد. آماده بودن باعث صرفهجویی در زمان و نیز جلوگیری از ناامیدی در همهی افرادی که درگیر فرآیند یادگیری هستند، میشود. یک برههی پراسترس، زمان مناسبی برای تمرین تکنیکهای آرامسازی نیست. اگر کودک قبلاً یک تکنیک آرامسازی را یاد گرفته است؛ همان برههی پراسترس، زمان مناسبی برای یادآوری به وی جهت استفاده از آموختههایش است. مرکز درمانی اوتیسم دکتر صابر با سابقه بالا در زمینه درمان بهم ریختگی کودکان اوتیسم و ارائه روش های متفاوت جهت نحوه آرام کردن کودکان اوتیسم، هم چنین کاردرمانی و گفتاردرمانی اوتیسم، رضایت همیشگی مراجعان را به خود جلب می کند.
مهارت درمان بهم ریختگی کودکان اوتیسم
مهارتها زمانی به جزئی از انتخابهای فرد از رفتار تبدیل میشوند که تلاشهای انجام شده در جهت پیشرفت آن مهارتها مورد تشویق و پاداش قرار گرفته باشند. پاداشهای درونی، پاداشهایی هستند که بیشترین اثر را دارند و ماندگارترند. زمانیکه کودک راه رفتن را یاد میگیرد تنها عمل ایستادن و رفتن به هر جایی که دلش میخواهد، بدون اینکه بیافتد، برای ادامهی یادگیری تقویت کننده است. هیچ کسی برای او، به خاطر برداشتن چند قدم برچسب {تشویقی} نمیدهد اما کودک به دلیل اینکه از انجام این کار احساس خوبی را تجربه میکند، به تلاش خود در این باره ادامه میدهد. انگیزهی درونی برای اغلب مهارتها خصوصاً خود آرامسازی، صادق است. وقتی که پاداش از خود فعالیت منشا میگیرد، احتمال بیشتری دارد که کودک زمانی که نیاز به احساس آرام بودن دارد، فعالیت را انجام دهد. او به این دلیل احساس خوبی دارد که میتواند فعالیتی انجام دهد و آن را تکرار خواهد کرد.
مهارت بیشتر با تکرار به دست میآید. در حین یادگیری کودک به حمایت در قالب زمان برای تمرین مهارتها نیاز دارد. وی همچنین نیازمند حمایت در استفاده از مهارتها در زمان مناسب میباشد. گاهی یک یادآوری جزئی میتواند تنها حمایت مورد نیاز باشد تا کودک کارش را به خوبی انجام دهد. والدین و مراقبان باید کاملاً متوازن عمل نمایند و تنها در زمان لازم به کودک جهت آرام کردن کودکان اوتیسم کمک نمایند. به عبارت دیگر از یک طرف والدین نگذارند که کودک خیلی ناراحت شود و یا اوقات تلخی بکند و از طرف دیگر کودک باید یاد بگیرد که حس ناراحتی را تجربه کند و خودش را آرام کند، قبل از این که مسئله بغرنج شود. محافظت مکرر کودک در مقابل شرایط نامطلوب، به او اجازهی آموختن نحوهی کنار آمدن با شرایط را نخواهد داد.
نحوه آرام کردن کودکان اوتیسم در خانه
در رابطه با مهیا کردن یک روال قابل پیشبینی و برنامه زمانبندی شده بحث کردیم. این کار یک راه اساسی برای آرام نگه داشتن شما و کودک است. اگر برنامه تصویری روزانه برای خانوادهی شما کارایی ندارد راههای زیاد دیگری برای آماده کردن و تنظیم برنامه روزانه وجود دارد. میتوانید از یک ساعت استفاده کنید و زمانهای خاصی را برای فعالیتهای مشخص تعیین کنید. روش دیگر استفاده از یک مسیر مشخص برای انجام کارها بدون محدودیت زمانی و دنبال کردن توالی کارها است. فرد فعالیتها را به ترتیب انجام میدهد و توجهی به چهارچوب زمانی وجود ندارد. به عنوان مثال در شب بعد از نوبت حمام، ممکن است شما همیشه برای کودکتان داستان بخوانید. این توالی فعالیتها ممکن است حوالی ساعات ۷ یا ۸ بعد از ظهر انجام بگیرد، ولی همیشه باید در یک ترتیب ثابت انجام گیرد.
چه در سن ۳ سالگی و چه در سن ۹۳ سالگی، همهی ما نیاز داریم که زمانی راحت و در آرامش باشیم. اجازه دهید کودک بفهمد که شما نیاز او به تفریحهای کودکانهای مانند بال زدن و یا خیره شدن به ذرات گردو غبار در نوری که از پنجره به داخل میتابد را، درک میکنید. شما همیشه نمیخواهید که او را از انجام کاری که از آن لذت میبرد، منع کنید. این امر بسیار مهم است و باعث میشود کودک یاد بگیرد که برای هر چیزی زمان و مکانی وجود دارد. آموزش کودکان برای شرکت در فعالیتهای لذت بخش در شرایط امن و مناسب، اهمیت دارد. اجازه دادن به کودک و مهیا کردن فرصت برای او، برای شرکت در این فعالیتهای مورد در اتاق خودش میتواند بسیار کمک کننده باشد. اما شما شاید در نظر داشته باشید که کودکتان مدتی در اتومبیل، قبل از ورود به مدرسه یا منزل اقوام تنها باشد.
روش های درمان بهم ریختگی کودکان اوتیسم
برای کودکان با اختلالات طیف اتیسم، یک صندلی مورد علاقه یا یک اتاق معمولی میتواند به عنوان یک مخفیگاه تلقی شود. شاید کودک یک پتوی مورد علاقه دارد و یا یک پتو را با خودش همه جا حمل میکند. این شی باعث میشود که کودک احساس امنیت کند چون برای او آشناست و مایهی تسلی وی و اهمیت ندارد که کجاست و چه کار دارد میکند. اگر کودک چنین وسیلهای دارد، اجازه دهید که آن را نگه دارد و از این وسیله به عنوان ابزار خود آرامسازی استفاده کند؛ وی دارد مهارت مهم مراقبت از خویش را میآموزد.
یک تکنیک درمان بهم ریختگی کودکان اوتیسم در همهی زمانها و موقعیتها، برای کودک کارساز نخواهد بود. توجه به خواستههای معین در هر موقعیت کمک بزرگی برای ادامه در مسیر یادگیری، برای شما و کودکتان خواهد بود. گاهی از اوقات قطعهای از اسباب و اثاثیه، میتواند بسیار آرام بخش باشد. برای مثال یک صندلی راحتی بزرگ به شکل کیسههای بزرگ لوبیا. هنگامی که کودک در این صندلی بزرگ و نرم مینشیند و اطراف کودک با کوسنها در بر گرفته میشود؛ او ممکن است احساسی مانند در آغوش گرفته شدن کل بدنش داشته باشد. این حس فشار عمیق میتواند آرامش بخش باشد. ممکن است شما زمان مطالعهی او را در این چنین صندلیای تنظیم کنید در این صورت کودک آرام خواهد بود و میتواند بیشتر روی تصاویر و لغات در کتابهایش تمرکز کند. آموزش به کودک برای داشتن احساس آرامش، او را به یک ابزار بینظیر مجهز میکند. او هر چقدر توانایی کنترل استرس و نگرانیهایش را بیشتر کسب نماید، به همان اندازه نیز خواهد توانست در وضعیتهای دشوار زندگی موفق باشد.
کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم اغلب نیاز های حسی بسیار بیشتری نسبت به یک فرد نوروتیپیکال معمولی دارند. تحریک فشار عمیق مانند فشارهای ملایم سر یا شانه می تواند به کودکان کمک کند احساس امنیت کنند و سیستم عصبی خود را به سیستم عصبی پاراسمپاتیک، که استراحت و هضم نیز نامیده می شود، منتقل کنند. هنگامی که ما در سیستم عصبی پاراسمپاتیک هستیم، بدن ما احساس امنیت و آرامش می کند که به نوبه خود ذهن ما را آرام می کند. علاوه بر این، یاد بگیرید که چه اشیاء یا اسباب بازی هایی برای فرزندتان آرامش بخش هستند و آن ها را در دسترس داشته باشید. به عنوان مثال یک کیسه از اشیاء حسی را با فرزندتان نگه دارید که بتوانند در مواقعی که احساس غرق شدن می کنند از آن ها استفاده کنند. اسپینرهای فیجت، پتوها، اسباب بازی های نرم یا اسباب بازی های جویدنی می توانند به یک سیستم عصبی بیش از حد تحریک شده آرامش ببخشند. درمان بی قراری در کودکان اوتیسمی شامل استراتژی هایی مانند اجرای روال های ثابت، ایجاد یک محیط خواب آرامش بخش و ارائه ورودی حسی از طریق ابزارهایی مانند پتو های سنگین یا اسباب بازی های فیجت است. مداخلات رفتاری، مانند آموزش تکنیک های خود آرام سازی یا استفاده از کمک های بصری، نیز می تواند مؤثر باشد. درمان بی نظمی در کودکان اوتیسمی شامل کاردرمانی، رفتاردرمانی و ایجاد محیط های ساختار یافته با کمک های بصری و روال های ثابت است. کاردرمانی به مهارت های زندگی روزمره کمک می کند، در حالی که رفتاردرمانی مهارت های سازماندهی را از طریق تقویت مثبت آموزش می دهد. برای محیط ها، می توانید از استراتژی هایی مانند برنامه های بصری، سیستم های سازماندهی واضح و روال های قابل پیش بینی استفاده کنید تا به فرزندتان کمک کنید وظایف و مواد را به طور مؤثر مدیریت کند. برای آرام کردن یک کودک اوتیسمی، خودتان آرام و همدل بمانید، محرک ها را با ایجاد یک روال قابل پیش بینی و ارائه ابزار های حسی مانند هدفون یا پتو های سنگین شناسایی و به حداقل برسانید، وسایل آرامش بخش ارائه دهید، یک فضای آرامش بخش حسی ایجاد کنید، استراتژی های مقابله ای مانند تنفس عمیق را آموزش دهید و از کمک های بصری مانند داستان های اجتماعی برای بهبود ارتباط و کاهش اضطراب استفاده کنید. همیشه نمی توان از فروپاشی ها جلوگیری کرد، اما کارهایی وجود دارد که می توانید در مراحل اولیه انجام دهید که ممکن است کمک کند. این کارها را باید تحت نظر متخصص انجام دهید.
دیگر روش های آرام سازی کودکان اوتیسم
ممکن است کودک با اختلال طیف اوتیسم اغلب در حال حرکت و لمس دیوارها، اشخاص و یا وسایل دیگران باشد. کوسنهای با بافت و جنسهای متفاوت زیادی برای کودکان موجود است که کودک میتواند در زمان نیاز به تغییر در وضعیت بدنش، آنها را لمس و حس کند و به این ترتیب حالت نشسته خود را حفظ نماید. اگر این تنها چیزیست که کودک میخواهد؛ بنابرین میتوان با تدارک آن موجب بهبود در نشستن کودک در پشت میز ناهارخوری و یا صندلیهای مدرسه گردید. برخی بافتها (اجناس) حس خوبی میدهند در حالیکه بقیه منجر به واکنشهای منفی میشوند. بیشتر الیاف طبیعی معمولاً نرمتر از پارچههای مصنوعی هستند- آنها به هوا اجازهی تهویه به داخل و خارج را میدهند و معمولاً خنکتر هستند. وقتی شما به خوبی کودک را بشناسید، خواهید دانست که کودک از چه نوع الیاف و لباسی لذت میبرد. کودک اگر لباسش از نوعی از پارچه تهیه شده باشد، از آن بیشتر لذت خواهد برد؛ سعی کنید لباسها را از جنسی انتخاب کنید که چنین حسی را به کودک القا کند. ایدهی خوبیست که کودک روز خود را با لباسی که از پوشیدن آن احساس آرامش میکند، آغاز کند.
منابع:
www.nhs.uk
thehealinghaven.net
سوالات متداول:
1-آیا بهم ریختگی وسایل در اوتیسم با اختلالات دیگر تفاوت دارد؟
بله، در اوتیسم این رفتار اغلب تکراری و بدون هدف خاص است، در حالی که در ADHD ممکن است ناشی از بیدقتی باشد. در اوتیسم، بهم ریختگی ممکن است بخشی از رفتارهای کلیشهای باشد.
2-چگونه به کودک آموزش دهیم بعد از بازی وسایل را جمع کند؟
1) از تصاویر راهنما استفاده کنید
2) هر بار یک دستور بدهید (مثلاً “ماشین رو بذار تو سبد”)
3) با همکاری جمع کنید
4) پاداش فوری بدهید.
2 دیدگاه
دخترم وقتی با اسباب بازی هاش بازی میکرد همه جا رو بهم میریخت و هیچ نظمی نداشت. درمانگر کلینیک دکتر صابر با برنامه های ساده بهش یاد داد هر وسیله رو بعد از بازی سر جاش بزاره. الان دخترم نسبت به قبل خیلی مرتب تر شده
پسرم به خاطر این که اوتیسم داشت همیشه موقع فعالیت ها گیج میشد و همه چیزو قاطی میکرد. با تمرینایی که دکتر صابر براش در نظر گرفت حالا میتونه کاراشو نسبت به قبل بهتر و به ترتیب انجام بده ارام تر بشه. ممنون از دکتر صابر عزیز که با حرفه ای ترین درمان ها به بچهای اوتیسم کمک میکنه.
دیاکو همتی. سنندج