آرتریت روماتوئید با سندرم مزمن که با التهاب غیر‌اختصاصی معمولاً متقارن مفاصل محیطی مشخص می‌شود، معمولاً منجر به تخریب تدریجی ساختارهای مفصلی و اطراف مفصلی می‌شود. مرکز تخصصی کاردرمانی صابر در زمینه توانبخشی بیماران آرتریت روماتوئید فعالیت می نماید. بخش های تخصصی مرکز شامل مکانوتراپی و ماساژ درمانی و آب درمانی موجب کاهش دردهای مفصلی در بیماران و حفظ توانایی های حرکتی آنان می گردد. همچنین خدمات کاردرمانی در منزل برای بیماران آرتریتی که توانایی مراجعه به مرکز توانبخشی را ندارند موجب تسهیل در روند درمان می شود.
جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.
علت آرتریت روماتوئید
ناشناخته و هنوز هم درمانی برای آن پیدا نشده است.
نشانه‌های آرتریت روماتوئید چیست
- خستگی، کاهش اشتها، تب، احساس درد کلی و سفتی و کاهش وزن
- شروع معمولا با مشارکت پیشرونده مفصل است اما ممکن است ناگهانی باشد. درگیری در مفاصل معمولاً دو طرفه است. اگر یک دست درگیر باشد، معمولاً دست دیگر نیز درگیر می‌شود.
- سینویت از ویژگی‌های بالینی برجسته – التهاب غشاء سینوویال در اطراف مفصل.
- درگیری بیشتر در مچ دست، شست و دست
- معمولاً از دست دادن دامنه حرکتی، استحکام و استقامت
- شروع تقریباً در حدود ۲۵-۵۰ سالگی است اما ممکن است در هر سنی رخ دهد
- ۲ تا ۳ برابر شیوع بیشتر در زنان
دفورمیتی‌های رایج همراه با آرتریت روماتوئید
- Swan neck: منجر به هایپر اکستنشن PIP و خم شدن DIP می‌شود که که ممکن است انگشت را قفل کند و عملکرد آن را کاهش دهد.
- Boutonniere: منجر به هایپر اکستنشن DIP و خم شدن PIP می‌شود که ممکن است انگشت را قفل کند و عملکرد آن را کاهش دهد.
- Ulnar drift/deviation: سبب تغییرات مفصل به خصوص تخریب و شل شدن لیگامان جانبی رادیال می‌شود.
- ناهنجاری‌های انگشت شست Nabebuff: نوع I – معمولاً در RA نوع II – معمولاً در OA دیده می‌شود، و نوع RA – III و OA
- شلی مفصل: ناپایداری رباط‌های جانبی
ب- استئوآرتریت
تعریف: اختلال پیشرونده که با تغییر غضروف هيالین، از بین رفتن غضروف مفصلی و هیپرتروفی استخوان ایجاد می‌شود و سبب ایجاد استئوفیت می‌شود.
علت
نتیجه یک سیستم پیچیده از حلقه‌های بازخورد مکانیکی، بیوشیمیایی و آنزیمی (ژنتیک، عفونت، بیمار عصبی)
علائم آرتریت مفصلی
- درد اولین علامت است
- مفصل هیپ، زانوها، ستون فقرات، اولین مفاصل متاتارسوفالنژیال، کارپومتاکارپال و DIP و PIP به طی مشترک درگیر می‌شوند.
- در مردان قبل از سن ۴۵ سالگی و زنها بعد از ۵۴ سالگی شایع‌تر است، معمولاً در ۳۰ تا ۳۰ سالگی شروع می‌شود. به تدریج ابتدا یک یا تعداد کمی مفصل را درگیر می‌کند.
- مانند آرتریت روماتوئيد التهاب سیستمیک وجود ندارد
- بدشکلی‌های رایج همراه با آن
- گره Herberden: شکل‌گیری استئوفیت (گره) در DIP
- گره Bouchard: تشکیل استئوفیت در PIP
- Trigger finger: ناشی از گره یا ضخیم شدن تاندون‌های فلکسور انگشتان پا انگشت شست در اثر عبور از میان قرقره‌های انگشتی. گره‌های موجود در قرقره‌های فلکسور دیژیتروم سوپرفیشیالیس مانع از حرکت و کشیدن تاندون در غلاف می‌شوند که منجر به گسیختن می‌شود.
ارزیابی
- مشاهده jt: برای گرما، قرمزی، ورم، ناهنجاری، وضعیت پوست، بزرگ شدن
- تنگی و گرفتگی (اسفیجمومانومتر و دینامومتر)
- ROM (گونيامتر)
- ادم (نوار دور و یا حجم سنج)
- درد (مقیاس درد)
- توانایی‌های عملکردی در فعالیت‌های روزمره زندگی، کار و اوقات فراغت
- تست جبسن از عملکرد دست. (۵ سال و بالاتر؛ تست استفاده مؤثر از دست‌ها در فعالیت‌های روزمره زندگی)
- مقیاس عملکرد کاری کانادایی
مداخله کاردرمانی در آرتریت روماتوئید
هدایت شده توسط بیومکانیکال، جبرانی، اصلاح محیطی و فناوری کمکی.
1.بیومکانیکی:
- نگرانی از پایداری ساختاری، استقامت پایین، کنترل ادم، دامنه حرکتی، استحکام و استقامت سطح پایین
٢. جبران کننده
- آموزش تکنیک‌های جبرانی، استفاده از تجهیزات تطابقی و کمکی و اصلاح محیط برای رفع موانع عملکرد شغلی.
- حفظ انرژی، دستگاه‌های کمکی، تکنیک‌های محافظت از مفصل، استراحت، پوزیشن‌دهی (امتداد قرارگیری خوب) مدالیته‌ها (گرما، تنس، بیوفیدبک)، ماساژ (جلوگیری از اسپاسم عضلات) فعالیت درمانی (تقویت عملکرد، قدرت و استقامت) و تمرینات دامنه حرکتی.
- اسپلینت
- استراحت و اسپلینت: TX از سینوویتیت حاد مچ، انگشت و انگشت شست استراحت برای مفاصل و جلوگیری از انقباضات چندگانه مفصلی
- بی‌حرکت شدن مپ دست با اسپلینت: مچ دست را بی‌حرکت می‌کند در حالی که اجازه می‌دهد عملکرد دست باقی بماند