دانش آموزان ابتدایی مبتلا به اختلال یادگیری می توانند در مدرسه آن قدر دوران سختی را تحمل کنند که عزت نفس و انگیزه آن ها برای موفقیت کاهش پیدا کند. اگر کودک شما مبتلا به اختلال یادگیری است، لازم است به نیاز های درسی او توجه کنید و محیطی مناسب برای درس خواندن را برایش فراهم کنید تا با محرک های دیداری، شنیداری و … ارتباط گرفته و به طور صحیح آن ها را پردازش کند. اما اگر فرزند تان را به حال خود رها کنید و انتظار داشته باشید این اختلال با گذشت زمان از بین برود، کاملا در اشتباهید. در فرایند درمان اختلالات یادگیری در دانش آموزان ابتدایی در گام اول، بهترین دکتر دکتر اختلال یادگیری کودکان، باید سطح اختلال را بررسی کند. سپس روند درمان آغاز می شود. احتمال دارد کودک شما احتیاج به گفتاردرمانی، کاردرمانی و… نیز داشته باشد. دکتر صابر، بهترین دکتر اختلال یادگیری کودکان در تهران، با تشخیص دقیق نوع اختلال یادگیری در کودکان و انتخاب بهترین گزینه درمانی، رضایت همیشگی مراجعان را جلب می کند.
برنامه روبو ممو برای درمان دانش آموزان اختلالات یادگیری
برنامه روبو ممو یک برنامه رایانه ای برای درمان اختلالات یادگیری در دانش آموزان ابتدایی است که شامل تکالیف حافظه شنیداری – کلامی و دیداری – فضایی است. این تکالیف با توجه به سطح عملکرد فرد ارائه می شود. این برنامه شامل ۱۲ تمرین مختلف است. در هر مرحله بازخورد کلامی به وسیله برنامه ارائه می شود.
مطالعه اثربخشی
عنوان: اثر برنامه تقویت حافظه کاری کامپیوتری بر حافظه کاری، توجه و عملکرد تحصیلی در نوجوانان با اختلال یادگیری شدید همراه با اختلال نقص توجه – بیش فعالی و اختلال یادگیری، یک کارآزمایی بالینی کنترل شده.
گروه هدف: کودکان دارای اختلال یادگیزی همراه با اختلال نقص توجه – بیش فعالی ۱۷-۱۲ سال، گروه مداخله ۳۰ نفر و گروه کنترل ۳۰ نفر
مدت دوره توانبخشی: ۸ جلسه ۴۵ دقیقه ای، ۲ بار در هفته برای ۴ هفته
ارزیابی و اثربخشی: از زیر آزمون های فراخنای عدد مستقیم و معکوس مقیاس هوش وکسلر و آزمون فراخنای فضایی از آزمون عصب روانشناختی کمبریج برای ارزیابی استفاده شد. نتایج نشان داد این برنامه موجب بهبود عملکرد حافظه فعال می شود و اثر انتقال به سایر متغیر های مورد بررسی مشاهده نشد.
برنامه تقویت حافظه فعال در درمان اختلال یادگیری
برنامه جنگل برای درمان اختلالات یادگیری در دانش آموزان ابتدایی بر پایه سه نوع تکلیف با محرک های شنیداری، دیداری و ترکیبی است که به تقویت حافظه فعال و درمان اختلال یادگیری می پردازد.
گروه هدف: ۴۰ نفر کودک دارای اختلال یادگیری در محدودهی سنی ۱۴-۱۱ سال در دو گروه مساوی مداخله و کنترل
مدت دوره توانبخشی: ۲۵ جلسه
ارزیابی و اثربخشی: از آزمون های محاسبه و هجی کردن برای ارزیابی اختلال یادگیری استفاده شد. نتایج نشان دهنده بهبود در عملکرد ریاضی کودک بود اما بهبودی در هجی کردن گزارش نشده است.
برنامه توانبخشی هوشمند توجه و حافظه در دانش آموزان ابتدایی
برنامه توانبخشی شناختی حافظه و توجه آرام، مجموعه ای از ابزار های توانبخشی شناختی رایانه ای برای درمان اختلالات یادگیری در دانش آموزان ابتدایی است که برای تقویت ابعاد مختلف توجه و حافظه طراحی شده است. در طراحی این بسته مدل توجه سولبرگ و متیر و مدل حافظه فعال کاری بدلی مبنا قرار گرفته است و مبتنی بر این مدل ها تمرینات پیشرونده هوشمند طراحی شده است.
مطالعه اثربخشی
عنوان: تأثیر تمرینات تقویت توجه بر عملکرد حافظه کاری و مؤلفه های خواندن دانش آموزان نارساخوان، یک مطالعه تک موردی
گروه هدف: دانش آموزان ۱۲-۸ ساله با تشخیص نارساخوانی
مدت دوره توانبخشی: ۱۵ جلسه، دو روز در هفته
ارزیابی و اثربخشی: ارزیابی شامل آزمون توانایی خواندن فارسی و آزمون چند محرک پیشین بود. نتایج این مطالعه نشان داد که تقویت توجه در بهبود دانش آموزان نارساخوان تأثیر دارد.
مطالعه اثربخشی دوم
عنوان: تأثیر توانبخشی شناختی بر حافظه کاری و روانی کلامی دانش آموزان نارساخوان، یک مطالعه تک موردی برای اختلال یادگیری
گروه هدف: دانش آموزان ۸ تا ۱۲ ساله با تشخیص نارساخوانی
مدت دوره توانبخشی: ۱۵ جلسه یک ساعته، دو روز در هفته
ارزیابی و اثربخشی: ارزیابی شامل آزمون روانی کلامی و آزمون چند محرک پیشین بود. نتایج این مطالعه نشان داد که مداخلات شناختی مبتنی بر برنامه های توجهی بر میزان کارایی حافظه کاری و روانی کلامی دانش آموزان نارساخوان مؤثر است.
برنامه توانبخشی هوشمند غفلت بینایی در درمان اختلالات یادگیری
تکالیف برنامه پروین برای درمان اختلال یاگیری شامل آگاهی از ویژگی های اشکال یا تصاویر مانند اندازه، شکل، رنگ و جهت آن ها، آگاهی از ویژگی های خاص یک شکل و در عین حال ارتباط دادن آن با سایر اطلاعات زمینه ای، یادآوری دیداری مواد و اشیاء ارائه شده در محیط و آگاهی از کلیدها و نشانه های موجود در میدان بینایی است. این برنامه تکالیف متعدد رایانه ای را به صورت دیداری برای عملکرد های ردیابی، تثبیت، بستگی بینایی و درک هدف از زمینه دارد.
سوالات متداول:
1-نشانههای اولیه اختلال یادگیری در کودکان چیست؟
مشکلات در یادگیری حروف، کندی در نوشتن، اشتباهات تکراری در دیکته، ضعف در ریاضی و بیتوجهی در کلاس از نشانههای رایج هستند.
2-چه کسانی در درمان اختلالات یادگیری نقش دارند؟
متخصص کاردرمانی، روانشناس کودک، گفتاردرمانگر، معلمان آموزش ویژه و والدین، همگی در این فرآیند نقش دارند.
اصطلاح «ناتوانی خاص در یادگیری» بر ناتوانی آن گروه از کودکان دلالت دارد که در یک یا چند فرایند روان شناختی پایه مربوط به درک زبان یا کاربرد آن، گفتاری یا نوشتاری، اختلال دارند؛ این اختلال ممکن است به صورت ناتوانی در گوش دادن، فکر کردن، صحبت کردن،خواندن، نوشتن، هجی کردن یا انجام دادن محاسبات ریاضی جلوه گر شود. این اصطلاح عارضه هایی چون معلولیت های ادراکی، آسیب مغزی، اختلال جزئی کارکرد مغز، نارساخوانی و زبان پریشی رشدی را شامل می شود. مرکز اختلال یادگیری دکتر صابر در حیطه تشخیص و درمان اختلالات یادگیری به صورت تخصصی فعالیت می نماید. گفتاردرمانی اختلال یادگیری در کنار کاردرمانی اختلالات یادگیری از درمان های مفید در حیطه این کودکان است.
تعریف اختلال یادگیری
اصطلاح ناتوانی های یادگیری نخستین بار در سال ۱۹۶۳ مطرح شد. گروه کوچکی از والدین و معلم های علاقه مند در شیکاگو گرد هم آمدند تا با وحدت بخشیدن به گروه های پراکنده والدین،که در قالب تعدادی انجمن فعالیت می کردند، آنها را درون یک سازمان واحد فعال سازند. هر یک از این گروه های والدین ، کودکان مبتلا به ناتوانی های یادگیری را با عنوانی می شناختند، نظیر معلول ادراکی، آسیب دیده مغزی و آسیب دیده عصبی. لازمه اتحاد این گروه ها با یکدیگر توافق بر سر نام واحدی برای مشخص کردن این کودکان بود. در این گردهمایی اصطلاح ناتوانی های یادگیری پیشنهاد شد (کرک، ۱۹۶۳) و بلافاصله آن را تصویب کردند. امروز این سازمان به نام انجمن ناتوانی های یادگیری (LDA) مشهور است و نماینده این گردهمایی تاریخی است.
اگرچه اصطلاح ناتوانی های یادگیری پس از پیشنهاد بلافاصله پذیرفته شد، ارائه تعریفی از ناتوانی های یادگیری کار آسانی نبود. در حقیقت، این وظیفه چنان شـاق تلقى می شود که برخی افراد ناتوانی های یادگیری را به اظهار نظر قاضی پاتر استوارت در مورد پورنوگرافی تشبیه کرده اند: تعریف آن غیر ممکن است، «اما وقتی آن را می بینم می فهمم چیست.»
تدوین تعریفی که برای همگان پذیرفتنی باشد همچنان موضوع بحث انگیزی است. اگرچه تعاریف چندی ارائه و سال ها به کار گرفته شدند، هر یک از آنها را واجـد نقطه ضعف هایی دانسته اند. در این فصل سه تعریف تأثیرگذار بررسی می شود: ۱) تعریف قانونی دولت فدرال، ۲) تعریف کمیته مؤسسات مربوط به ناتوانی های یادگیری و ۳) تعریف کمیته مشترک ملی مربوط به ناتوانی های یادگیری.
تعریف دولت فدرال: قانون آموزش و پرورش افراد دچار ناتوانی (IDEA)
تعریف ثبت شده در قانون آموزش و پرورش افراد دچار ناتوانی بیشترین کاربرد را داشته است. این تعریف نخستین بار در سال ۱۹۷۵ در قانون عمومی ۹۴-۱۴۲ وارد شد، قانون آموزش تمام کودکان معلول در نسخه ۱۹۹۰ قانون آموزش و پرورش افراد دچار ناتوانی (۱۰۱-۴۷۶ PL) گنجانده شد و در تصویب مجدد آن برای اجرا در سال ۱۹۹۷ نیز منظور شد. تعریف ناتوانی های یادگیری در قانون دولت فدرال اساس تعریف بسیاری از ایالت هاست و در تعداد زیادی از مدارس استفاده می شود.
در حقیقت تعریف دولت فدرال شامل دو بخش است. بخش اول از گزارش ۱۹۶۸ «کمیته ملی مشورتی در باب معلولان» به کنگره اقتباس شده است. این بخش هـمان تعریف ناتوانی های یادگیری در تصویب مجدد قانون آموزش و پرورش افراد دچار ناتوانی است:
اصطلاح «ناتوانی خاص در یادگیری» بر ناتوانی آن گروه از کودکان دلالت دارد که در یک یا چند فرایند روان شناختی پایه مربوط به درک زبان یا کاربرد آن، گفتاری یا نوشتاری، اختلال دارند؛ این اختلال ممکن است به صورت ناتوانی در گوش دادن، فکر کردن، صحبت کردن،خواندن، نوشتن، هجی کردن یا انجام دادن محاسبات ریاضی جلوه گر شود. این اصطلاح عارضه هایی چون معلولیت های ادراکی، آسیب مغزی، اختلال جزئی کارکرد مغز، نارساخوانی و زبان پریشی رشدی را شامل می شود. اصطلاح یادشده آن دسته از مشکلات یادگیری را که اساساً نتیجه معلولیت های دیداری، شنیداری یا حرکتی، عقب ماندگی ذهنی، اختلال هیجانی، یا وضع نامساعد محیطی، فرهنگی یا اقتصادی است در بر نمی گیرد.
در بخش دوم تعریف دولت فدرال به مسائل عملیاتی توجه شده؛ ایـن بـخش در ابتدا در مجموعۀ جداگانه ای از قوانین و آیین نامه های اختصاصی برای کودکان دچار ناتوانی های یادگیری ارائه شد (اداره آموزش و پرورش ایالات متحد، ۲۹ دسامبر ۱۹۷۷). بر طبق این آیین نامه ها، دانش آموزی دچار ناتوانی خاص در یادگیری است که (۱) هنگامی که تجربه های مناسب یادگیری برای او فراهم شود، در یک یا چند زمینه خاص، متناسب با سن و سطوح
تعریف NJCLD از ناتوانی های یادگیری
کمیته مشترک ملی مربوط به ناتوانی های یادگیری (NJCLD) سازمانی است متشکل از نمایندگانی از چند سازمان تخصصی و رشته های مربوط به ناتوانی های یادگیری. تعریف این کمیته به شرح زیر است:
ناتوانی های یادگیری اصطلاحی کلی است که به گروه نامتجانسی از اختلال ها اطلاق می شود که به شکل مشکلات عمده در فراگیری و به کارگیری توانایی های گوش دادن، صحبت کردن، خواندن، نوشتن، استدلال با محاسبات ریاضی آشکار می شود. این اختلال ها ذاتی هستند و فرض می شود که از اختلال کارکرد دستگاه عصبی مرکزی نشئت می گیرند و ممکن است در کنار ناتوانی های یادگیری اشکالاتی در خود نظم دهی رفتارها، ادراک اجتماعی و تعامل اجتماعی وجود داشته باشد، اما این مسائل في نفسه ناتوانی یادگیری به شمار نمی آیند. ناتوانی یادگیری ممکن است همراه با سایر عارضه های معلولیتی باشد (برای مثال، نقص حسی، عقب ماندگی ذهنی، اختلال اجتماعی و هیجانی) یا با تأثیرات محیطی توأم باشد (نظیر تفاوت های فرهنگی، آموزش ناکافی/نامناسب، عوامل روان زاد)، اما نتیجۀ این عارضه ها یا تأثیرات نیست (کمیته مشترک ملی مربوط به ناتوانی های یادگیری، ۱۹۹۴، ص ٦٦-٦٥).
در زیر نکات اصلی تعریف فوق ارائه می شود:
۱. ناتوانی های یادگیری شامل گروه نامتجانسی از اختلال هاست . انواع گوناگون رفتار و خصوصیات در افراد دچار ناتوانی های یادگیری دیده می شود.
۲. این مشکل ذاتی است. ناتوانی های یادگیری بیشتر از عوامل درون فردی نشئت می گیرند تا عوامل بیرونی، نظیر محیط یا نظام آموزشی.
۳. به نظر می رسد این اشکال ناشی از اختلال کارکرد دستگاه عصبی مرکزی باشد. این مشکل اساس زیست شناختی دارد.
۴. ناتوانی های یادگیری ممکن است با ناتوانی ها یا عارضه های دیگری همراه باشد. ممکن است افراد همزمان دچار چند مشکل نظیر ناتوانی های یادگیری و اختلال های هیجانی باشند.
توانایی خود پیشرفتی نداشته باشد و (۲) تفاوت فراوانی بین پیشرفت و توانایی هوشی دانش آموز در یک یا چند مورد از هفت زمینه زیر وجود داشته باشد: الف) بیان شفاهی، ب)درک شنیداری، ج) بیان نوشتاری، د) مهارت پایه برای خواندن، هـ ) درک مطالب خواندنی،و) محاسبات ریاضی، ز) استدلال ریاضی.
به طور خلاصه می توان گفت که تعریف دولت فدرال از ناتوانی های یادگیری، چنانکه در کمیته مؤسسات مربوط به یادگیری (ICLD) کمیته ای دولتی است که از طرف کنگره ایالات متحد مأموریت یافت تا تعریفی از ناتوانی های یادگیری ارائه کند. این کمیته از نمایندگان دوازده مؤسسه اداره بهداشت و خدمات انسانی و آموزش و پرورش تشکیل شده است. نقصان مهارت های اجتماعی در حکم یکی از مشخصه های ناتوانی های یادگیری افزودۀ مهم این کمیته تعریف است (۱۹۸۷) و انتقاداتی را برانگیخته است (سیلور، ۱۹۸۸). نکات اصلی تعریف کمیته به شرح است:
1.ممکن است کودک اشکالاتی در گوش دادن، صحبت کردن، خـوانـدن، نوشتن، استدلال، ریاضیات یا مهارت های اجتماعی داشته باشد. برخلاف تعریف دولت فدرال، این تعریف ناتوانی های اجتماعی را نیز شامل می شود.
2.ناتوانی های یادگیری می تواند با عارضه های دیگری توأم باشد. این تعریف به ویژه بر تأثیرات اجتماعی – محیطی و اختلال های نقصان توجه تأکید می ورزد.
3.ناتوانی های یادگیری ذاتی هستند و علت آن را اختلال کارکرد دستگاه عصبی مرکزی فرض می کنند. به نظر می رسد اختلال در یادگیری به علت نقصی در کارکرد مغز باشد.
تعریف دولت فدرال IDEA
قانون آموزش و پرورش افراد دچار ناتوانی گنجانده شده، شامل مفاهیم عمده زیر است:
۱. فرد دچار اختلال در یک فرایند روان شناختی پایه است. (این فرایندها به توانایی های ذهنی، نظیر حافظه، ادراک شنیداری، ادراک دیداری، زبان شفاهی و تفکر اطلاق می شود.)
۲. فرد دچار اشکال در یادگیری است، به خصوص در صحبت کردن، گوش دادن، نوشتن، خواندن (مهارت های تشخیص کلمه و درک مطلب) و ریاضیات (محاسبه و استدلال).
۳. مشکل اساساً ناشی از علت های دیگر نیست، علت هایی چون اختلالات دیداری یا شنیداری؛ معلولیت های حرکتی؛ عقب ماندگی ذهنی؛ اختلال هیجانی؛ یا وضع نامساعد اقتصادی، محیطی و یا فرهنگی.
۴. اختلاف مشهودی بین استعداد آشکار فرد برای یادگیری و سطح پایین پیشرفت او وجود دارد. به عبارت دیگر، نشانه های کم آموزی در فرد دیده می شود.
تعاریف مهم دیگر
تعریف های دیگری نیز برای ناتوانی های یادگیری ارائه شده است. مهم ترین آنها تعاریف کمیته مشترک ملی مربوط به ناتوانی های یادگیری و کمیته مؤسسات مربوط به ناتوانی های یادگیری است. (رک. «تعریف NICLD از ناتوانی های یادگیری» و «تعریف ICLD ازناتوانی های یادگیری».)
لزوم تعاریف متعدد
با مرور تعاریف ناتوانی های یادگیری چه نتایجی می توان گرفت؟
۱. ناتوانی های یادگیری به صورت رشته ای تثبیت شده درآمده است. عارضه دچار بودن به ناتوانی یادگیری به میزان وسیعی شناخته و پذیرفته شده است. سوان سـون و کریستی (۱۹۹۴) دریافتند که کودکان و بزرگسالان،کارشناسان و مبتدیان، همه تصوری ضمنی از
ناتوانی یادگیری دارند. بسیاری از رشته ها، متخصصان، سازمان ها و ملت ها اکنون افراد دچار ناتوانی های یادگیری را تشخیص می دهند.
۲. ناتوانی های یادگیری عارضۀ واحدی نیست. دستیابی به تعریفی واحد و پذیرفتنی برای همگان ممکن است عملی نباشد. مسائل ناتوانی های یادگیری به میزان زیادی فردی هستند، بنابراین راه حل هایی که برای رفع آنها به کار گرفته می شوند، باید سازگار و انعطاف پذیر باشند. ناتوانی های یادگیری عارضۀ واحدی نیست بلکه بیشتر شامل مرتبه ای از عارضه های مربوط به یکدیگر است که به طور جزئی با یکدیگر تداخل دارند (کوف، ۱۹۹۴).
3.وجود چندین تعریف از ناتوانی های یادگیری ضرورت دارد. تعریف های متفاوتی برای متخصصان، جمعیت ها، سطوح مختلف سنی و درجـات شـدت عارضه لازم است. افزون بر این، وجود تعریف های گوناگون دستیابی به مقاصد مختلف ـ از جمله تشخیص، ارزیابی، آموزش، حمایت قانونی و پژوهش ـ را امکان پذیر می سازد. به جای تلاش برای گنجاندن مشخصه های گوناگون ناتوانی های یادگیری در تعریف واحدی که شامل همۀ تعاریف باشد، باید قبول کنیم که این مشخصه ها منعکس کنندۀ انواع مختلف ناتوانی های یادگیری است .
اجزای مشترک تعریف ها ی اختلال یادگیری
دشوار ، در انجام تکالیف
حذف علل دیگر
کارکرد مند
الگوی رشد ناهماهنگ، تفاوت پردازش روانشناختی
تفاوت در توانایی ها و سطوح پیشرفت
تعریف های مختلف ناتوانی های یادگیری واجد چندین جزء مشترک هستند:
۱) اختلال با کارکرد دستگاه عصبی مرکزی
۲) الگوی رشد ناهماهنگ و تفاوت در پردازش روان شناختی
۳) دشواری در انجام دادن تکالیف تحصیلی و یادگیری
۴) اختلاف بين سطوح پیشرفت و توانایی
۵) حذف علتهای دیگر، ماهیت هر یک از این اجزا و مسائل حول و حوش آن ها در ادامه بررسی می شوند.
تشخیص به موقع اختلالات یادگیری در کودکان خردسال یا تشخیص به موقع این مسئله که آنها در معرض اختلالات یادگیری هستند و مداخله ی زودرس فواید زیادی دارد. با جانبداری قانون ملی و ایالتی از تدارک خدمات اولیه برای کودکان دچار اختلالات یادگیری، مدارس به موسسه های آموزشی خدمات خود را در مورد این کودکان گسترش دادهاند. اختلال یادگیری کودکان در کلاس اول نمایان می شود و موجب مشکلاتی نظیر اضطراب در کودک می گردد. مرکز اختلال یادگیری دکتر صابر در زمینه درمان اختلالات یادگیری در کودکان ابتدایی و تشخیص زودهنگام علائم اختلال یادگیری پیش از دبستان فعالیت می نماید. امکانات پیشرفته مرکز اختلال یادگیری دکتر صابر نظیر اتاق تاریک، اتاق پرورش توانایی های شنیداری، بازی درمانی، بخش آموزش دبستان، سنسوری روم و… موجب گردیده این مرکز به یکی از مهم ترین مراکز درمان اختلال یادگیری تبدیل شود.
جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.
تشخیص اختلالات یادگیری کودکان پیش دبستانی
دوره اول کودکی برای همه کودکان سالهای سرنوشتساز است، اما برای کودکی که از نظر ذهنی، فیزیکی، رفتاری، رشدی و خصوصیات یادگیری انحراف هایی از هنجار دارد، این سال ها تعیین کننده تر و حساس تر است. یافتههای پژوهشی رشته های متعددی مشاهدات مربیان دوره اول کودکی را تاکید میکند و آن اینکه در سالهای اولیه زندگی زیربنای یادگیری در سراسر زندگی است. اگر در خلال این سالهای سرنوشتساز فرصتی برای رشد ذهنی و هیجانی کودکان فراهم نشود، زمان گرانبهای یادگیری برای همیشه از دست می رود.
کودکان از 6 سالگی، که به طور رسمی وارد مدرسه میشوند، آغاز به یاد گیری نمی کنند، در خلال 6 سال اول زندگی خود را با سرعت تمام یاد میگیرند و از لحظه تولد خواهان یادگیری مستمر و شدیدند. آنها باید تا زمانی که به سن مدرسه می رسند، در انواع زیادی از یادگیری ها مهارت کسب کنند. والدین و کسانی که با کودکان سرکار دارند باید فعالانه اقداماتی صورت دهند که موجب ارتقای یادگیری کودکان در خلال سال های پیش دبستانی شود، در غیر این صورت توانایی های ذهنی کودک شان در خلال این سالهای سرنوشتساز به رشد مطلوب نمی رسد. این کودکان مدرسه را با تاخیر آغاز می کنند، ممکن است هرگز نتواند عقب ماندگی خود را جبران کنند و ادامه تحصیل دهند یا از تمامی کوشش هایی که در مدرسه برای کمک به آنها انجام میشود استفاده کنند.
مزایای مداخله زودرس در اختلال یادگیری کودکان کلاس اول
گزارش های مربوط به برنامه های ویژه کودکان اختلال یادگیری یا کودکانی که در معرض چنین مشکلاتی هستند، امروزه شاید امیدبخش ترین داستانهای حاکی از موفقیت در آموزش باشند. فرضیه زیربنایی آموزش ویژه در دوره اول کودکی این است که مداخله زودرس در رشد و تحول کودک تغییرات مهم ایجاد میکند. اگر مشکلات کودک زود تشخیص داده شود، میتوان در حد وسیعی جلوی شکستهای تحصیلی را در کودکان کلاس اول گرفت یا میزان آن را کاهش داد.
برنامه های آموزش ویژه دوره اول کودکی، نخست خردسالانی را_از بدو تولد تا پنج سالگی_نیاز های ویژه ای دارند و احتمال دارد در یادگیری تحصیلی با مشکلاتی مواجه شوند شناسایی می کند و سپس برنامه مداخله فوری اولیه، جهت رفع مشکلات گفتاری اختلال یادگیری برای آنها تدارک می بیند. پژوهشها نشان میدهد که تشخیص به موقع و مداخله فشرده هم برای کودکان اختلال یادگیری ،هم برای خانواده های آنها و هم برای جامعه مزایایی در بر دارد.
مداخله زودرس به کودکان دچار ناتوانی کمک می کند. مداخله زودرس به رشد شناختی و اجتماعی سرعت میبخشد و مشکلات رفتاری را کاهش میدهد. با مداخله زودرس می توان بسیاری از عارضه ها را تخفیف داد، بر بعضی از اختلال ها تا حد وسیعی غلبه کرد و پارهای از مشکلات را تا چنان مهار نمود که کودک بتواند بهتر زندگی کند. با مداخله زودرس می توان از وقوع مشکلات ثانویه که با مشکل اصلی در هم می آمیزد، پیشگیری کرد.
مداخله زودرس برای خانواده کودک خردسالی که نیازهای خاص دارد، مفید است. در رویکرد مداخله خانواده محور، به کودک به منزله ی جزئی از نظام خانواده نگریسته می شود. زمانی که به والدین اختیار داده می شود تا بخش مکمل فرآیند مداخله باشند، خانواده به عنصری ضروری در فرآیند آموزش کودک و بهبود و تعامل های کودک_بزرگسال تبدیل میشود.
مداخله زودرس واجد مزایایی برای جامعه است. برنامه های مداخله زودرس با کاستن از تعداد کودکان نیازمند به خدمات آموزش ویژه در آینده پول هنگفتی را برای جامعه پس انداز میکند.
خلاصه این که مداخله زودرس در اختلال یادگیری مزایای زیر را در بر دارد:
هوش تعدادی از کودکان را افزایش میدهد.
در تمامی زمینههای رشد (جسمانی،شناختی،زبان و گفتار،روانی اجتماعی و خود یاری) پیشرفتهای چشمگیر ایجاد می کند.
از ناتوانی های ثانویه جلوگیری میکند.
تنش خانواده را کاهش می دهد.
وابستگی و موسسه زدگی را کاهش می دهد.
از نیاز به خدمات آموزش ویژه در سن مدرسه میکاهد.
در هزینه های بنیادی بهداشت و آموزش ملی و اجتماعی صرفه جویی می کند.
اختلال یادگیری در کودکان ابتدایی
گزارش موردی از کودک اختلال یادگیری:
در خلال برنامه گزینش کودکان پیش دبستانی در اختلال یادگیری مدرسه محلی ناحیه معلوم شد که لوریندا شدیداً در معرض خطر قرار دارد و باید ارزیابی بیشتری از او به عمل آید. لوریندا در آزمونهای مهارتهای گفتاری و نیز در مقیاس های اجتماعی عملکرد ضعیفی داشت. هنگام این آزمونها او ۳ سال و ۹ ماه داشت.
طی مصاحبه با مادر لوریندا اطلاعات بیشتری به دست شش هفته زودتر به دنیا آمده بود و موقع تولد نارس وشش هفته زودتر به دنیا آمده بود و موقع تولد نارس و وزنش از دو کیلو کمتر بود،همچنین مشکل تنفسی داشت. در خلال دو سال اول زندگی بارها سرما خورد و بین دو تا سه سالگی حداقل ۸ بار به عفونت های جدی گوش مبتلا شده بود. رشد حرکتی لوریندا طبیعی به نظر می رسید: او در همان سن برادران و خواهرانش نشسته بود،چهار دست و پا راه رفته بود و به راه افتاده بود. اما رشد زبانی او از آنها کندتر بود. اگرچه به نظر می رسید وقتی با او صحبت می کنند می فهمد،خودش نمی توانست خواسته هایش را بیان کند. تا ۲ سالگی کلمه بر زبان نیاورد حتی در هنگام این آزمونها نیز فقط از جمله های خیلی کوتاهی نظیر«به من پیتزا می خوام» یا «او را فنجان شکست» استفاده میکند. واژه ها را اغلب غلط به کار میبرد یا وقتی چیزی میخواهد فقط به آن اشاره می کند. هنوز نحسی می کند، که به نظر میرسد علت آن اختلال در گفتن نیازهایش باشد.
مادرش او را در مقایسه با کودکان دیگر کودکی « بیش فعال» او میداند که خانه را به هم میریزد، ظرف غذایش را میشکند و تمام اسباب بازیهایش را پخش و پلا میکند. او هرگز نمی نشیند، به جز مواقعی که تلویزیون تماشا می کند، که معمولاً فقط چند دقیقه طول می کشد. موقعی که لوریندا سه ساله شد، مادرش اقدام به ثبتنام در مهدکودکی کوچک کرد، اما بعد از چند روز مدیر مهد گفت که نمی تواند او را نگه دارد زیرا فوق العاده فزون کنش است. بدون هیچ دلیلی از بازی ها را از دست سایر کودکان می قاپد، همکلاسی هایش را کتک میزند یا چنگ میاندازد.
مادر لوریندا درباره متفاوت بودن لوریندا به شک افتاده بود، اما همه به او میگفتند که نگران نباشد. وقتی لوریندا بزرگتر شود رفتارش خوب میشود. مادرش از این که دخترش به برنامههای پیش دبستانی ویژه دعوت شده بود اظهار رضایت میکرد. حداقل، شخص دیگری هم مشکل لوریندا را تشخیص میدهد و برای کمک به او کار میکند. ساعاتی که لوریندا در مدرسه اصل مادرش برای اولین بار پس از تولد او نفس راحت می کشد، او در ضمن به دنبال این است که مدرسه در مورد اداره رفتار لوریندا در خانه به او کمک کند.
درصد کودکان اختلال یادگیری دریافت کننده خدمات
در حال حاضر بیش از 4 درصد کودکان پیش دبستانی ۳ تا ۵ ساله خدمات اولیه آموزش ویژه را در مدارس دریافت می کنند. درصد این کودکان در ایالت های گوناگون متفاوت است و از حداقل 1/3 درصد تا حداکثر 8/16 درصد می رسد. ۴۶ درصد این کودکان، 5 ساله، 34 درصد چهار ساله و 20 درصد 3 ساله هستند. حدود 3/1 خدمات آموزش ویژه نیز مربوط به نوزادان و نوپایان (از بدو تولد تا دو سالگی) و خانواده های آن ها ست.
نوزادان و کودکان نوپا: از بدو تولد تا دو سالگی
ارائه خدمات به کودکان و نوپاهای دچار ناتوانی اجباری نیست، اما کمک مالی به ایالات را از طریق کمک های ایالتی تصویب می کند. همکاری مالی برای توسعه و تکمیل برنامه مداخله زودرس که گسترده، جامع، هماهنگ، چند رشتهای، میان آموزشگاهی و نیز برای ارائه خدمات به نوزادان و کودکان نوپای دچار اختلال از بدو تولد تا دو سالگی و خانواده های آنها در نظر گرفته شده باشد. نظام خانواده برای رشد کودک بسیار حیاتی شمرده میشود. گروهها باید از برنامه خدمات انفرادی خانواده ( IFSP ) استفاده کنند، این برنامه به همان اندازه که برنامه هایی برای کودک دارد شامل برنامه هایی نیز برای خانواده هاست.
تعداد نوزادان و کودکان نوپای دچار اختلالی رو به افزایش است. با پیشرفت های اخیر در فناوری پزشکی نوزادانی که وزن شان هنگام تولد خیلی کم است یا دچار مشکلات اساسی تنفسی هستند، زنده می مانند. ممکن است کودکان مشکلات دیگری هم داشته باشند. به طور مثال، سالانه 375000 کودک که به نوعی در معرض دارو یا مواد مخدر بودهاند و نیز 2000 کودک مبتلا به ویروس ایدز ( HIV ) به دنیا می آیند. این کودکان ضعیف و شکننده معمولا به مراقبت های پزشکی تخصصی بسیار بالا نیاز دارند، آنها و خانواده هایشان معمولا به خدماتی نیاز دارند که از عهده متخصصان پزشکی برنمیآید. در بخش مراقبت ویژه نوزادان و در مراکز مراقبت کودک متخصصان اطفال و هماهنگ کنندگان خدمات به کودکان (یا مشاوران موردی)، اعضای اصلی گروه میان رشته ای هستند.
سوالات متداول:
1-آیا اختلال یادگیری با تنبلی فرق دارد؟
بله. کودکان مبتلا به اختلال یادگیری معمولاً تلاش میکنند، اما مغزشان در پردازش اطلاعات دچار مشکل است.
2-ختلال یادگیری در دانشآموزان ابتدایی چیست؟
اختلال یادگیری نوعی ناتوانی عصبی است که باعث میشود کودک در یادگیری مهارتهایی مانند خواندن، نوشتن یا ریاضی با مشکل روبهرو شود، با وجود داشتن هوش طبیعی یا بالا.