آن دوران گذشته است که کودکستانها تنها مکانی برای بازی بودند و زمان صرف بازی خیالی در یک فضای بسته میشد یا تنها زمانی را برای نقاشی انگشتی اختصاص میدادند. امروزه این انتظار می رود که کودکان با برخی مهارتهای مربوط به مدرسه وارد کودکستان شود. این مهارتهای حرکتی ظریف دربرگیرنده نوشتن نام، حروف الفبا و اعداد است. تا پایان پیش دبستانی، کودکان باید بتوانند برخی جملات ساده را بنویسند و این جملات باید بر روی خط باشد و تمام حروف تقریباً در یک اندازه ی مشابه باشند. این کار برای کودکان مبتلا به اختلالات طیف اوتیسم چالش بزرگی است. این کودکان به احتمال زیاد نمیتوانند مهارتهای حرکتی ظریف را برای نگهداشتن درست مداد کسب کنند و یا قادر نخواهند بود به خطوط روی کاغذ توجه نشان دهند. در کلاسهای درس عادی اغلب آموزشها به صورت کلامی ارائه میشود. معلم به دانش آموزان میگوید که چه کاری انجام دهند و این انتظار میرود که آنها نیز دستورات را انجام دهند. برای بسیاری از کودکان با اختلالات طیف اتیسم استفاده از دستورات کلامی یک چالش بزرگ است. همه این مشکلات موجب می شود کودک اوتیسم و مدرسه عادی به چالش بزرگ والدین تبدیل گردد. مرکز توانبخشی اوتیسم دکتر صابر در زمینه آموزش مهارت های پیش دیستانی اوتیسم و بهبود مهارت های بینایی و شنوایی و گفتاری این کودکان از طریق کاردرمانی و گفتاردرمانی اوتیسم به شما کمک می نمایند.
جهت تماس باکلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقایدکتر صابر (کلینیکتوانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.
کودکان اوتیسم و مدرسه عادی
در درمان کودکان با اختلالات طیف اتیسم معمولاً زمانی که دستورات بینایی دریافت میکنند، کارکرد بهتری دارند. این به این معنا است که معلم نیاز دارد قبل از انجام هر مرحله از کار آن را به کودک نشان دهد. معلمین همچنین ممکن است مجموعه ای از تصاویر و جداول مربوط به فعالیتهای هر روز را داشته باشند. این کارهای ساده میتواند موفقیت یا شکست را در یک کلاس با کودکان مبتلا به اختلالات طیف اتیسم تعیین کند. زمانی که کودک مشارکتش در مدرسه را افزایش میدهد، انتظارات مربوط به حرکات ظریف نیز دشوارتر می شوند. فعالیتها اغلب شامل گام های مختلف و استفاده از ابزار است. در زیر فعالیتهای جالبی آمده است که زمانیکه در کلاس ارائه شوند، تجربیات مشابه مدرسه را برای کودک ایجاد میکنند.
با این تمرینهای ذکر شده، کودک تا حدودی با این فعالیتها و نیز سطحی از مهارتهای مربوط به آنها آشنا میشود.
قیچی کردن
استفاده از قیچی در زمانیکه کودک به سن مدرسه میرسد، یکی از تکالیف مهم محسوب میشود. استفاده از وضعیت “انگشت شست به بالا” گام اول در استفادهی مناسب از قیچی است. مفهوم اولیه ی باز و بسته کردن قیچیها باید پیش از آنکه بریدن موفق رخ دهد، توسط کودک به خوبی درک گردد.
قیچیهای اصلاح شدهی زیادی وجود دارند. مثلاً بعضی از آنها به صورت خودکار باز میشوند و فقط کافی است کودک مشت کردن ساده را انجام دهد تا عمل بریدن در طول خط انجام گردد. بعضی دیگر از قیچیها به شکلی هستند که یک فرد بزرگسال میتواند با قرار دادن دستش در سوراخ اضافهایی که تعبیه شده است در باز و بسته کردن قیچی به کودک کمک کند و کودک راحتتر کار را انجام دهد.
یکی از کاربردهای اصلی قیچی توجه به دست غالب و دست کمکی است. دستی که از قیچی استفاده نمیکند برای انجام این کار بسیار کمک کننده است. کودک باید تشویق گردد تا کارت یا کاغذی را که قرار است ببرد، با دست کمکیاش بگیرد تا ثابت باقی بماند. وقتی کودک مهارت قیچی کردن را کسب کرد، دست کمکی کاغذ را میچرخاند و دستی که قیچی را گرفته است میتواند در وضعیت درست، به مسیرش ادامه دهد. مراحل رشد مهارت بریدن به شکل زیر است:
بریدن لبههای یک برگه یا کارت ضخیم
شروع بریدن از لبهی یک کارت و بریدن در یک مسیر مستقیم که تنها نیاز به دو یا سه برش دارد.
شروع بریدن از لبهی یک کارت و بریدن یک خط منحنی و سپس یک خط با دو یا سه انحنا و خطی با لبههایی شبیه به دندانههای شانه.
بریدن یک سه گوش مربع و دایره.
در یک کودک با اختلالات طیف اتیسم اطمینان حاصل کنید که خطوطی که باید بریده شوند تضاد رنگی زیادی مثلاً به رنگ سیاه، نسبت به کاغذ داشته باشند. بریدن کاغذهای متفاوت مثل کاغذ ضخیم پوشه و یا برگههای نازک میتواند این مهارت را افزایش دهد.
بریدن وچسباندن
فعالیتهای بریدن و چسباندن نشانگر آگاهی از موادی است که در اختیار فرد قرار داده شده است. اغلب اوقات تکههای بریده شده از همان کاغذی هستند که قرار است ها در آن جاگذاری شوند. لذا در کودکان با اختلالات طیف اتیسم این حالت تضاد رنگی زیادی برای دیدن تفاوتهای میان تکههای بریده شده و محل هدف که باید چسبانده شوند، فراهم نمیآورد.
بهترین کار این است که کاغذهایی با رنگهای متضاد و دارای تضاد رنگی انتخاب شوند. شکلها و حروف با رنگهای تیره، تضاد رنگی مناسبی را فراهم میآورند. این کار موجب میشود کودک شانس موفقیت بیشتری را برای انجام فعالیت خواسته شده داشته باشد. ساختن کلاژ در خانه یا مدرسه نیز از فعالیتهای مفرح است. کلاژها به کودکان مبتلا به اختلالات طیف اتیسم شانس یادگیری و رشد یک مهارت مهم را میدهند در حالی که امکان لذت بردن از علائقشان را نیز فراهم میکنند. بهتر است مراحل زیر را در نظر گرفت:
یک بخش از یک کاغذ تیره (سیاه) را بعنوان زمینهی کلاژ در نظر بگیرید.
مجلههایی که دارای عکسهای جذاب و مطابق علائق کودکان است فراهم نمایید (ماشینها قطارها و غیره).
از کودک بخواهید عکس مورد نظرش را انتخاب کند.
دور عکس را خط تیرهی ضخیمی بکشید.
اگر کودک مهارت را دارد از او بخواهید دور عکس مد نظرش دایره یا هر شکل دیگری را بکشد.
از او بخواهید عکس مشخص شده را ببرد.
به کودک اجازه دهید عکسهای بریده شده را همانطور که دوست دارد بر روی کاغذ سیاه بچیند.
وقتی عکسها آماده شد از کودک بخواهید چسب را به عکسهای بریده شده بزند و آنها را یکی یکی به زمینه بچسباند.
وقتی کودک اعلام کرد که کارش تمام شده است، کار او را به سایرین نشان دهید.
رنگآمیزی شکلها و فضاها
یکی از پرکاربردترین جملات در کلاسهای سراسر جهان این است که مدام میگویند داخل خطوط را رنگ بزن. سعی و تلاش بر این نیست که همه چیز ایدهآل باشد اما گاهی اوقات، رنگآمیزی داخل خطوط مهم است. وقتی کودکی فضای خاصی را رنگ میکند در واقع نشان میدهد که میداند فضاها و اشکال خاص در کجا آغاز و کجا تمام میشوند. وقتی او بتواند با موفقیت آن فضا را پر کند در واقع بیانگر این است که او خطوط را هم به خوبی دیده است و گذشته از آن دستهایش به صورت هماهنگ با دستوراتی که از مغز میرسند کار میکنند. برای کمک به کودکان دچار اختلالات طیف اتیسم در دیدن فضاها فعالیت زیر توصیه میشود:
تهیهی یک شکل با کنارههای تیره و رنگی متضاد
لبههای برجستهای را بسازید که درون آن با واکس یا نخ رنگآمیزی یا پر شود. یک طرف نخها را قبلا آغشته به چسب نمایید. همچنین میتوانید از استنسیلهای پلاستیکی برای این منظور استفاده نمایید.
دنبال کردن اشکال راه مناسبی برای آگاهی کودک از اشکال خاص است. وقتی کودک دستش را روی برگهی کاغذ میگذارد میتوانید دور دست او را با مداد مشخص نمایید تا به این ترتیب به او در دیدن شکل اشیا در محیط و نیز آگاهی از بخشهای مختلف بدنش کمک نمایید. میتوانید علاوه بر دست از سایر اشیا نیز استفاده کنید. فنجان مورد علاقهی کودک، جعبهی مداد یا اسباب بازیها نیز میتوانند مورد استفاده قرار گیرند. دیدن شکل اشیای آشنا مسلماً برای کودکان جذاب خواهد بود.
نوشتن خوانا روی خط
از آنجایی که در دنیای ما ارتباط نوشتاری در حال افزایش است، لذا دستخط مناسب یک مهارت مهم است که کودکان باید یاد بگیرند. انتخابهای زیادی برای ابزارهای نوشتاری وجود دارد. در فصل چهار بحث خواهد شد که براساس حواس، کودکان ممکن است نوع خاصی را انتخاب نمایند. به این منظور اشکال، اندازهها و جنسهای مختلف مداد و مداد شمعیها را امتحان کنید تا برسید به آنچه کودک ترجیح میدهد. برای خوانا نوشتن کودک نیاز دارد روی خط بنویسد و حروف به نحو صحیحی شکل داده شوند. همچنین حروفی که درست نوشته میشوند باید اندازهی یکسانی داشته باشند.
کودک همچنین نیاز دارد میزان مناسبی از فشار را به ابزار نوشتن خود وارد نماید تا حروف قابل دیدن باشند و نیز نوک مداد دچار شکستگی نگردد. مهارتهای زیادی در فرایند نوشتن دخیل هستند. برای کمک به کودک میتوانید روند زیر را دنبال کنید:
ابتدا از کودک بخواهید خطوط شکلها، حروف و اعداد را که به شکل نقطه چین نوشته شدهاند به هم وصل کند و سپس از روی آنها کپیبرداری نماید (مشابه همانها را بنویسد).
با خطوط عمودی و افقی شروع کنید. سپس سراغ خطوط، ضربدری، مربع و سه گوش و در نهایت دایره، حرف ایکس و کشیدن شکلی شبیه یک الماس با خطوط مورب بروید.
زمانی که کودک با موفقیت توانست اشکالی را که شما به صورت طراحی شده نشانش دادهاید، کپی کند به سراغ حروف بروید.
در انگلیسی از حروف بزرگ شروع کنید چون خطوط راست بیشتری دارند، و به سمت حروف کوچک بروید.
اولین کلمهای که کودک یاد میگیرد بنویسد، نام خودش است.
برای تشویق کودک جهت نوشتن بر روی خط مطمئن باشید که خطوط تیره هستند یا حتی در صورت امکان از خطوط برجسته استفاده نمایید تا کودک تشویق شود در زمان نوشتن روی خط بماند و به این ترتیب هر وقت به صورت ناگهانی از خط هم خارج شود، متوجه خواهد شد. برای نوشتن الفبا راههای زیادی وجود دارد. بهتر است با مدرسه کودک در ارتباط باشید تا شما نیز جهت تمرین کردن از همان روشی که مدرسه به کار میبرد، استفاده نمایید.
شرایط لازم برای موفقیت کودک اوتیسم در مدرسه عادی
موفقیت کودکان اوتیسم در مدارس عادی نیازمند فراهمآوردن شرایط ویژه و حمایتهای هدفمند است. نخستین شرط، آمادگی محیط آموزشی است که شامل اصلاحات حسی (تنظیم نور و صدا)، ایجاد فضای آرامشبخش و در نظر گرفتن محل استراحت موقت میشود. دومین عامل کلیدی، تیم حمایتی مجهز متشکل از معلمان آموزشدیده، مربی همراه و کارشناسان حوزه اوتیسم است که باید با روشهای تدریس کودکان اوتیسم آشنا باشند. برنامهریزی آموزشی فردی (IEP) به عنوان نقشه راه یادگیری، باید به دقت طراحی و اجرا شود و شامل اهداف کوتاهمدت، راهکارهای انطباقی و سیستم پاداش باشد. از سوی دیگر، آمادگی خود کودک از نظر مهارتهای پایه، توانایی تطابق با تغییرات جزئی و سطح تحمل محیطهای شلوغ نیز باید ارزیابی شود. همکاری مستمر والدین با مدرسه، آموزش همکلاسیها برای ایجاد محیطی پذیرا و استفاده از ابزارهای کمکآموزشی بصری از دیگر ارکان این موفقیت هستند. با رعایت این شرایط و ارائه حمایتهای هدفمند، بسیاری از کودکان اوتیسم میتوانند تجربه آموزشی موفقآمیزی در مدارس عادی داشته باشند.
سوالات متداول:
1-چگونه میتوان زنگ تفریح را برای کودک اوتیسم در مدرسه عادی مدیریت کرد؟
زنگ تفریح میتواند برای کودک اوتیسم بسیار چالشبرانگیز باشد زیرا ساختار مشخصی ندارد. راهکارها شامل تعیین “دوستان حامی”، ایجاد فعالیتهای ساختاریافته در حیاط مدرسه، و در نظر گرفتن فضای آرام برای استراحت در صورت نیاز است. بهتر است برنامهای منظم برای زنگ تفریح طراحی شود تا کودک بداند در هر زمان چه انتظاری داشته باشد.
2-چگونه میتوان در مدرسه عادی به کودک اوتیسم کمک کرد تا دوست پیدا کند بدون اینکه احساس “تفاوت” کند؟
ایجاد دوستیهای طبیعی نیازمند برنامهریزی هوشمندانه است. فعالیتهای گروهی کوچک حول علایق مشترک کودک (مثل کلوب کتاب یا گروه بازیهای فکری) میتواند زمینهساز دوستی باشد. آموزش نامحسوس مهارتهای اجتماعی در قالب بازی و استفاده از “سیستم دوستان” که به صورت چرخشی دانشآموزان را به هم مرتبط میکند، مؤثر است. مهم است این فرآیند طبیعی جلوه کند و کودک احساس نکند تحت نظر است.
اختلال طیف اوتیسم، موقعیتی است که رفتارهای فرد، روابط اجتماعی و تعامل او با سایرین را تحت تاثیر قرار می دهد. این شرایط شامل بیماری های مختلف از جمله سندرم آسپرگر است. باید گفت که هیچ درمان قطعی برای بیماری اوتیسم وجود ندارد، اما چندین روش می تواند به بهبود عملکرد اجتماعی، یادگیری و کیفیت زندگی کودکان و بزرگسالان مبتلا به اوتیسم کمک کند. به یاد داشته باشید که اوتیسم، یک شرایط طیف محور است. برخی از افراد ممکن است نیاز به درمان کمی داشته باشند یا نیاز به درمان کمتری داشته باشند در حالی که سایرین ممکن است حتی نیاز به درمانهای تهاجمی داشته باشند. یک درمان اساسی و مهم در طیف اوتیسم کاردرمانی ، گفتار درمانی کودکان اوتیسم می باشد که موجب بهبود شرایط زندگی این کودکان می شود. مرکز توانبخشی اوتیسمدر زمینه تشخیص و درمان اوتیسم فعالیت می نماید. دکتر صابر با فراهم آوردن امکانات پیشرفته و مفید در مجموعه توانبخشی اوتیسم به بهبود مهارت های ارتباطی کودکان اوتیسم و پیشرفت روند یادگیری کودکان کمک می کنند.
همچنین جالب است بدانیم که تعداد زیادی از پژوهش ها در مورد درمان اوتیسم، روی کودکان تمرکز دارند. این بدین علت است که تحقیقات پیشنهاد کرده اند که درمان زمانی که قبل از سه سالگی آغاز شود، موثرتر خواهد بود. تا امروز، بسیاری از درمان هایی که برای کودکان طراحی شده اند می توانند به بزرگسالان نیز کمک کنند. یکی از بهترین مراکز درمان اوتیسم در تهران، مرکز کاردرمانی و گفتاردرمانی دکتر صابر می باشد.
درمان اوتیسم در خانه
محققان سه دسته گسترده از درمانها را در نظر داشتهاند. مداخلات شامل برنامههایی است که سعی دارد گرایشات مبتلا به اوتیسم را در کودکان با سن زیر 2سال، مورد بررسی قرار دهد. بهطور کلی، این مطالعات که از بازیدرمانی مبتنی بر تشویق به زبان و مهارتهای اجتماعی استفاده میکند.
بهترین زمان درمان اوتیسم
تحقیقات بسیاری نشان میدهند که تشخیص و مداخلهی زودهنگام برای اوتیسم میتواند اثر قابل توجهی بر رفع علائم و ایجاد مهارتها در کودک داشته باشند. اختلالات طیف اوتیسم بعضاً قبل از سن 2 سالگی در کودک تشخیص داده میشوند. کودکانی که روند رشد آنها تا 2 سالگی طبیعی است نیز ممکن است از این سن به بعد علائم اوتیسم را نشان دهند.
مداخلات زودهنگام قبل از سن مهدکودک و در ۲ تا ۳ سالگی شروع میشوند. در این دوره مغز کودک هنوز در حال شکل گیری بوده و با داشتن انعطاف پذیری بیشتر نسبت به سنین بالا، به شکل بهتری میتوان آن را تغییر داد. به دلیل همین انعطاف پذیری، تأثیر عمیق تر و طولانی مدت درمان در سنین پایینتر بیشتر خواهد بود. مداخلات زودهنگام نه تنها شروع خوبی برای کودک خواهند بود، بلکه به او کمک میکنند تا به حداکثر تواناییهای بالقوهی خود دسترسی پیدا کند. این ثابت شده است که هر چقدر کودک زودتر تحت درمان قرار بگیرد، شانس او برای پیشرفت و یادگیری بیشتر خواهد بود. در واقع توصیه میشود که مداخلات رشد و رفتار به محض تشخیص اوتیسم و یا در زمانی که شک زیادی برای اوتیسم وجود دارد آغاز شوند.
آیا اوتیسم درمان دارد
همانند سایر انواع اختلالات عصبی روانشناختی، اوتیسم نیز درمان خود را دارد که شامل موارد زیر است:
رفتاردرمانی( دادن پاداش برای آموزش رفتارهای مناسب)
بازی یا توسعه درمانی( استفاده از فعالیت های مبتنی بر بازی برای ایجاد ارتباطات احساسی و ارتباطی)
دارودرمانی( گاهی از اوقات برخی از داروها را می توان برای درمان نشانه هایی همچون اضطراب و اختلال خلق و خوی مرتبط با اوتیسم به کار برد)
گفتاردرمانی( با اوتیسم خفیف، گفتاردرمانی معمولا مرتبط با مهارت های گفتاری و زبان بدن است)
کار درمانی( اغلب برای مشکلات حسی و حرکتی مفید است)
درمان فیزیکی( بیشتر کودکان اوتیسمی ممکن است تن عضلانی کمی داشته باشند)
جدیدترین درمان برای اوتیسم
یکی از جدیدترین درمان های شناخته شده برای بهبود وضعیت کودکان اوتیستیک روش درمانی(ΑΒΜ) می باشد.
روش آنت بنیل رویکردی علمی مبتنی بر یادگیری است، با تمرکز بر مغز کودک و توانایی های قابل توجه مغز که می تواند منجر به یادگیری، تغییر و رشد در تمامی کودکان شود، هرچند که آنها دارای نیازهای خاص باشند. این درمان توضیح روش درمانی است برای بیدار شدن مغز کودک و رشد آن و تبدیل محدودیت ها به قدرت و توانایی. در واقع از طریق آگاهی کودک از تمامی حرکات بدن و محیط اطراف و داده های حسی از محیط، اطلاعات لازم برای شکل گیری ارتباطات عصبی جدید و نهایتاً رشد مغز را ایجاد می کنند. آنت بنیل به واسطه ملزومات خود و دیدگاه حرکت عصبی(حرکات آرام و ملایم همراه با آگاهی )روش خود را تدوین نمود. روش آنت بنیل استفاده از حرکات ساده، آرام است. تازه ترین پژوهش های مغز نیز از این روش حمایت می کنند.
بهترین کشور برای درمان اوتیسم
در خصوص انتخاب بهترین کشور برای درمان اوتیسم ، یکی از ابهامات اینجاست که بیمه های خدمات درمانی تا چه اندازه نیاز این بیماران را تحت پوشش قرار می دهد و اساسا چنین بیمه ای در ایران وجود دارد؟! پاسخ به صراحت منفی است و متاسفانه خانواده های بیماران زیادی درگیر هزینه های بسیار سنگین درمانی و مشکل نبود بیمه هستند! اما آیا در کشورهایی مانند آمریکا، انگلستان، آلمان و… وضعیت به همین گونه است؟
براساس روزنامه واشنگتون پست، از هر 45 آمریکایی یک نفر به اوتیسم مبتلا است و بالغ بر 6 میلیون نفر در این کشور مبتلا به اوتیسم و بیماری های مشابه جسمی و حرکتی هستند.
همچنین هزینه یک فرد با بیماری ASD بدون داشتن معلولیت فکری 1.4 میلیون دلار در ایالات متحده و 0.92 میلیون پوند (1.4 میلیون دلار) در انگلیس بود. باید توجه داشت که هزینه های درمانی برای بزرگسالان بسیار بیشتر از کودکان است.
اما بنابر پاسخ های دریافتی از مراکز خدمات درمانی اوتیسم در آمریکا، نتایج درمانی این کودکان در بخش دولتی آنچنان چشمگیر نمی باشد.همچنین در انگلستان هم انجمن ملی اوتیسم، امکانات و خدماتی را به شکل مجانی برای بیماران فراهم می آورد. اما این کودکان به صورت تخصصی از امکانات درمانی کافی بهرمند نمی گردند.
هزینه های جاری طیف اوتیسم بیش از دو برابر هزینه های سکته قلبی و فشار خون بالا است و با هزینه های دیابت برابری می کند. هرچند که سازمان بهزیستی در سالهای اخیر تلاشهای جدی برای تقبل بیشتر هزینه های درمانی نموده ولی همچنان به علت تحت پوشش بیمه نبودن هزینه های درمانی این کودکان از جمله کاردرمانی، گفتاردرمانی، بازی درمانی، رفتار درمانی و…. بار سنگینی بر دوش والدین است.
سوالات متداول:
1-آیا اوتیسم با افزایش سن بدتر می شود؟
خیر، اوتیسم یک بیماری پیشرونده نیست. با مداخلات مناسب، بسیاری از افراد بهبود عملکردی پیدا می کنند
2-آیا موسیقی درمانی در اوتیسم واقعاً تأثیر دارد؟
بله، موسیقی درمانی می تواند در بهبود ارتباطات، بیان احساسات و کاهش اضطراب بسیار مؤثر با
برای تشخیص اوتیسم خفیف در کودکان نیاز به بررسی دقیق و تخصصی کودک توسط دکتر اوتیسم می باشد. در سال های اخیر ملاک های تشخیصی اختلال اوتیسم تغییر یافته است و واژه ای به نام اوتیسم خفیف شکل گرفته است. در سال 2013 راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی اختلال طیف اتیسم را به سه سطح تقسیم نمود. اوتیسم خفیف یا اوتیسم سطح یک کودکانی را شامل می شود که در آغاز تعامل اجتماعی دچار مشکل هستند و الگوهای واضحی از رفتار های غیر عادی دارند. در بیشتر واقع با وجود توانایی این کودکان در صحبت کردن، کودک در ادامه تعامل اجتماعی دچار مشکل می شود. انعطاف پذیری پایین از دیگر علایم اوتیسم خفیف می باشد. در زمینه تشخیص اوتیسم خفیف در بزرگسالان و کودکان باید بیان کرد که تست تشخیص اوتیسم خفیف وجود ندارد و بررسی ها به صورت بالینی انجام می گیرد. بهترین درمان اوتیسم خفیف در کودکان شامل خدمات کاردرمانی اوتیسم، گفتار درمانی کودکان اوتیسم می باشد که در مرکز توانبخشی اوتیسم دکتر صابر به صورت تخصصی اراه می گردد.
جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.
کودک هفت ساله با تشخیص اوتیسم خفیف
ایلیاد از سوی مشاور مدرسه به خاطر مشکلات رفتاری در کلاس و زنگ تفریح به من ارجاع شده بود. والدین ایلیا متعجب بودند و ابراز میکردند پسرشان از هوش خوبی برخوردار است، خوب هم حرف می زند اما گاهی در تعاملات اجتماعی با مشکل مواجه می شود و دوستانش از این مورد متعجب می شوند.
آنها میگویند ایلیا قوانین نانوشته زمین بازی را درک نمی کند و نمی داند چطور به بچه ها نزدیک شود و با آنها گفت و گو کند یا بازی کند گاهی اوقات در عین حالی که کسی را نمی شناسند با او احساس صمیمیت می کند فکر می کند بهترین دوست اوست گاهی اوقات نیز فکر میکند که بچه ها او را مسخره کرده اند در حالی که آنها اصلاً چنین قصدی نداشته اند. ما همیشه فکر می کردیم که ایلیا یکم با بقیه فرق می کند اما این مسئله مشکل ساز نبود تا وقتی که به مدرسه رفت.
تست اوتیسم
برای تست تشخیص اوتیسم خفیف در کودکان ابتدا باید علایم اوتیسم خفیف را در کودکان توسط یک ارزیابی بالینی دقیق و جمع آوری تاریخچه بررسی نمود. برای تشخیص اوتیسم خفیف یا اوتیسم سطح یک نیازمند بررسی کودک توسط یک متخصص اوتیسم با تجربه می باشد تا علائم اوتیسم خفیف را از دیگر اختلالات نظیر بیش فعالی و… تمایز دهد. در زیر یک نمونه از گزارش ارزیابی علائم اوتیسم خفیف آورده شده است:
وقتی که در سوابقش کنکاش کردم، چیزهای بیشتری دستگیرم شد. او ابتدا کودک دشواری بوده است، به توجه و مراقبت بیشتری نیاز داشته است و همیشه کودکی ایرادگیر و غرغرو بوده است. والدینش می گویند بعدها که کمی بزرگتر شده بود و می توانست در محیط حرکت کند درباره نحوه کار چیزها بسیار کنجکاو بود وقتی به چیزی گیر میداد تحت آن را در می آورد بعد به سراغ بعدی می رفت. آن اوایل عاشق پنکه سقفی بود، سه ساله که بود آنقدر نق میزد تا ما را وادار میکرد که به فروشگاه لوازم خانگی برویم و انواع پنکه ها را بررسی میکرد. مدتی هم با قطار درگیر بود و مدتی نیز درگیر هواپیما بود سال گذشته هم فکر و ذکرش فیلم (مختار) بوده است کتاب قصه هایش را خرید است، سپر و شمشیرش را خریده است، دیالوگ های آن را تکرار میکرد و اداهای او را در می آورد. همیشه حراف بود است.
خانواده توضیح می دهد کودک اوتیسم خفیف در اولین سالگرد تولدش از عبارات دو کلمه استفاده میکرد و در یک سال و نیمگی جمله میگفت اما گاهی اوقات این یک سوال را بارها و بارها تکرار می کند یا روی یک موضوع کلید می کند مثل همان مختار. در سه سالگی شروع کرد به خواندن اما بیشتر دلش می خواست در مورد فیلم مختار بخواند.
در ادامه ارزیابی های کودک اوتیسم درباره مهارت های حرکتی ظریف و خود مراقبتی پرسیدم و فهمیدم که ایلیا در هماهنگی حرکتی با ضعف مواجه بوده است تا ۱۸ ماهگی نمی توانسته از قاشق استفاده کند حتی الان هم دچار شلختگی حرکتی است. تا ۴ سالگی نمی توانسته دکمه هایش را ببندد و هنوز هم نمی تواند بند کفشش را ببندد یا با چاقو پیتزا را ببرد و با چنگال بخورد.
علایم اوتیسم خفیف- تشخیص اوتیسم خفیف- تست تشخیص اوتیسم خفیف- اوتیسم سطح یک
علایم کودکان اوتیسم در مدرسه
برای بررسی علایم اوتیسم سطح یک در مدرسه ابتدا باید به آموزش معلمان در زمینه علائم اوتیسم خفیف و نحوه تشخیص اوتیسم خفیف در کودکان پرداخت. پس از اطلاع رسانی درست می توان با کمک معلمین تست تشخیص اوتیسم خفیف را در مدرارس برای کودکان مشکوک انجام داد و نتایج را بررسی نمود.
دست خط این کودک اوتیسم خفیف، درشت و خرچنگ قورباغه است. در مورد حرکات درشتش نیز در ۱۴ ماهگی راه افتاده است و در ۲سالگی توانسته بدود. اما تا ۵ سالگی نتوانسته پدال دوچرخه را را پا بزند در حالی که پسرعموهایش در سه سالگی این کار را میکردند. ایلیا هنوز هم از دوچرخه سواری میترسد حتی اگر چرخ های کمکی وصل باشد. در ارزیابی متوجه شدم که هنگام پاسخ به سوالاتم بیشتر به شانه های من نگاه میکند وارد فضای شخصی ام می شود و تقریباً با من شاخ به شاخ می شود. حتی یک بار با لرزش لب هایش آب دهنش روی صورتم پاشید. این رفتار نشانگر عدم آگاهی کودک با علائم اوتیسم خفیف از فضای اجتماعی است. تحرک این کودک اوتیسم خفیف زیاد بود میزان توجه و تمرکزش برای کودکی به سن او کم بود ولی به سوالات مربوط به پدیده های عینی پاسخ میداد. مثلاً (سگ چند تا پا داره؟) او در برخی موارد دارای استعداد خاصی بود مثلاً این کودک با تشخیص اتیسم خفیف علاوه بر اینکه روز تاریخ تولدش را میداند میدانست دقیقا در چه هفته ای از سال گذشته جشن تولد گرفته است (دانشمند تقویم) ایلیا از نظر واژگانی و نحو، جملات درستی استفاده می کرد اما زیر و بمی و نوای گفتارش غیر عادی بود که این از علایم اوتیسم خفیف می باشد. مثل یک دانشمند کوچک حرف میزد. گفتارش رسمی، خشک و با جزئیات بود. با توجه به سوابقه رشدی، رفتار وی حین ارزیابی و نتایج آزمون های استاندارد برای وی تشخیص اوتیسم خفیف گذاشته شد. اگر کودکی با همین ویژگی ها مراجعه نماید بر اساس نسخه پنجم راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، برای او تشخیص اوتیسم در سطح یک خواهیم گذاشت.
کلمات کلیدی: علایم اوتیسم خفیف- تشخیص اوتیسم خفیف- تست تشخیص اوتیسم خفیف- اوتیسم سطح یک