گفتاردرمانی یا به زبان انگلیسی speech therapy یکی از رشته های علوم توانبخشی بوده که توسط متخصص حرفه ای به نام گفتاردرمانگر یا speech therapist به بررسی، تشخیص اختلال گفتاری در بیماران و درمان اختلالات بیانی، کلامی، زبانی، ارتباطی و ادراکی می پردازد. برخلاف تصور عموم مردم، گفتاردرمانی تنها مخصوص کودکان نیست و می تواند شامل بزرگسالان نیز شود. در اصل گفتاردرمانی در هر سنی نتیجه مطلوب خود را خواهد داشت؛ هر چند جواب دهی در سنین پایین سریع تر است. گفتاردرمانی برای افراد مبتلا به اختلالاتی همچون اختلالات بلع، دشواری گفتار و اختلالات درکی بسیار مفید و موثر خواهد بود. در حقیقت مراجعه به کلینیک های گفتاردرمانی کودکان به این کودکان کمک می کند تا زندگی بهتر و راحت تری داشته باشند و توانایی های یادگیری و اتباطی خود را بهبود بخشند. مرکز گفتاردرمانی دکتر صابر به صورت تخصصی در حیطه گفتاردرمانی کودکان و بزرگسالان فعالیت می نماید. گفتاردرمانی در منزل از خدمات ویژه این مرکز می باشد که موجب پیشرفت روند درمان در فرد می گردد.
گفتاردرمانی یا به عبارت دیگر پاتولوژی گفتار و زبان یکی از زیر شاخه های توانبخشی می باشد که به شناخت و درمان اختلالات گفتاری و زبانی می پردازد. در حقیقت گفتاردرمانی ارزیابی، بررسی و درمان مشکلات ارتباطی گفتاری می باشد. روش های درمانی گفتاردرمانی می تواند همه مشکلات ارتباطی گفتاری و حتی مشکلات دیگر را درمان کند. روش های درمانی گفتاردرمانی باید مطابق پیشرفت بیمار باشد و باید به این نکته توجه داشته باشید که روش های درمانی با پیشرفت هر چه بیشتر بیمار، سخت تر می شوند.
انواع اختلالات گفتاری و زبانی که به وسیله گفتاردرمانی درمان می شوند:
-اختلالات حرکتی: نوعی اختلال مفصلی حرکتی است که ناتوانی در ایجاد کردن صحیح صدای خاص یک کلمه است. کودکی که به این اختلال دچار باشد، ممکن صدای کلمه ای را عوض کند یا صدایی را اضافه کند.
-اختلالات روان بودن: این اختلال بر سرعت و نحوه یا نوع گفتار تاثیر گذار است. اختلالات روان بودن شامل بریده گویی و لکنت زبان می شود.
-اختلالات تشدید: این اختلال زمانی اتفاق می افتد که با مسدود شدن هوا در بینی و یا دهان، کیفیت صدا تغیر می کند.
-اختلالات گیرایی: در این نوع اختلال، فرد در فهم و پردازش گفته های دیگر افراد مشکل دارد. اختلال طیف اوتیسم، کم شنوایی و بعضی دیگر از اختلالات و آسیب ها می تواند منجر به بروز اختلال گیرایی شود.
-اختلالات بیانی: این اختلال شامل مشکل در انتقال یا بیان کردن اطلاعات می باشد. این اختلال با دیگر اختلالات رشد همانند سندروم داون و کاهش شنوایی ممکن است همراه باشد
-اختلالات شناختی – ارتباطی: مشکل در ارتباط برقرار کردن به دلیل آسیب دیدگی در قسمتی از مغز که توانایی فکر کردن را مدیریت می کند، اختلال شناختی ارتباطی است.
-آفازی: نوعی اختلال ارتباطی که بر مهارت فرد در حرف زدن و درک دیگران تاثیر گذار است. هم چنین بر خواندن و نوشتن فرد تاثیر خواد گذاشت.
-دیس آرتریا: ضعف یا ناتوانی در کنترل عضلات مورد استفاده به منظور گفتار که در هنگام گفتار کند یا نامفهوم معلوم می شود.
در طول انجام مراحل گفتاردرمانی باید به این نکته توجه کرد که برخی اختلالات گفتاری از دوران کودکی شروع شده و با افزایش سن بهبود می یابند در حالی که برخی دیگر از اختلالات تا بزرگ سالی ادامه پیدا کرده و به درمان و مواظبت های بیشتر و طولانی تری نیاز دارند.
گفتاردرمانی برای بزرگسالان هم مفید می باشد
علاوه بر خدماتی که گفتاردرمانان برای درمان مشکلات و اختلالات گفتاری برای کودکان انجام می دهند، این درمانگران با تجربه در حیطه مشکلات و اختلالات گفتاری بزرگسالان نیز فعال هستند. مشکلاتی نظیر سکته مغزی و اختلالات بلع، ضربه مغزی که منجر به اختلال در روانی گفتار یا درک گفتار دیگران می شود، مشکلات گفتاری در بیماران ام اس و پارکینسون، اختلالات تلفظی که از کودکی درمان نشده است مانند مشکل در تلفظ حرف ر در بزرگسالان و اختلالاتی نظیر صدای تو دماغی یا صوت خیشومی ، می توانند با استفاده از خدمات گفتاردرمانی مورد درمان قرار گیرند. خدمات گفتاردرمانی در منزل برای بیماران سکته مغزی و ضربه مغزی از شایع ترین موارد استفاده از گفتاردرمانی در منزل می باشد که به علت سهولت هماهنگی با بیمار و عدم نیاز به جا به جایی بیمار از درمان های اساسی برای بهبود بلع و گفتار بیماران با سکته مغزی می باشد. گفتاردرمانی آنلاین نیز به بیماران بزرگسالی که به علت مشغله کاری و زمان کم توانایی هماهنگی جلسات درمانی را در کلینیک ندارند، کمک می کنند تا با صرف کمترین هزینه و زمان خدمات درمانی مورد نیاز خود را دریافت نموده و روند درمان خود را کامل نمایند.
سوالات متداول:
1.تفاوت speech therapy و speech and language pathologist چیست؟
آسیب شناس گفتار و زبان یا همان گفتاردرمان متخصصیاست که در زمینه تشخیص مشکلات گفتار و زبان کودکان و درمان آنان فعالیت می نماید.
2. گفتاردرمانی در ایران و خارج از آن با هم چه تفاوتی دارد؟
در حالت کلی تفاوتی بین گفتاردرمانی در ایران و خارج از کشور وجود ندارد و گفتاردرمانان مرکز دکتر صابر نیز از علم روز دنیا در درمان بیماران استفاده می نمایند. اما دسترسی به خدمات گفتاردرمانی در خارج از ایران به علت روند درمانی مطابق با بیمه همگانی در خارج از کشور کمکی زمان بر بوده و درمان را به تعویق می اندازد.