همان طور که می دانید گفتاردرمانی برای کودکان که به مشکلات گفتاری و زبانی دچار شده اند، راه حل بسیار خوبی می باشد اما عموم مردم از خواص گفتار درمانی برای بزرگسالان هیچ آگاهی ندارند. گفتاردرمانی بزرگسالان به منظور بهبود مشکلات یا جراحات و هم چنین مدیریت برخی شرایط پزشکی که بر زبان، گفتار و یا حتی بلع فرد تاثیر گذار است، انجام می شود. همانند سایر روش های درمانی، تمرینات گفتاردرمانی در بزرگسالان نمی تواند همه ناتوانی های گفتاری فرد را به طور کامل بهبود بخشد اما بسیاری از بیماران تحت درمان، پیشرفت های خوبی در مهارت های زبانی و کلامی، بهتر شدن کیفیت زندگی خود و افزایش اعتماد به نفس را بیان می کنند. گفتار درمانی هم چنین می تواند اختلالاتی را که در کودکی بهبود پیدا نکرده اند را درمان کند مانند نوک زبانی صحبت کردن، اختلالات تلفظی و لکنت که تا بزرگسالی درمان نشده است. مرکز تخصصی گفتار درمانی دکتر صابر در زمینه گفتاردرمانی بزرگسالان با استفاده از تجربه متخصصین خود فعالیت می نماید. بیماران سکته مغزی و ضربه مغزی، مبتلایان به پارکینسون و بیماری های دیگر که دچار مشکلات گفتاری می شوند می توانند از خدمات گفتاردرمانی بهرمند شوند. همچنین گفتاردرمانی در منزل می تواند راهکار مفیدی برای بهبود بیماران بزرگسال با مشکلات جسمی باشد که توانایی مراجعه به کلینیک را ندارند .
گفتاردرمانی بزرگسالان
از جمله شابع ترین اختلالات گفتاری در دوران بزرگسالی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
-لکنت زبان
-اختلالات صوتی مربوط به حنجره
-آپراکسی
-اختلالات بیانی
-دیس آرتریا
-دیسفونیای اسپاسموتیک
-درشتی صدا
-اختلالات شناختی – ارتباطی
-پولیپ های موجود روی تار های صوتی
-آفازی
-فلج لایه محلی
-اختلالات درکی
-مشکلات بلع و غذا خوردن
-اصلاحات غذایی و مایعات
روش گفتاردرمانی اصولی در بزرگسالان بدین صورت است که با توجه به سن و نوع مشکل یا اختلال فرد، روش درمانی متفاوت می باشد. اما به طور کلی یک سری تمرینات برای کمک به مدیریت تنفس، بیان یا زبان انجام می گیرد. هم چنین ممکن است به افرادی که به اختلال شنوایی مبتلا هستند، یک سری علائم و حرکات آموزش داده شود تا به این افراد در برقراری ارتباط موثرتر کمک کند. هدف غایی این است که به حدی برسید که بتوانید بین حرف زدن و به دست آوردن درک بهتر از صحبت دیگر افراد، ارتباط موثری ایجاد کنید. انجام این کار شامل یاد گرفتن متد های جدید و به روز و انجام تمرینات گفتار درمانی چه در کلینیک و چه در منزل خواهد بود.
تمرینات گفتاری در منزل
متخصصین گفتاردرمانی در منزل یا همان آسیب شناسان گفتار و زبان، افراد متخصصی اند که دقیقا همان اهداف گفتاردرمانی را در منزل شما و در کنار خانواده تان ارائه می کنند. در تمرینات گفتاردرمانی بزرگسالان در منزل، فاصله بیمار و پزشک از بین رفته و فرایند درمان، سرعت بیشتری به خود میگیرد. گفتار درمانی در منزل شامل ارزیابی دقیق مشکل یا اختلال و درمان آن می باشد. از تکنیک ها و متد های گفتار درمانی در منزل به منظور بهبود برقراری ارتباط با دیگر افراد استفاده می شود.
گفتار درمانی در منزل برای بزرگسالان همانند گفتار درمانی در منزل برای کودکان با شناسایی نیاز های فرد بیمار و انتخاب بهترین روش درمانی شروع می شود. تمرینات گفتار درمانی بزرگسالان در منزل می تواند به بهبود توانایی های جویدن و بلع در بیماران با آسیب مغزی، تقویت گفتار، زبان و ارتباطات درکی – شناختی بیماران با مشکلات حافظه و درک کمک شایانی کند، همچنین درمواردی که بیمار دچار اختلالات تلفظ یا لکنت می باشد تمرینات گفتاردرمانی در منزل این امکان را فراهم می کند که بیمار بدون خجالت و اضطراب درمان خود را کامل نموده و روانی گفتار خود را بهبود بخشد.
نمونه تمرینات گفتاردرمانی بزرگسالان:
1.بهبود حرکات زبانی برای مثال بیرون آوردن زبان، بالا آوردن زبان، پایین آوردن زبان
2. تولید صدا توسط حرکات زبانی روی سقف زبان، روی لب ها
3. حرکات لب ها، باز کردن کامل دهان، فشردن لب ها به هم با فشار،غنچه کردن لب ها، باد کردن لپ ها
4. ترمینات تنفسی، حبس کردن نفس، فوت کردن با فشار، تنفس عمیق، مجزا سازی تنفس از بینی و دهان، زو کشیدن
5.تمرینات حس های داخل دهانی که در مناطق زیر زبان، سقف دهان ، داخل لپ ها و روی لثه ها و زبان انجام می شود.
6.تعدیل رفلکس گگ جهت بهبود بلع بیمار.
تمرینات گفتاردرمانی بزرگسالان با مشکلات بلع در بیماری هایی نظیر آلزایمر؛ دمانس، ام اس و آسیب های مغزی می تواند موثر باشد این تمرینات در ابتدا با بررسی توانایی های بلع بیمار آغاز می شود. پس از تشخیص گفتاردرمان در زمینه مشکل بلع مایعات و جامدات در بیمار برنامه درمانی متناسب با مشکل بیمار و در جهت تقویت عضلات حنجره و جلوگیری از آسپیراسیون غذا در بیمار در جلسات گفتاردرمانی ارائه می شود. همچنین کنترل رفلکس گگ با تحریکات داخل دهانی می تواند اثر مثبتی در بلع بیمار داشته باشد.
زمان تمرینات گفتاردرمانی بزرگسال چقدر است؟
مدت زمانی که یک فرد بزرگسال به گفتار درمانی در منزل نیاز دارد به عوامل مختلفی از جمله سن، نوع اختلال، زمینه پزشکی و… بستگی دارد. تمرینات گفتاردرمانی برای بزرگسالان موجب بهبود گفتار و در نتیجه ارتقاع و حفظ روابط اجتماعی فرد در محیط منزل و محیط های اجتماعی دیگر می گردد و به بیمار در حفظ استقلال فردی و توانایی برگشت به کار بیمار کمک می کند. به طور معمول بیماران بزرگسال به دو تا سه جلسه یک تا یک و نیم ساعته گفتاردرمانی برای بهبود مهارت های گفتاری خود نیاز دارند که این میزان ممکن است به علل مختلف نظیر شدت علائم، وخامت بیماری و یا مشغله های کاری بیمار، بیشتر یا کمتر شود.
تمرینات گفتاردرمانی آنلاین برای بزرگسالان
در حیطه تمرینات آنلاین در وحله ی اول نیاز به یک جلسه ارزیابی حضوری یا آنلاین بسته به شرایط بیمار جهت تشخیص علل اختلال و شدت علائم در بیمار می باشد. بیمارانی نظیر پارکینسون، سکته مغزی، ام اس و سالمندان می توانند از این خدمات استفاده نمایند. پس از ارزیابی مشکلات بیمار برنامه درمانی توسط متخصص گفتاردرمانی طراحی می شود و در هر جلسه ی گفتاردرمانی آنلاین تمریناتی بسته به مشکل بیمار به صورت تصویری ارائه می گرددو از بیمار و همراهان او خواسته می شود آن را برای درمانگر تکرار نموده تا از صحت آن مطمئن شود. سپس از بیمار خواسته می شود تا جلسه بعدی درمان تمرینات را تکرار نماید . پس از چهار تا هشت جلسه درمان بیمار مجددا مورد ارزیابی قرار گرفته و پیشرفت مهارت های گفتاری او بررسی می شود.
سوالات متداول:
1. گفتاردرمانی برای بزرگسالان فقط در کلینیک انجام می شود؟
خیر . خوشبختانه مرکز گفتاردرمانی دکتر صابر این امکان را فراهم نموده اند که در مواردی که فرد بزرگسال توانایی حضور در مرکز گفتاردرمانی را ندارد، متخصصین گفتاردرمانی مرکز به منزل بیمار مراجعه نموده و جلسات گفتاردرمانی در منزل را برنامه ریزی می نمایند تا روند درمان بیمار کامل گردد. همچنین امکان برقراری ارتباط به صورت جلسات گفتاردرمانی آنلاین برای بیماران با مسافت طولانی نظیر مراجعین شهرستانی و خارج از کشور می باشد.
2. برای بیمار سکته مغزی که در غذا خوردن مشکل دارد چکار می شود کرد؟
گفتاردرمانی در بیماران سکته مغزی با تقویت عضلات حنجره، عضلات فک و صورت و تقویت حرکات زبان به بیمار کمک می کنند تا در جویدن غذا و بلع مایعات بهبود یابند.