یکی از نکانت حائز اهمیت در حوزه درمان کودکان اوتیسم، توجه به اوتیسم و تغذیه می باشد چرا که مشکلات و اختلالات کودکان مبتلا به اوتیسم فقط مربوط به رفتارهای آن ها نیست. رژیم غذایی مناسب می تواند قسمتی از نیازهای این کودکان را مدیریت کند. توجه به یک نکته بسیار مهم است که از رژیم غذایی کودکان مبتلا به اوتیسم باید قند و گلوتین حذف شود، به این دلیل که ترکیبات قندی سبب ایجاد رفتارهای بیش فعالانه در کودکان اوتیسم شده و حواس پرتی آن ها را افزایش می دهد. هر خانواده منوی غذایی خاص خود را دارد که در یک برنامه و نظم خاصی خورده می شود. این منو بر اساس علائق و عدم علائق، فرهنگ، وضعیت مالی، دسترسی و احتیاجات غذایی افراد تنظیم می شود. بعضی از کودکان با اختلالات طیف اتیسم به غذاهای خاص که با روش خاص و در ظروف خاص ارائه شود، اصرار و علاقه دارند. این تشریفات به مرور زمان محدود کننده شده و در رشد کودک تاخیر ایجاد می کند. مرکز تخصصی توانبخشی اوتیسم دکتر صابر که یکی از بهترین مراکز اوتیسم تهران می باشد، با تشخیص دقیق اوتیسم کودک شما و انتخاب بهترین خوراکی های مناسب برای کودکان اوتیسم و حذف غذاهای مضر برای اتیسم، به درمان فرزند دلبند شما می پردازد.
هدف از تغذیه و خوراکی های مناسب برای کودکان اوتیسم
شاید هدف لذت بردن با همکلاسی ها در یک جشن باشد و شاید هدف خوردن یک غذای رژیمی باشد. همه این موارد ممکن است جز اهداف باشد. بنابراین بهتر است شما انتظار خود را تعیین کنید تا روند کار راحت تر شود. این که از کودک می خواهید که آرام بنشیند و با دیگران یک غذای سالم بخورد، سخت و مشکل ساز خواهد بود. وقتی از کودک خواسته می شود که آرام باشد این درخواست منجر به بروز مشکل می شود. اگر هدف خوردن غذای جدید و رژیمی باشد، کودک ممانعت خواهد کرد. باید در حوزه درمان کودکان اوتیسم علاوه بر کاردرمانی اوتیسم، گفتاردرمانی اوتیسم و رفتاردرمانی اوتیسم به غذاهای مضر برای اتیسم و خوراکی های مناسب برای کودکان اوتیسم توجه کنید تا بهترین نتیجه را داشته باشید.
در حالی که ارتباط بین تغذیه و اوتیسم هنوز در حال بررسی است، واضح است که یک رژیم غذایی متعادل که شامل غذاهای غنی از مواد مغذی باشد، می تواند حمایت مهمی برای افراد مبتلا به اوتیسم فراهم کند. انواع میوه ها، سبزیجات، پروتئین های با کیفیت بالا و چربی های سالم می توانند به سلامت و رفاه کلی کمک کنند. تحقیقات نشان داده است که تغذیه می تواند تأثیر قابل توجهی بر افراد مبتلا به اوتیسم داشته باشد. در حالی که هیچ غذا یا رژیم غذایی خاصی وجود ندارد که بتواند اوتیسم را درمان کند، برخی رویکرد های تغذیه ای ممکن است به کاهش برخی علائم و حمایت از رفاه کلی کمک کنند. با درک نقش تغذیه در اوتیسم و بررسی ارتباطات بالقوه، افراد مبتلا به اوتیسم و خانواده های آن ها می توانند تصمیمات آگاهانه ای در مورد انتخاب های غذایی خود بگیرند و رویکرد هایی را در نظر بگیرند که ممکن است از سلامت آن ها حمایت کند. جنبه دیگری که باید در نظر گرفت، تأثیر برخی مداخلات غذایی بر افراد مبتلا به اوتیسم است. برخی خانواده ها بهبود هایی در رفتار و علائم گوارشی را هنگام پیروی از رژیم های غذایی خاص، مانند رژیم های غذایی بدون گلوتن یا بدون کازئین، گزارش کرده اند. این رژیم های غذایی شامل حذف گلوتن (موجود در گندم، جو و چاودار) یا کازئین (موجود در محصولات لبنی) از مصرف غذایی فرد است. با این حال، مهم است که توجه داشته باشید که تحقیقات حمایت کننده از این مداخلات غذایی محدود است و توصیه می شود قبل از اجرای هر گونه تغییر عمده در رژیم غذایی کودک، با یک متخصص تغذیه همکاری کنید. بد غذایی و مشکلات تغذیه می تواند بسیار آزاردهنده باشد، به خصوص زمانی که نگران هستید کودک شما به اندازه کافی غذا نمی خورد. رویکرد ها برای گسترش رژیم غذایی کودک شما که مبتلا به اوتیسم است، باید متناسب با نیاز های حسی اوباشد و اغلب با “رویکرد های معمول بدغذایی” متفاوت است. اگر به دنبال بهترین رژیم غذایی برای اوتیسم هستید، یک نکته که باید در نظر بگیرید این است که هر کودکی متفاوت است، بنابراین فقط یک رژیم غذایی خاص برای اختلال طیف اوتیسم وجود ندارد که برای همه کارساز باشد. با این حال، برخی مطالعات نشان داده اند که کودکان مبتلا به اختلال اوتیسم تمایل به کمبود برخی مواد مغذی دارند، بنابراین تمرکز بر غذا هایی که بیشترین تغذیه را فراهم می کنند، کلیدی است.
موارد کمک کننده در حوزه اوتیسم و تغذیه
۱. هدف از غذا خوردن را تعیین کنید. آیا شما می خواهید به کودک غذای رژیمی بدهید یا می خواهید کودک در کنار خانواده غذا بخورد.
۲. بعضی از خانواده ها محل خاصی را در میز در نظر می گیرند. این مورد برای ایجاد ساختار، مناسب است. برای ایجاد انعطاف پذیری در کودک از بشقاب، لیوان و وسایل مختلف و متفاوت استفاده کنید. کودک را ترغیب کنید تا از بشقاب های با رنگ، سایز و الگو های مختلف استفاده کند. همچنین از وسایل نوشیدنی متنوع مثل لیوان با دسته و بدن دسته، لیوان کوچک و بزرگ و نوشیدن با نی یا بدون نی استفاده نمایید.
۳. اجازه بدهید غذاها در تماس با همدیگر باشند. کودک ممکن است با غذایی در یک وضعیت خاص روی بشقاب قرار نگرفته است، مشکل داشته باشد. به کودک اطمینان دهید که این وضعیت مشکل ساز نیست و هر کسی با این وضعیت غذا می خورد.
۴. وقتی کودک سنش بالای سه سال است انتظار می رود که با قاشق و چنگال غذا بخورد. در کودکان با سنین پایین بیشتر غذاها با دست خورده می شود ولی برای بعضی غذاها مثل ماکارونی، پنیر، سس، ماست و پودینگ باید از قاشق و چنگال استفاده شود.
۵. شرایطی را ایجاد کنید که کودک غذاهای مختلف را تجربه کند. بعضی از کودکان رژیم غذایی محدودی دارند و از غذاهای دیگر بر اساس رنگ، بو، مزه و نحوه اراده دوری میکنند. باید به صورت کلامی و غیر کلامی به کودک بهفمانید که غذای آماده شده توسط خانواده خورد می شود و انتظار می رود کودک نیز آن را بخورد. این روش را بارها تکرار می کنید تا کودک غذا را مزه کند و امتحان کند.
6.مقدار زمانی را که توقع دارید کودک پشت میز بنشیند را تعیین کنید. اگر کودک در تغذیه خود شیر زیاد مصرف می کند فقط بعد از خوردن غذای تهیه شده در یک زمان معین اجازه بدهید شیر مصرف کند. به کودک نشان دهید که سعی کند غذاهای جدید را تجربه کند. زمان خوردن هم در حدی باشد که برای شما قابل قبول باشد.
۷. برای این که مشاجره و درگیری ایجاد نشود از یک زمان سنج (تایمر) استفاده کنید. کودک باید زمانسنج را ببیند در این صورت متوجه خواهد شد که انتظار می رود مودبانه روی صندلی بنشیند و غذای خود را در یک زمان معین بخورد. بسته به تحمل کودک نشستن پشت میز جهت غذا خوردن ممکن است بین ۵ تا ۲۰ دقیقه تنظیم شود.
8. اگر کودک شما یک رژیم غذایی سخت گیرانه دارد و یا شما معتقد هستید که کودک دچار حساسیت نسبت به بعضی غذاهاست حتما با متخصص مربوطه تماس حاصل فرمایید.
اوتیسم و تغذیه از نکات حائز اهمیت در درمان کودکان اوتیسم هستند و توجه به نوع رژیم تغذیه ای این کودکان در درمان آن ها موثر است.
مکملهای غذایی موردنیاز کودکان اوتیسم
کودکان مبتلا به اوتیسم اغلب با محدودیتهای غذایی مواجه هستند که میتواند منجر به کمبود مواد مغذی ضروری شود. این کمبودها ممکن است بر رشد، رفتار و سلامت عمومی آنها تأثیر بگذارد. تحقیقات نشان میدهد که برخی مکملهای غذایی میتوانند به بهبود علائم اوتیسم، تقویت سیستم ایمنی و ارتقای عملکرد مغز کمک کنند. در این بخش، به بررسی مهمترین مکملهای موردنیاز برای کودکان اوتیسم میپردازیم.
یکی از رایجترین کمبودها در کودکان اوتیسم، ویتامین D است. این ویتامین نقش مهمی در رشد عصبی و عملکرد سیستم ایمنی دارد. مطالعات نشان دادهاند که سطح پایین ویتامین D در برخی کودکان اوتیسم با شدت بیشتر علائم همراه است. مصرف مکمل ویتامین D تحت نظر پزشک میتواند به بهبود خلقوخو، تمرکز و سلامت استخوانها کمک کند.
امگا-3 نیز یکی از مکملهای ضروری برای کودکان اوتیسم محسوب میشود. اسیدهای چرب امگا-3، به ویژه DHA و EPA، برای رشد مغز و کاهش التهاب عصبی حیاتی هستند. برخی پژوهشها نشان میدهند که مصرف منظم امگا-3 میتواند به کاهش رفتارهای تکراری و بهبود مهارتهای ارتباطی کمک کند. ماهیهای چرب مانند سالمون و مکملهای روغن ماهی از منابع غنی این ماده مغذی هستند.
پروبیوتیکها نیز به دلیل تأثیر مثبت بر سلامت روده، برای کودکان اوتیسم مفید هستند. بسیاری از این کودکان از مشکلات گوارشی مانند یبوست، اسهال یا نفخ رنج میبرند. پروبیوتیکها با تقویت باکتریهای مفید روده، به بهبود هضم و جذب مواد مغذی کمک میکنند. برخی مطالعات حتی ارتباط بین سلامت روده و کاهش علائم اوتیسم را تأیید کردهاند.
منیزیم و ویتامین B6 نیز از دیگر مکملهای توصیهشده برای کودکان اوتیسم هستند. منیزیم به کاهش اضطراب و بهبود خواب کمک میکند، در حالی که ویتامین B6 در تولید انتقالدهندههای عصبی نقش دارد. ترکیب این دو مکمل در برخی موارد منجر به بهبود رفتار و تمرکز شده است.
با این حال، قبل از شروع هرگونه مکمل، ضروری است که با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت شود. آزمایشهای خون میتوانند کمبودهای دقیق را مشخص کنند و از مصرف بیشازحد یا نادرست مکملها جلوگیری نمایند. هر کودک اوتیسم منحصر به فرد است، بنابراین برنامه مکملدهی باید متناسب با نیازهای فردی او طراحی شود.
منابع:
autismdiettian.com
goldstarrehab.com
سوالات متداول:
1-تأثیر پروبیوتیکها بر سلامت کودکان اوتیسم چیست؟
از آنجا که سلامت روده بر سیستم عصبی تأثیر میگذارد، پروبیوتیکها میتوانند به تعادل میکروبیوم روده و بهبود مشکلات گوارشی کمک کنند. برخی مطالعات نشان دادهاند که پروبیوتیکها ممکن است به کاهش التهاب و بهبود رفتار کمک کنند، اما تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.
2-چگونه میتوانم کودک اوتیسم را به خوردن غذاهای جدید تشویق کنم؟
کودکان اوتیسم اغلب به غذاهای محدود و تکراری تمایل دارند. برای گسترش رژیم غذایی آنها، میتوانید از تکنیکهای gradual exposure (معرفی تدریجی)، استفاده از بافتها و رنگهای مشابه غذاهای مورد علاقهشان، و ایجاد محیطی آرام و بدون فشار کمک بگیرید. کاردرمانی تغذیه نیز میتواند مفید باشد.
2 دیدگاه
دخترم به خاطر این که اوتیسم داشت حتی بوی خیلی از غذاها رو نمیتونست تحمل کنه و همین باعث شده بود که خیلی عذاها رو نتونه بخوره و ضعیف شه.من خیلی نگران بودم و هر کلینیکی تو شهرمون میرفتیم نمیتونستن این مشکل رو برطرف کنن تا این که اومدیم تهران کلینیک توانبخشی غرب تهران. جلسات رفتاردرمانی منظم بهش کمک کرد بافت ها و بوهای مختلف رو بتونه تحمل کنه و بخوره. حالا با انتخاب روش درمانی صحیح دکتر صابر سفره ما رنگی تر شده و خیلی خوشحالیم
پسرم فقط د سه تا غذای خاص میخورد و اصلا حاضر نبود غذاهای جدید رو امتخان کنه. حتی اگه غذا رو دیزاین هم میکردم باز دوست نداشت امتحان کنه. وقتی به مرکز توانبخشی دکتر صابر اومدیم با رفتاردرمانی مرحله ای و تشویق های به جا بهش یاد دادن که چطور غذاهای جدید رو تست کنه. الان دیگه خداروشکر بدون اسرس غذا میخوره.ممنون از دکتر صابر عزیز